Bộ luật Hình sự (sửa đổi) vừa được Quốc hội khóa XIII thông qua tại Kỳ họp thứ 10 gồm 26 chương, 426 Điều, có hiệu lực thi hành từ ngày 01/7/2016, theo đó, lần đầu tiên đã đưa nhóm tội danh vi phạm BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) vào phạm vi chịu trách nhiệm hình sự. Mức phạt dành cho các tội danh này cũng được xây dựng ở mức đảm bảo hiệu quả răn đe với số tiền phạt tối đa lên đến 3 tỷ đồng, phạt tù đến 10 năm...
Chiếm đoạt tiền BHXH, BHYT, BHTN dưới 200 triệu bị phạt đến 100 triệu đồng
Cụ thể, Bộ luật quy định nhóm tội danh này trong 3 Điều là: Điều 214 quy định về Tội gian lận BHXH, BHTN; Điều 215 quy định về Tội gian lận BHYT; và Điều 216, quy định về Tội trốn đóng BHXH, BHYT, BHTN cho người lao động. Các tội danh này thuộc Mục B “Các tội phạm trong lĩnh vực thuế, tài chính, ngân hàng, chứng khoán, bảo hiểm” của Chương XVIII - Các tội xâm phạm trật tự quản lý kinh tế.
Tổ chức, cá nhân trốn đóng BHXH, BHYT, BHNT cho người lao động sẽ bị xử lý hình sự. Ảnh: TM
Tại Điều 214 về “Tội gian lận BHXH, BHTN” quy định cá nhân thực hiện các hành vi chiếm đoạt tiền BHXH, BHTN từ 10 triệu đồng đến dưới 100 triệu đồng, hoặc gây thiệt hại từ 20 triệu đồng đến dưới 200 triệu đồng mà không thuộc trường hợp quy định tại một trong các Điều 174 (Lừa đảo chiếm đoạt tài sản), 353 (Tham ô tài sản) và 355 (Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản) của Bộ luật này, thì bị phạt tiền từ 20 triệu đồng đến 100 triệu đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm. Các hành vi nói trên bao gồm: lập hồ sơ giả hoặc làm sai lệch nội dung hồ sơ BHXH, hồ sơ BHTN lừa dối cơ quan BHXH; dùng hồ sơ giả hoặc hồ sơ đã bị làm sai lệch nội dung lừa dối cơ quan BHXH hưởng các chế độ BHXH, BHTN.
Điều 215 về “Tội gian lận BHYT” quy định các hành vi chiếm đoạt tiền BHYT từ 10 triệu đồng đến dưới 100 triệu đồng, hoặc gây thiệt hại từ 20 triệu đồng đến dưới 200 triệu đồng mà không thuộc trường hợp quy định tại một trong các Điều 174, 353 và 355 (nêu trên) Bộ luật này, thì bị phạt tiền từ 20 triệu đồng đến 100 triệu đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm. Các hành vi gian lận BHYT được xác định là: lập hồ sơ bệnh án, kê đơn thuốc khống hoặc kê tăng số lượng hoặc thêm loại thuốc, vật tư y tế, dịch vụ kỹ thuật, chi phí giường bệnh và các chi phí khác mà thực tế người bệnh không sử dụng; giả mạo hồ sơ, thẻ BHYT hoặc sử dụng thẻ BHYT được cấp khống, thẻ BHYT giả, thẻ đã bị thu hồi, thẻ bị sửa chữa, thẻ BHYT của người khác trong KCB hưởng chế độ BHYT trái quy định.
Chiếm đoạt từ 500 triệu đồng BHXH, BHYT, BHTN trở lên có thể bị phạt từ 5 - 10 năm tù
Trong cả hai điều luật này, Bộ luật Hình sự (sửa đổi) đều quy định mức phạt từ 100 triệu đồng đến 200 triệu đồng hoặc phạt tù từ 01 năm đến 05 năm được áp dụng cho một trong các trường hợp vi phạm: có tổ chức; có tính chất chuyên nghiệp; chiếm đoạt số tiền từ 100 triệu đồng đến dưới 500 triệu đồng; gây thiệt hại từ 200 triệu đồng đến dưới 500 triệu đồng; dùng thủ đoạn tinh vi, xảo quyệt; tái phạm nguy hiểm.
Người phạm tội sẽ bị phạt tù từ 05 năm đến 10 năm trong các trường hợp: chiếm đoạt số tiền 500 triệu đồng trở lên; gây thiệt hại 500 triệu đồng trở lên. Bên cạnh đó, người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10 triệu đồng đến 100 triệu đồng; cấm đảm nhiệm chức vụ; cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 5 năm.
(Còn nữa)
