Thêm giải pháp nâng cao sức khỏe các nhóm yếu thế tại Việt Nam
Bộ Y tế và Chương trình Phát triển Liên Hợp Quốc (UNDP) vừa khởi động dự án "Ứng dụng y tế từ xa nhằm tăng cường tiếp cận dịch vụ y tế cho các nhóm yếu thế tại Việt Nam".
Từ năm 2020, UNDP đã đồng hành cùng Bộ Y tế phát triển và thực hiện chương trình tư vấn khám chữa bệnh từ xa tại tuyến y tế cơ sở sử dụng phần mềm “Bác sĩ cho mọi nhà” và đã thu được những kết quả tích cực.
Từ kết quả này, Bộ Y tế đã phối hợp với KOFIH Hàn Quốc và thông qua UNDP để huy động nguồn lực với tổng kinh phí viện trợ không hoàn lại là 2,305,556 USD thực hiện dự án. Dự án sẽ được triển khai tại 10 tỉnh vùng sâu, vùng xa như Hà Giang, Bắc Kạn, Lạng Sơn, Lào Cai, Lai Châu, Yên Bái, Tây Ninh, Hậu Giang, Bến Tre và Cà Mau. Đây là những địa phương giao thông đi lại còn khó khăn, đồng bào dân tộc còn nhiều hạn chế trong tiếp cận các dịch vụ y tế.
Khám chữa bệnh từ xa mang lại nhiều lợi ích thiết thực, nhất là trong bối cảnh khó khăn về địa lý, việc đi lại tại một số địa phương khó khăn.
TS Hà Anh Đức, Cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh, Bộ Y tế cho biết: "Khám chữa bệnh từ xa trước đây là tập trung nhiều vào 1 số bệnh và 1 số tư vấn, chẳng hạn như sự hỗ trợ từ tuyến trung ương cho tuyến tỉnh cho đến tuyến huyện. Dự án này tập trung cho y tế cơ sở tức là tuyến xã. Tuyến xã sẽ được trang bị hạ tầng là máy tính, đã có phần mềm. Sau này sẽ đưa cán bộ y tế xã đi tập huấn và được hỗ trợ chuyên môn về chăm sóc sức khỏe ban đầu. Đây là bước khởi đầu, trên cơ sở đó Bộ Y tế, Vụ kế hoạch tài chính cùng với Cục quản lý khám chữa bệnh sẽ có các lộ trình tiếp theo"
Theo đó, 250 trạm y tế tại 10 tỉnh thuộc chương trình của Dự án sẽ được UNDP hỗ trợ nâng cao năng lực đáp ứng yêu cầu khám chữa bệnh từ xa, hơn 3.500 cán bộ y tế tuyến cơ sở sẽ được tập huấn về chương trình khám chữa bệnh từ xa sử dụng phần mềm bác sĩ cho mọi nhà để theo dõi, quản lý người bệnh tăng huyết áp và bệnh lao.
Xóa bỏ rào cản tiếp cận chăm sóc sức khoẻ
Theo Tiến sĩ Hà Anh Đức, dự án được triển khai từ nay đến hết năm 2026 với mục tiêu nâng cao sức khỏe của các nhóm yếu thế tại Việt Nam thông qua việc tăng cường tiếp cận các dịch vụ chăm sóc sức khỏe với chất lượng tốt cho người dân tộc thiểu số, người khuyết tật, người sinh sống tại khu vực vùng núi, vùng sâu, vùng xa, vùng bị ảnh hưởng bởi biến đổi khí hậu, đồng thời tăng cường chuyển đổi số trong dịch vụ y tế, góp phần nâng cao chất lượng dịch vụ y tế tại tuyến cơ sở.
10 tỉnh triển khai dự án đều có địa hình phức tạp, khó khăn về giao thông nên việc tiếp cận y tế nói chung, y tế cơ sở nói riêng của đồng bào còn hạn chế. Do đó hình thức khám chữa bệnh từ xa với việc áp dụng công nghệ thông tin, ứng dụng trí tuệ nhân tạo sẽ góp phần xóa bỏ rào cản tiếp cận đối với đồng bào vùng sâu vùng xa.
Năm 2023, Ban Bí thư đã có Chỉ thị 25 về nâng cao y tế cơ sở trong tình hình mới, trên cơ sở đó Bộ Y tế cũng đã có kế hoạch triển khai 1 cách bài bài bản trên phạm vi toàn quốc. “Dự án này là phần để lồng ghép vào những chiến lược, những chính sách, kế hoạch hành động mà Bộ Y tế sẽ làm trong tương lai để thực hiện Chỉ thị của Ban Bí thư...”, Cục trưởng Cục Quản lý Khám, chữa bệnh thông tin.
Theo Cục trưởng Cục Quản lý Khám, chữa bệnh, khám chữa bệnh từ xa trước đây là tập trung nhiều vào một số bệnh và tư vấn, hỗ trợ từ tuyến trung ương cho tuyến tỉnh cho đến tuyến huyện. "Nhưng dự án này tập trung cho y tế cơ sở tức là tuyến xã. Tuyến xã sẽ được trang bị hạ tầng là máy tính, đã có phần mềm. Sau này sẽ đưa cán bộ y tế xã đi tập huấn, hỗ trợ chuyên môn về chăm sóc sức khỏe ban đầu. Đây là bước khởi đầu, trên cơ sở đó Bộ Y tế, Vụ Kế hoạch tài chính cùng với Cục Quản lý Khám, chữa bệnh sẽ có các lộ trình tiếp theo", TS. Hà Anh Đức cho biết thêm.
Như đưa củi sưởi ấm ngày đông cho đồng bào vùng sâu, vùng xa
Theo bác sĩ Tạ Văn Nam - Giám đốc Sở Y tế Bắc Kạn, với đặc thù là một tỉnh miền núi phía Bắc, có tỷ lệ đồng bào dân tộc thiểu số cao, địa bàn miền núi hiểm trở, bà con thường xuyên đối mặt với nguy cơ lũ quét, lở đất, và nguy cơ bị cách ly tạm thời về mặt địa lý do thiên tai. Để có thể đến được tới trạm y tế, có những khu vực, đồng bào phải đi cả tiếng đồng hồ, qua những con đường núi khó đi.
Những năm gần đây, tỉnh Bắc Kạn cũng đang nỗ lực thực hiện chương trình số hóa quốc gia, chương trình số hóa trong ngành Y tế. Tuy nhiên, các cơ sở y tế còn gặp nhiều khó khăn, nhiều trạm y tế đang sử dụng những thiết bị công nghệ thông tin lỗi thời, nhưng chưa có kinh phí để nâng cấp, một số cán bộ y tế chưa có đủ kỹ năng sử dụng máy tính, điện thoại thông minh một cách thành thạo.
Nhằm đẩy mạnh thực hiện chuyển đổi số y tế, cũng như để người dân được thụ hưởng lợi ích của chương trình khám, chữa bệnh từ xa, do đó, ngành Y tế Bắc Kạn luôn mong muốn thực hiện khám, chữa bệnh từ xa để góp phần cải thiện tiếp cận của người dân địa phương tới dịch vụ y tế có chất lượng.
"Chính vì vậy, khi được là một trong 10 địa phương thụ hưởng dự án "Ứng dụng y tế từ xa nhằm tăng cường tiếp cận dịch vụ y tế cho các nhóm yếu thế tại Việt Nam", chúng tôi cảm thấy như đem củi sưởi ấm ngày đông cho đồng bào tỉnh Bắc Kạn trong công tác chăm sóc sức khoẻ ngay tại tuyến cơ sở", bác sĩ Nam phấn khởi nói.
