Trong một số trường hợp, ung thư âm hộ có thể bắt đầu vào âm vật hoặc trong các tuyến ở hai bên âm đạo. Bệnh không phổ biến, chiếm khoảng 3-4% trong số những bệnh ung thư phụ khoa và đứng thứ tư trong số những ung thư đường sinh dục, sau ung thư nội mạc tử cung, cổ tử cung, buồng trứng. Bệnh thường gặp ở những người mãn kinh, tuổi trung bình mắc bệnh từ 60 - 70 tuổi. Ung thư âm hộ rất hiếm gặp ở những phụ nữ trước tuổi 45 và đặc biệt hiếm thấy ở phụ nữ có thai.
Biểu hiện của ung thư ban đầu u có thể có dạng nhú nhỏ, nhưng thường là dạng loét, cứng, đường kính nhỏ hơn 3-4cm. Thường khi đã loét thì tổn thương có mật độ cứng, chắc, bờ gồ cao, thâm nhiễm vào mô dưới da và thường có kèm viêm nhiễm. Khi khối u ác tính có nhiễm trùng bội nhiễm cũng gây đau và tiết dịch. Qua thăm khám lâm sàng thấy tổn thương khối u loét, chảy máu. Khoảng 5% có hạch ở bẹn hoặc bị áp-xe hóa.
Nguyên nhân gây ung thư âm hộ hiện vẫn chưa được xác định rõ ràng, tuy nhiên, virut HPV được coi như một nguyên nhân gây bệnh chủ yếu (đặc biệt là typ 16 - 18), có khoảng 40% trường hợp ung thư âm hộ có nguyên nhân từ HPV. Sẹo loét cũ của giang mai, mụn cóc người già được nghĩ là có thể có ý nghĩa quan trọng trong việc phát sinh ung thư. 2/3 triệu chứng ung thư âm hộ là bị ngứa âm hộ, thường xảy ra vài năm trước khi xuất hiện ung thư và có liên quan đến các tổn thương tiền ung thư. Có thể có những triệu chứng khác như: đau, khó chịu, chảy nước vàng hoặc chảy máu. Khi ung thư tiến triển, âm đạo bị ăn lan, lúc đó cơ nâng hậu môn trực tràng bàng quang có thể bị xâm nhiễm.
Hầu hết các trường hợp bị ung thư âm hộ nếu được chẩn đoán và điều trị ở giai đoạn đầu thì quá trình điều trị sẽ khả quan. Tuy nhiên, nếu phát hiện muộn, quá trình điều trị phụ thuộc vào nhiều yếu tố: Kích cỡ của khối u và vùng ung thư đã lan rộng chưa, thuộc thể ung thư nào?
Phương pháp điều trị ung thư âm hộ chủ yếu hiện nay là phẫu thuật, đối với hầu hết các bệnh nhân bị ung thư âm hộ giai đoạn III/IV, kết hợp với chiếu xạ ngoài bổ sung. Do các ảnh hưởng đối với tâm lý tình dục và khiếm khuyết đáng kể liên quan tới thủ thuật cắt bỏ âm hộ triệt để nên xu hướng điều trị hiện nay là bảo tồn âm hộ và xử trí phù hợp cho từng bệnh nhân ung thư giai đoạn sớm.
Để phòng ngừa ung thư âm hộ, cần QHTD an toàn. Nên sử dụng bao cao su khi “yêu” để ngừa bệnh lây truyền qua đường tình dục. Đi khám phụ khoa định kỳ 6 tháng/lần. Hoặc khi có những bất thường ở vùng kín, cần đi khám bệnh ngay.
