Có hai loại tiện huyết: Cận huyết và viễn huyết.
Cận huyết: Đi ngoài ra máu đỏ tươi do nhiều nguyên nhân như: Trĩ, nẻ hậu môn, giang môn có u cục khi đại tiện bị giãn mất đặc tính của hồi tràng hoặc đại tràng thấp nhiệt.
Viễn huyết: Đi ngoài ra máu màu nâu hoặc máu cá (máu lẫn dịch không còn nguyên màu đỏ tươi). Hai trường hợp này phân và máu trộn lẫn hoặc toàn máu. Nếu có máu và nhầy mũi, máu cá kèm theo đau quặn phải điều trị theo hướng kiết lỵ.
Cần được khám cụ thể để phân loại, tìm nguyên nhân mới có hướng chữa thích hợp. Trong bài này chúng tôi giới thiệu 2 chứng cận huyết do đại tràng thấp nhiệt và viễn huyết do can tỳ hư tổn.
Nguyên nhân và cơ chế sinh bệnh
Nguyên nhân gây cận huyết: Do thấp nhiệt lâu ngày ở đại tràng gần hậu môn, khi sức đề kháng suy giảm kết hợp với nhiệt tà; do ăn uống nhiều vị cay nóng làm cho thấp nhiệt quá thịnh.
Nguyên nhân gây viễn huyết: Do can tỳ hư tổn, huyết vong hành từ từ, rỉ rả.
Hòe hoa, vị thuốc có trong bài thuốc điều trị đi ngoài ra máu.
Bài thuốc điều trị chứng cận huyết
Triệu chứng: Đi ngoài máu tươi ra trước hoặc sau phân, có khi máu bám thành phân hoặc chảy máu như rót không có phân. Người mệt mỏi, choáng váng khó chịu. Nếu ra máu nhiều chân tay lạnh. Mạch trầm vị.
Phương pháp điều trị: Thanh nhiệt, trừ thấp, lương huyết, chỉ huyết.
Bài thuốc: Gồm 2 thể
-Thể nhẹ dùng bài -Hoè hoa thang:
+Thành phần bài thuốc gồm: Hoè hoa 32gam, trắc bá diệp 24gam, kinh giới tuệ 24gam, chỉ xác 16gam
+Cách bào chế: Hoè hoa, trắc bá diệp, kinh giới tuệ sao hắc. Các vị trên sắc với nước 1200ml, sắc lọc bỏ bã lấy 120ml.
Cách dùng: Uống mát, chia đều 4 phần, ngày uống 3 lần, tối uống 1 lần.
-Thể nặng: đại tiện ra máu nhiều dùng bài - Giải độc tứ vật thang:
+ Thành phần bài thuốc gồm: Hoè hoa 32gam, trắc bá diệp 24gam, địa du 24gam, a giao 32gam
+ Cách bào chế: Hoè hoa, trắc bá diệp sao hắc. Các vị trên (trừ a giao ) sắc với 1400ml nước, sắc lọc bỏ bã lấy 120ml, đun sôi cho a giao vào quấy đều vừa tan.
Cách dùng: Uống ấm chia đều 4 phần, ngày uống 3 lần tôi uống 1 lần.
Bài thuốc điều trị chứng viễn huyết
Triệu chứng: Đau bụng lâm râm, miệng nhạt, mệt mỏi, chân tay rã rời, sôi bụng, Là phân màu đen hoặc màu nâu sáng, thối khẳm. Mạch hư vô lực.
Phương pháp điều trị: Ôn bổ tỳ, trừ thấp, chỉ huyết.
Bài thuốc - Hoàng thổ thang:
+ Thành phần bài thuốc gồm: Bạch truật 24gam, hắc phụ tử 6gam, cam thảo 8gam, thục địa 24gam, a giao 32gam, hoàng cầm 16gam, phục long can 16gam.
+ Cách bào chế: Các vị trên (trừ a giao ) sắc với 1500ml nước, sắc lọc bỏ bã lấy 200ml. Đun sôi cho a giao quấy tan đều. |
+ Cách dùng: Uống chia đều 4 phần, ngày uống 3 lần, tối uống 1 lần.
Mời bạn xem thêm video được quan tâm:
Toàn cảnh cuộc chống dịch COVID-19 tại TP.HCM