Cảm cúm hay cảm lạnh do virus cúm gây ra, thường có các triệu chứng như sốt, chảy mũi, ho, đau họng. Đây là bệnh phổ biến trong cộng đồng. Cảm cúm không những gây ra các triệu chứng khó chịu, gây ảnh hưởng đến sức khỏe mà còn gây ra khoảng 500.000 ca tử vong hàng năm. Bệnh thường xảy ra khi chuyển mùa, thời tiết lạnh. Người già và trẻ em là đối tượng dễ mắc phải do hệ miễn dịch không đáp ứng tốt với mầm bệnh như ở người trẻ trưởng thành. Thường không có thuốc điều trị đặc hiệu đối với virus này. Hướng điều trị chủ yếu là làm giảm nhẹ triệu chứng và phải dựa vào hệ miễn dịch của cơ thể để tiêu diệt các mầm bệnh. Trên thị trường có nhiều sản phẩm xịt mũi giúp hỗ trợ giảm triệu chứng như nước muối, thuốc thông mũi, thuốc kháng viêm, ... Tuy nhiên các sản phẩm này không có tác động hỗ trợ cho hệ miễn dịch.
Gần đây, các nhà khoa học đã khám phá một dạng chất xịt mũi mới giúp hỗ trợ tăng cường miễn dịch tự nhiên của hệ thống niêm mạc, hiệu quả để hỗ trợ giảm triệu chứng trong trường hợp nhiễm cúm. Các hoạt chất này được phát triển từ bào tử bất hoạt. Trước đây, chủ yếu lợi khuẩn sống được ứng dụng để duy trì hoặc giúp khôi phục lại cân bằng hệ vi sinh đường ruột. Đó là những vi khuẩn sống trong đường ruột, thân thiện và quen thuộc với cơ thể, đồng thời tạo ra nhiều lợi ích sức khỏe cho hệ tiêu hóa. Với những công nghệ mới hiện nay, lợi khuẩn có thể được xử lý và bất hoạt để tạo ra các hợp chất sinh học tự nhiên mang lại lợi ích sức khỏe cho đường hô hấp trên.
Một nghiên cứu vừa mới công bố trên tạp chí Vaccines vào tháng 9 năm 2022 cho thấy lợi khuẩn Bacillus subtilis DSM 32444K khi được chuyển thành dạng bào tử và bất hoạt bằng nhiệt sẽ có tác dụng hỗ trợ tăng cường miễn dịch tự nhiên tại đường hô hấp trên. Với các dữ liệu từ mô hình tiền lâm sàng của nghiên cứu, hướng đi này trở thành một giải pháp tiềm năng trong hỗ trợ dự phòng và giảm nhẹ triệu chứng cúm ở người.
Nghiên cứu này được hợp tác bởi các tổ chức nghiên cứu uy tín tại Anh Quốc như Khoa Khoa học Sinh học - Đại học Royal Holloway, Công ty Công nghệ Sinh học SporeGen, Công ty Dược phẩm Destiny Pharma. Và đặc biệt có sự tham gia của đơn vị đến từ Việt Nam, một công ty thuộc nhóm liên kết thành viên Tập đoàn PAN - Công ty Cổ Phần Công Nghệ Sinh Học Huro (HURO BIOTECH).
Chủng lợi khuẩn được sử dụng trong nghiên cứu là Bacillus subtilis DSM 32444K. Đây là chủng được xác nhận an toàn trên người. Con người thường xuyên tiếp xúc với lợi khuẩn Bacillus subtilis này vì chúng rất phổ biến trong môi trường sống. Vì vậy, chủng lợi khuẩn này rất quen thuộc với cơ thể ở cả hệ tiêu hóa và hệ hô hấp. Sau khi bất hoạt, tính sinh học của chủng Bacillus subtilis DSM 32444K vẫn được duy trì và có tính an toàn cao cho người sử dụng; loại bỏ rủi ro trong việc bào tử sống có thể xâm nhập vào phổi gây nguy hiểm khi sử dụng bằng đường xịt mũi.
Nghiên cứu đánh giá trên chồn hương, một loài có đáp ứng với virus cúm tương tự như người. Các đối tượng được chia thành 2 nhóm, nhóm thử nghiệm được dùng bào tử bất hoạt Bacillus subtilis DSM 32444K đường xịt mũi, được so sánh với nhóm dùng giả dược. Sau 4 tuần được dùng bào tử bất hoạt (nhóm thử nghiệm), hoặc chỉ dùng giả được (nhóm đối chứng), cả hai nhóm được cho nhiễm virus cúm A H7N9 để đánh giá triệu chứng lâm sàng trong 16 ngày.
Hai triệu chứng lâm sàng phản ánh tình trạng nhiễm cúm trên đối tượng khảo sát là tăng thân nhiệt và sụt cân. Các đối tượng trong nhóm đối chứng (dùng giả dược) có dấu hiệu lâm sàng nghiêm trọng hơn nhóm dùng bào tử bất hoạt Bacillus subtilis DSM 32444K. Sự khác biệt giữa 2 nhóm là đáng kể và có ý nghĩa thống kê trên cả hai chỉ số đo lường, bao gồm tăng thân nhiệt (p < 0.05) và sụt cân (p < 0.0001). Như vậy, các triệu chứng lâm sàng của nhiễm cúm đã giảm đáng kể ở nhóm dùng bào tử bất hoạt Bacillus subtilis DSM 32444K so với nhóm chỉ dùng giả dược.
Tác dụng của bào tử bất hoạt Bacillus subtilis DSM 32444K nhờ vào các cơ chế tăng cường miễn dịch. Trước tiên là tăng cường hệ thống miễn dịch tự nhiên của cơ thể. Các bào tử lợi khuẩn sau khi bất hoạt và bị phân cắt đã bộc lộ một số chất chuyên biệt có khả năng gắn vào thụ thể miễn dịch của cơ thể. Chẳng hạn như khi các chất này gắn vào thụ thể TLR của tế bào tua (dendritic cells) làm tế bào này chuyển thành dạng trưởng thành và có khả năng kích hoạt miễn dịch.
Tế bào tua có nhiều trong lớp niêm mạc mũi, đóng vai trò ngăn chặn mầm bệnh tại cửa ngõ xâm nhập. Thông qua chức năng thực bào, các tế bào này sẽ tìm, diệt các mầm bệnh mới xâm nhập vào cơ thể. Ngoài ra, tế bào tua còn có nhiều vai trò quan trọng khác như kích thích phản ứng miễn dịch ở tế bào lympho T, giúp duy trì bộ nhớ miễn dịch của các tế bào lympho B, và cảm ứng sản xuất các tín hiệu miễn dịch như cytokines. Khi các tế bào miễn dịch được kích hoạt, kháng thể IgA cũng gia tăng tại niêm mạc mũi, tăng cường cho "cửa ngõ phòng thủ" đầu tiên của cơ thể đối với mầm bệnh.
Như vậy, bào tử bất hoạt từ lợi khuẩn Bacillus subtilis DSM 32444K được chứng minh có hiệu quả trong việc hỗ trợ giảm các triệu chứng của bệnh cúm trong mô hình tiền lâm sàng. Nghiên cứu mở ra một hướng tiếp cận hữu ích để dự phòng và giảm nhẹ triệu chứng đối với bệnh cúm.
Không chỉ là một đối tác chiến lược trong các nghiên cứu về bào tử lợi khuẩn, Huro Biotech luôn ứng dụng các hướng tiếp cận mới để phục vụ sức khỏe cộng đồng. Huro Biotech đã đưa ra thị trường sản phẩm Xịt mũi sinh học SPEROVID chứa hoạt chất sinh học SPOR-COV®. Một hoạt chất sinh học từ bào tử lợi khuẩn Bacillus subtilis DSM 32444K. Sản phẩm Xịt mũi sinh học SPEROVID giúp tăng cường miễn dịch tự nhiên và hỗ trợ giảm triệu chứng đối với các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp trên, bao gồm cúm mùa và SAR-CoV-2.