Ứng dụng nhiều loại robot trong đại dịch
Trong đại dịch COVID-19, các loại robot chuyên dụng đã và đang phát huy hiệu quả trong khử trùng phòng bệnh và mang thức ăn hoặc thuốc men, xử lý nhiều việc không tên có liên quan đến sự gia tăng đột biến bệnh nhân. Robot giao đồ đóng vai trò vận chuyển các mẫu nhiễm bệnh đến các phòng thí nghiệm để xét nghiệm mầm bệnh. Robot tự động lăn vào phòng điều trị cho phép các nhân viên chăm sóc y tế có thể đo thân nhiệt và huyết áp cùng độ bão hòa ôxy cho các bệnh nhân từ xa.
Một y tá (trái) đang điều khiển robot tương tác từ xa với bệnh nhân COVID-19 trong khi bác sĩ (phải) đang giám sát chung.
Bên ngoài bệnh viện đã có robot bay 4 cánh quạt không người lái sẽ chở các mẫu xét nghiệm đến các phòng thí nghiệm - một loại robot có thể theo dõi và kiểm tra việc thực hiện cách ly tại nhà... Các loại máy bay không người lái đang chụp hình ảnh nhiệt nhằm giúp xác định chính xác những công nhân trong nhà máy bị sốt và thực hiện các biện pháp cách ly và giãn cách xã hội. Các loại robot khác còn “lăn lộn” trong đám đông, phát các thông điệp dịch vụ công về SARS-CoV-2 và cách ly xã hội.
Đó là những robot đã được sử dụng trong đợt dịch COVID-19 này. Trước đó, có rất nhiều loại robot được ứng dụng trong y học, nhưng từ khi dịch COVID-19, các phòng thí nghiệm nghiên cứu và khởi nghiệp đã tạo ra những loại robot mới. Không những thế, những con robot này hứa hẹn sẽ mang đến điều kỳ diệu cho các thảm họa dịch bệnh trong tương lai.
Robot dùng ánh sáng cực tím để khử trùng phòng bệnh viện ở Johannesburg (Nam Phi).
Các bài học kinh nghiệm và ứng dụng trong tương lai
Quy mô của mỗi thảm họa dịch bệnh là khác nhau, nhưng trải nghiệm về cách dùng robot trong đại dịch COVID-19 đã đại diện cho một cơ hội. Nhờ đó đã thu được 3 bài học đáng giá.
Bài học đầu tiên là trong thảm họa có thể dùng người máy để làm một số việc đỡ đần cho con người. Chúng có thể thực hiện một số thao tác mà người bình thường không thể làm hoặc vì các lý do an toàn. Nó cũng có thể đảm nhận việc giải phóng sức lao động cho con người. Mặc dù khi dùng người máy trong các bệnh viện để điều trị cho bệnh nhân COVID-19 không thể thay thế cho các chuyên gia chăm sóc sức khỏe. Nhưng robot dùng làm cầu truyền hình trực tiếp cho phép các nhân viên chăm sóc y tế được học hỏi và áp dụng chuyên môn để chăm sóc cho các bệnh nhân và người bị cách ly từ xa. Có một số lượng nhỏ robot hoạt động theo cơ chế tự chủ, chẳng hạn như robot khử nhiễm và các loại robot xe đẩy. Robot khử nhiễm giúp khử trùng tốt và nhanh hơn con người, trong khi đó, các xe đẩy robot có thể giảm tối đa thời gian làm việc của các y tá và giúp họ có thêm cơ hội để làm những công việc khác.
Bài học thứ hai là robot dùng trong các tình huống khẩn cấp thường nên được phổ biến trước các thảm họa. Bởi trong tình huống khẩn cấp mới đưa robot vào sử dụng thì các nhân viên chăm sóc y tế cùng các nhóm tìm kiếm và cứu hộ lại đang quá bận rộn và căng thẳng nên họ có thể không quan tâm hoặc không có thời gian để ý đến cách dùng những thứ mới mẻ.
Các công nhân ở thành phố Côn Minh (Vân Nam, Trung Quốc) dùng máy bay không người lái để phun khử khuẩn tại một số khu vực công cộng.
Bài học thứ ba là việc tái sử dụng các robot hiện có thường hiệu quả hơn chế tạo ra các nguyên mẫu chuyên dụng mà thường phải mất nhiều năm. Đó cũng là cách mà các loại robot hiện có đang được tái cấu hình mới cho nhiều ứng dụng trong đối phó với dịch COVID-19. Ví dụ như các loại máy bay không người lái được lắp đặt thêm camera ghi nhận nhiệt để kịp thời phát hiện ra các công dân đang bị nhiễm bệnh với triệu chứng sốt cao.
Việc mở rộng dùng nhiều loại robot trong dịch COVID-19 là một dấu hiệu mạnh mẽ chứng minh rằng các hệ thống chăm sóc y tế sẽ cần nhiều hơn đến chúng cũng như các loại dụng cụ bảo hộ cá nhân và máy trợ thở. Hy vọng rằng dịch COVID-19 sẽ đẩy nhanh việc sử dụng các loại robot hiện có và thích ứng của chúng với các ứng dụng mới mẻ và cũng tạo ra những thế hệ người máy mới.
