Bác sĩ cho biết có nhiều nguyên nhân, nhưng một trong những nguyên nhân đó là do tương tác thuốc làm giảm hiệu quả tránh thai của thuốc. Xin quý báo có thể giải thích rõ hơn về vấn đề này và có cách nào để khắc phục không?
Nguyễn Thị Huệ (Hà Nội)
Tương tác thuốc là hiện tượng một thuốc bị thay đổi tác dụng hoặc trở thành độc trên người bệnh khi được sử dụng đồng thời với thuốc khác hoặc khi sử dụng đồng thời với thức ăn, đồ uống... Tương tác thuốc có thể được lợi dụng để xây dựng các phác đồ điều trị nhằm mục đích tăng hiệu quả điều trị hoặc để giải độc. Tuy nhiên trong thực hành lâm sàng, mặt trái của tương tác thuốc là giảm hiệu quả điều trị, tăng tỷ lệ gặp tác dụng không mong muốn hoặc độc tính được lưu ý nhiều hơn bởi đây là những hậu quả không định trước có thể dẫn đến thất bại điều trị và làm tăng tỷ lệ tai biến do thuốc gây ra.
Có khá nhiều loại thuốc đã được báo cáo là có khả năng làm giảm hiệu lực của viên tránh thai. Đó là:
Nhóm thuốc do cảm ứng enzym chuyển hóa thuốc ở gan làm thuốc tránh thai bị chuyển hóa nhanh hơn nên làm giảm hiệu lực của thuốc tránh thai như: thuốc chống lao (rifampicin), thuốc chống động kinh (hydantoin, phenobarbital, carbamazepin). Vì thế, nên tránh dùng các thuốc này cùng với thuốc tránh thai hoặc nếu không có thể dùng tăng thêm liều thuốc tránh thai (cần tham khảo ý kiến bác sĩ).
Nhóm thuốc do làm giảm vòng tuần hoàn ở gan, ruột của thuốc tránh thai như penicillin, tetracyclin và các dẫn xuất. Trong trường hợp phải dùng cùng với các thuốc này, nên tạm thời sử dụng thêm các biện pháp tránh thai khác cho an toàn.
Ngoài ra, một số thuốc như than hoạt và các chất hấp phụ khác, các thuốc chống trầm cảm loại 3 vòng, vitamin C, chloramphenicol, cimetidin, promethazin, các sulffamid, các loại hormon tuyến giáp... cũng có thể làm giảm hiệu lực của thuốc viên tránh thai.
Vì vậy, khi dùng thuốc tránh thai cần lưu ý, nếu cần phải dùng thêm bất kỳ thuốc nào để trị bệnh cấp tính hay mạn tính... đều phải tham khảo ý kiến của thầy thuốc để được tư vấn cụ thể, tránh tương tác bất lợi có thể xảy ra và đảm bảo việc tránh thai được an toàn.
BS. Nguyễn Văn Hùng