Ukraina đã trở thành một điểm nóng, nơi mà Nga và phương Tây tố cáo, tranh giành lẫn nhau là can thiệp và gây áp lực nhằm gia tăng ảnh hưởng tại nước này.
Nỗ lực trung gian hòa giải của quốc tế có thành công hay không là tùy thuộc phần lớn vào sự can dự của Nga, quốc gia có vai trò không thể thiếu được trong cuộc khủng hoảng tại Ukraina hiện nay. Với tình hình bạo động gia tăng trong những ngày qua, Ukraina ngày càng có nguy cơ rơi vào nội chiến, như nhận định của ông Ognian Mintchev, Giám đốc Viện Nghiên cứu khu vực và quốc tế ở Sofia. Ông Gerhard Mangott, chuyên gia về Trung Âu và Nga ở Đại học Innsbruck, Áo, thì lưu ý là ở cả hai bên (chính quyền và đối lập), các thành phần cực đoan đã chiếm ưu thế.
Tuy nhiên, ông Mangott không dùng từ “nội chiến” để nói về tình hình hiện nay, vì theo chuyên gia này, không có chuyện người dân Ukraina bắn giết nhau mà chỉ có một bộ phận nhân dân Ukraina chống lại Nhà nước. Tuy nhiên, ông Mangott báo động về nguy cơ Ukraina bị tan rã, bởi vì hiện giờ ở miền Tây, phe đối lập đang chiếm giữ nhiều cơ quan hành chính, trong khi các cuộc tập hợp của phe thân Nga đã diễn ra ở một vài vùng khác của Ukraina.
Ukraina là một nước Cộng hòa thuộc Liên Xô cũ, nơi có một bộ phận dân chúng nói tiếng Nga, nhưng tại nhiều vùng, người dân vẫn mang trong lòng ít nhiều sự oán trách thời kỳ Liên bang Xô Viết. Chính quyền Kiev hiện đang trong tình thế nan giải: theo hẳn Nga thì bị phương Tây trừng phạt, còn nếu quay lưng lại nước Nga thì kinh tế sẽ phá sản và sụp đổ. Sau khi từ bỏ việc ký hiệp định thành viên liên kết với EU, Ukraina đã được Matxcơva hứa cho vay 15 tỷ đô-la và hạ giá khí đốt nhập từ Nga. Nhưng cho tới nay, Matxcơva chỉ mới chuyển cho Kiev 3 tỷ đô-la và tuyên bố sẽ chỉ tiếp tục cấp tín dụng khi tình hình Ukraina lắng dịu trở lại. Tờ nhật báo của Nga Vedemosti cho rằng: “Điện Kremlin có vẻ đã làm đủ mọi cách để Nga trở thành niềm hy vọng duy nhất của chính quyền Kiev. Kể từ nay, rất có thể là giấc mơ đó đang trở thành hiện thực”.
Ngày 22/2, Quốc hội Ukraina đã tiến hành bỏ phiếu để phê chuẩn việc tổ chức bầu cử Tổng thống sớm vào ngày 25/5 tới ở nước này, đồng thời thông qua một nghị quyết chỉ trích ông Viktor Yanukovych là đã không hoàn thành nghĩa vụ của một Tổng thống. Hãng thông tấn Nga Interfax dẫn lời Chủ tịch Quốc hội Ukraina Oleksander Turchynov cho biết: “Tổng thống Yanukovich đã cố gắng lên một máy bay để sang Nga, song các quan chức tại khu vực biên giới đã chặn ông”. Tuy nhiên, thông tin này hiện vẫn chưa được kiểm chứng. Trong khi đó, phát biểu từ Kharkov, Tổng thống Ukraina Viktor Yanukovich ngày 22/2 cho biết, xe của ông đã bị bắn, song những hình ảnh phát trên truyền hình cho thấy vị Tổng thống này không có dấu hiệu bị thương. Phát biểu với kênh truyền hình UBR, ông Yanukovich nói: “Xe của tôi đã bị bắn, nhưng tôi không sợ mà chỉ cảm thấy buồn cho đất nước của tôi”. Tổng thống Yanukovich cũng gọi các phần tử đối lập là bọn cướp đang khủng bố đất nước và tuyên bố ông sẽ tới khu vực Đông Nam Ukraina để gặp gỡ nhân dân. Cuộc phỏng vấn trên được cho là được tiến hành tại thành phố Đông Bắc Kharkov ở phía Đông đất nước, khu vực nói tiếng Nga ủng hộ đảng của ông Yanukovych.
(Theo Pravda, AFP, Reuters)
Song Minh
Phát biểu sau khi được trả tự do theo một nghị quyết được Quốc hội thông qua, thủ lĩnh đối lập Ukraina Yulia Tymoshenko đã cảm ơn những người biểu tình và tuyên bố sẽ tranh cử Tổng thống. Bà Tymoshenko cũng cảnh báo rằng, những người biểu tình chớ nên nghĩ rằng công việc của họ đã hoàn tất. Bà nói: ”Cho tới khi các bạn làm xong công việc này và cho tới khi chúng ta đi tới hết con đường, không ai được quyền rời đi. Bởi không ai có thể làm điều đó, không một nước nào, không một ai có thể làm được những gì các bạn đã làm. Chúng ta đã xóa bỏ được căn bệnh ung thư này, khối u này”. Trước khi bà bị vào tù, mức độ ủng hộ bà trong dân chúng đã giảm mạnh và nhiều người Ukraina nói bà một phần phải chịu trách nhiệm về tình trạng hỗn loạn trong những năm hậu Cách mạng Cam và coi bà là một thành viên trong giới tham nhũng cao cấp tại Ukraina.
