Khi không xử lý được chủ tiệm vàng Hoàng Mai, công an quay qua anh nhân viên Kiên, giữ lại 100 USD. Liệu 100 USD sẽ là cứu cánh, chữa cháy nực cười của Công an TP HCM?
Nhiều ngày trôi qua, vụ việc cơ quan Công an quận Bình Thạnh (TP HCM) bắt quả tang việc mua bán trái phép 100 USD, sau đó khám xét, niêm phong, thu giữ một lượng lớn ngoại tệ và vàng ở tiệm vàng Hoàng Mai (số 384 đường Bùi Hữu Nghĩa, P.2, Q.Bình Thạnh, TP HCM) thuộc công ty TNHH một thành viên xuất nhập khẩu vàng Hoàng Mai do bà Nguyễn Thị Thanh Mai (50 tuổi) làm giám đốc, vẫn khiến dư luận vô cùng phẫn nộ. Nhằm làm rõ tính pháp lý của vụ việc, chúng tôi có cuộc đối thoại với luật sư Hoàng Cao Sang, Trưởng văn phòng Luật sư Hoàng Việt Luật.
Thiếu chắc chắn, căn cứ không đầy đủ mà vẫn thực thi là hại dân
- Liên quan vụ tiệm vàng Hoàng Mai, mới đây đại tá Lê Anh Tuấn, Chánh Văn phòng Công an TP HCM thừa nhận, công an quận Bình Thạnh đề xuất Chủ tịch quận ra lệnh khám xét tiệm vàng là căn cứ không đầy đủ, thiếu chắc chắn... Luật sư nghĩ sao về vấn đề này?
Tôi cho rằng thiếu căn cứ, không chắc chắn mà Công an quận Bình Thạnh vẫn cứ xông vào nhà dân khám xét, thu giữ tài sản của người ta là hại dân. Khi tiến hành khám xét, chúng ta phải biết việc khám xét ảnh hưởng đến việc làm ăn của người dân như thế nào, chứ không thể làm bừa.
- Theo ông, vụ việc này có ảnh hưởng đến uy tín của Nhà nước, mất niềm tin của người dân vào Nhà nước hay không?
Việc làm ảnh hưởng là rõ ràng. Những việc làm vô trách nhiệm của một số người này, tôi e rằng sẽ làm ảnh hưởng rất lớn đến uy tín của Nhà nước, nếu không chấn chỉnh kịp thời sẽ làm mất lòng tin của người dân vào Nhà nước. Trong Hiến pháp và nhiều bộ luật đã nêu rõ: mọi công dân đều được pháp luật bảo vệ. Pháp luật luôn tôn trọng, bảo vệ sức khỏe, tính mạng, danh dự, nhân phẩm và tài sản hợp pháp của mọi công dân… Việc xâm phậm vào danh dự hay tài sản của công dân đều thuộc vào vụ hình sự.
Tiệm vàng Hoàng Mai chỉ vi phạm qui định kinh doanh, mua bán ngoại tệ 100 USD, mà lực lượng chức năng lại khám xét toàn bộ tiệm vàng thì người dân có quyền nghi ngờ về sự bảo vệ quyền và lợi ích công dân của công an quận Bình Thạnh. Cơ quan công quyền phải lấy pháp luật làm chuẩn mực hành xử bởi họ là nơi thay mặt người dân để thực thi quyền lực của Nhà nước. Khi họ làm dụng quyền lực chắc chắn sẽ làm mất niềm tin của người dân vào quyền lực của Nhà nước.
Ai chịu trách nhiệm?
- Ai phải chịu trách nhiệm về vụ việc khám xét tiệm vàng Hoàng Mai? Ngay cả tuyên bố của Chánh Văn phòng Công an TP HCM thừa nhận khám xét tiệm vàng là căn cứ không đầy đủ nhưng lại không thấy đi đôi với hành động, thông báo như vậy là xong hay sao?
Tôi cho rằng làm sai dẫn đến thiệt hại cho người dân thì phải bồi thường, dân cũng thế, Nhà nước cũng vậy. Cứ sai là phải bồi thường. Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước quy định rất rõ, cứ căn cứ luật mà làm. Cụ thể, nếu chứng minh được quyết định này là trái luật, gây thiệt hại cho cá nhân, doanh nghiệp thì có quyền yêu cầu bồi thường thiệt hại theo khoản 2 điều 4 Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước. Chúng ta thường có câu: “Sống và làm việc theo Hiến pháp và pháp luật”.
- Vấn đề khắc phục hậu quả, giải quyết sự việc trên cơ sở đúng pháp luật, có tình, có lý thế nào? Cơ quan ban hành quyết định (UBND Bình Thạnh) nên thu hồi lại quyết định và xin lỗi người dân bị ảnh hưởng của quyết định nói trên, kiểm điểm rút kinh nghiệm trong hoạt động quản lý nhà nước?
Một khi đã thấy mình sai thì nên giải quyết làm sao mà có lý có tình, nên thu hồi quyết định và xin lỗi người dân, đừng làm kiểu này không được, rồi làm kiểu khác để chống đỡ. Phạt bà Mai không được thì quay qua phạt ông Kiên, làm như vậy kỳ lắm, làm như vậy là cố ăn thua với dân.
Uẩn khúc nào dùng dằng chưa giải quyết dứt điểm vụ việc?
- Việc khám xét không đủ cơ sở đang làm rúng động thị trường buôn bán vàng bạc, ngoại tệ, nhất là với các chủ kinh doanh vàng bạc. Người ta sẽ nghĩ thế nào về hành động trên của cơ quan ban hành (UBND Bình Thạnh) và thực thi (CA quận Bình Thạnh).
Đúng. Rất rúng động cho giới kinh doanh vàng bạc, ngoại tệ... Họ không biết khi nào mình bị giống bà Mai, dù mình kinh doanh hợp pháp.
Người ta nghĩ thế nào thì chắc chúng ta đều biết, dư luận rất bức xúc kiểu làm việc vô trách nhiệm và thiếu cơ sở pháp lý như thế này. Tôi nghe nhiều người nói là chắc có sự cạnh tranh không lành mạnh trong vụ việc này? Hơn nữa, tiệm vàng Hoàng Mai là cơ sở kinh doanh, nên việc khám xét, niêm phong tài sản tại tiệm vàng sẽ khiến doanh nghiệp này chỉ còn nước đóng cửa. Nguyên do là các đối tác sẽ nghi ngờ tiệm vàng này và chắc chắn họ sẽ e dè trong chuyện hợp tác kinh doanh.
- Tình tiết nào hay còn uẩn khúc nào mà Công An TP HCM dùng dằng giải quyết dứt điểm vụ việc này, khi không xử lý được chủ tiệm, quay qua anh nhân viên Kiên, giữ lại 100 USD. Liệu 100 USD sẽ là cứu cánh, chữa cháy nực cười của Công an TP HCM?
Câu hỏi này làm khó tôi quá. Vì lý do gì thì phía người có trách nhiệm họ mới biết, chứ sao tôi biết được? Còn đúng sai thì mọi người cũng đã rõ và CA TP HCM cũng đã thừa nhận là không có căn cứ, thiếu chắc chắn. Việc lấy lý do phạt anh Kiên nhân viên để cho rằng việc khám xét, thu giữ vàng là có căn cứ lại càng không đúng. Vì cái nào nó ra cái đó, nếu có căn cứ việc đổi ngoại tệ sai thì phạt hành vi đổi tiền sai, chứ sao thu giữ vàng người ta. Với lại, khi anh ra quyết định khám - sao anh biết là lúc đó có người đến đổi ngoại tệ sai để anh khám?!
- Tuyên bố tiệm vàng liên quan tới nhóm cờ bạc Philippines bị chủ tiệm vàng phản pháo không đủ bằng chứng, luật sư nghĩ gì?
Làm luật thì phải căn cứ theo luật, không thể nói vô căn cứ như vậy được. Anh nói là có liên quan đến nhóm cờ bạc thì anh phải chứng minh là liên quan như thế nào, có bằng chứng gì? Nếu anh không đưa ra chứng cứ, người ta lại nghĩ anh lấy lý do này lý do nọ để chạy cho cái tội khám nhà, thu giữ tài sản của người khác vô căn cứ, thiếu chắc chắn của anh mà thôi.
- Việc công bố hành vi của tiệm vàng Hoàng Mai nằm trong chuyên án “Lừa đảo” của PC45 (nhưng chưa kết thúc) có dấu hiệu tiết lộ bí mật điều tra. Việc công bố tên tuổi bà L., là người tố cáo tiệm vàng có dấu hiệu vi phạm luật Tố cáo 2011, Cơ quan có thẩm quyền phải giữ bí mật, bảo vệ tên tuổi, nhân thân người tố cáo. Luật sư đánh giá thế nào về điều này?
Tôi nhận thấy ở đây có sự bất nhất về lý do khám xét nhà bà Mai. Lúc thì cho rằng liên quan đến nhóm cờ bạc, lúc thì chuyên án lừa đảo, lúc lại do hành vi đổi ngoại tệ trái phép? Khi khám xét anh phải xác định rõ lý do khám xét, thu giữ tài sản. Sự thật chỉ có một. Cái đó lãnh đạo CA TP HCM cần xem xét báo cáo của cấp dưới có đúng không.
Nếu việc tố cáo là có thật thì sẽ có hai vấn đề. Một là Công an đã vi phạm điểm b, khoản 1, điều 9 Luật tố cáo là tiết lộ thông tin về nhân thân của người tố cáo. Hai là nếu không có chứng cứ rõ ràng về việc bà Mai liên quan đến hành vi vi phạm pháp luật như đơn tố cáo thì người tố cáo sẽ phạm tội vu khống theo điều 122 BLHS.
Ở đây, tôi nghĩ chúng ta cần làm rõ việc khám xét nhà bà Mai theo căn cứ nào, vì khám xét theo thủ tục hành chính khác, khám xét theo thủ tục hình sự khác. Khám xét vì liên quan đến hành vi lừa đảo là hình sự, khám xét theo quyết định của ỦY ban quận Bình Thạnh vì cho rằng đây là nơi “cất giấu tang vật, phương tiện vi phạm hành chính” thì là hành chính.
Khám xét liên quan đến hình sự thì Cơ quan điều tra, viện kiểm sát ra quyết định, còn khám xét hành chính do Ủy ban tỉnh, TP ra quyết định. Mà ở đây lại nói là khám xét do có liên quan đến hành vi lừa đảo mà lại do Ủy ban quận ra quyết định là có vấn đề?!
Xin cảm ơn Luật sư Hoàng Cao Sang về cuộc đối thoại này!
Theo Kienthuc.net.vn
