Bộ Luật Hình sự (sửa đổi) vừa được Quốc hội khóa XIII thông qua tại Kỳ họp thứ 10 gồm 26 chương, 426 Điều, có hiệu lực thi hành từ ngày 01/7/2016, theo đó, lần đầu tiên đã đưa nhóm tội danh vi phạm BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp vào phạm vi chịu trách nhiệm hình sự. Mức phạt dành cho các tội danh này cũng được xây dựng ở mức đảm bảo hiệu quả răn đe với số tiền phạt tối đa lên đến 3 tỷ đồng, phạt tù đến 10 năm...
Tại Điều 216 về “Tội trốn đóng BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp cho người lao động” cũng gồm 3 khoản, quy định các mức phạt khác nhau theo mức độ vi phạm. Cụ thể, Bộ Luật quy định: phạt tiền từ 50 triệu đồng đến 200 triệu đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 01 năm, hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 01 năm đối với người có nghĩa vụ đóng BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp cho người lao động mà gian dối hoặc bằng thủ đoạn khác để không đóng hoặc không đóng đầy đủ theo quy định từ 06 tháng trở lên với số tiền từ 50 triệu đồng đến dưới 300 triệu đồng (hoặc trốn đóng bảo hiểm cho từ 10 người đến dưới 50 người lao động), đồng thời đã bị xử phạt vi phạm hành chính về các hành vi này mà còn vi phạm.
Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tiền từ 200 triệu đồng đến 500 triệu đồng, hoặc phạt tù từ 06 tháng năm đến 03 năm: phạm tội 02 lần trở lên; trốn đóng bảo hiểm từ 300 triệu đồng đến dưới 1 tỷ đồng; trốn đóng bảo hiểm phạt từ 50 người đến dưới 200 người; không đóng số tiền bảo hiểm đã thu hoặc đã khấu trừ của người lao động (từ 50 triệu đồng đến dưới 300 triệu đồng, hoặc của 10 đến dưới 50 người lao động từ 6 tháng trở lên, và vẫn tái phạm sau khi đã xử phạt vi phạm hành chính).
Việc mở rộng đối tượng hình sự sang pháp nhân thay vì chỉ cá nhân như hiện nay là một điểm mới của Bộ Luật Hình sự (sửa đổi). Ảnh: TM
Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tiền từ 500 triệu đồng đến 1 tỷ đồng hoặc bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm: trốn đóng bảo hiểm 1 tỷ đồng trở lên; trốn đóng bảo hiểm cho 200 người trở lên; không đóng số tiền bảo hiểm đã thu hoặc đã khấu trừ của người lao động (số tiền từ 300 triệu đồng đến dưới 1 tỷ đồng, hoặc của từ 50 người đến dưới 200 người).
Điều 216 cũng quy định người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 20 triệu đồng đến 100 triệu đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.
-Trong 03 tội danh này, Bộ Luật cũng quy định đối tượng pháp nhân phải chịu trách nhiệm hình sự trong Điều 216 về “Tội trốn đóng BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp cho người lao động”. Việc mở rộng đối tượng hình sự sang pháp nhân thay vì chỉ cá nhân như hiện nay là một điểm mới của Bộ Luật Hình sự (sửa đổi). Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Bộ Luật Hình sự (sửa đổi) của Ủy ban Thường vụ Quốc hội khẳnh định: việc bổ sung quy định trách nhiệm hình sự của pháp nhân vào Bộ Luật Hình sự lần này là cần thiết nhằm đáp ứng yêu cầu phòng, chống tội phạm trong tình hình mới, nhất là đối với các hành vi vi phạm nghiêm trọng pháp luật về kinh tế và môi trường của pháp nhân và để bảo đảm sự thống nhất của hệ thống pháp luật.
Theo đó, pháp nhân phạm tội quy định tại Điều 216 thì bị phạt như sau: phạm tội thuộc trường hợp quy định tại khoản 1 Điều này, thì bị phạt tiền từ 200 triệu đồng đến 500 triệu đồng; phạm tội thuộc trường hợp quy định tại khoản 2 Điều này, thì bị phạt tiền từ 500 triệu đồng đến 1 tỷ đồng; phạm tội thuộc trường hợp quy định tại khoản 3 Điều này, thì bị phạt tiền từ 1 tỷ đồng đến 3 tỷ đồng.
Với những nội dung mới này, Bộ Luật Hình sự (sửa đổi) có hiệu lực trong năm 2016 được kỳ vọng sẽ bảo đảm sự nghiêm minh trong thực thi chính sách an sinh xã hội, bảo vệ quyền lợi của người lao động.