Cô gái chậm chạp rời khỏi chiếc ghế và tỏ vẻ ngần ngại, lo lắng, bước vào phòng khám bệnh.
Sau khi hỏi kỹ về hoàn cảnh phát sinh bệnh và khám kỹ, tỉ mỉ vùng cổ của bệnh nhân, cho làm xét nghiệm cận lâm sàng chuyên khoa, chỉ thấy kích thước của tuyến giáp hai bên lớn hơn bình thường, xét nghiệm T3, T4, FT4, TSH trong giới hạn bình thường, bác sĩ kết luận: “Cô Thanh X có chứng phình giáp sinh lý, không phải điều trị bằng các thuốc chuyên khoa nội tiết hay bằng bất cứ một phương pháp nào khác, kể cả các thuốc đông y, chỉ cần sống và làm việc theo một chế độ hợp lý, đúng mức, trấn an tinh thần. Khi có một sự cố khác thường xảy ra, tránh những kích thích mạnh về thần kinh và đặc biệt tránh mất ngủ, thiếu ngủ kéo dài, mỗi đêm phải ngủ được ít nhất 6 - 7 giờ đối với tuổi đang lớn của cô!”.
Lời thầy thuốc đã làm cho cô bé tin tưởng và đã thuyết phục được cô một phần nào, nhưng trong thâm tâm cô vẫn còn có vẫn còn có thắc mắc: phình giáp sinh lý là gì? Tại sao lại không phải điều trị?
Khi còn là một học sinh trung học phổ thông, Thanh X là một cô gái xinh đẹp dễ thương, cơ thể phát triển cân đối. Vì một lý do khách quan, cô không đủ điểm thi vào đại học, cô đã quyết định chuyển sang cuộc sống lao động ở tuổi 20 này. Chẳng bao lâu, cô đã trở thành một công nhân tiên tiến ngành may mặc. Rồi tình yêu đến với cô ở tuổi 21. Cô và người yêu quyết định tiến tới hôn nhân. Đám cưới của đôi bạn trẻ diễn ra đơn giản, nhưng rất tốt đẹp và hạnh phúc.
Ngay sau đêm tân hôn, người bạn đời của Thanh X đã nhận thấy phía trước cổ của cô phình to ra. Thế rồi thời gian trôi qua, Thanh X đã có thai hai tháng, sự khác thường của Thanh X cũng thể hiện ra rõ nhận hơn (theo sự khám định kỳ và theo dõi bệnh của chúng tôi).
Ở những thanh nữ dễ xúc động thường có những biến động đột ngột về sinh lý, thường ở tuổi dậy thì đến tuổi 25. Những người này chuyển từ đời sống con gái sang cuộc sống gia đình, có thai, cho con bú, chức năng sinh lý của tuyến giáp thường tăng lên tương ứng, nhu mô tuyến và tổ chức đệm của tuyến giáp cũng tăng theo làm cho kích thước của tuyến giáp to ra dưới hình thức một bướu giáp lan tỏa mà chúng tôi thường gọi là phình giáp sinh lý hay phình giáp đơn thuần. Bướu như vậy với kết quả xét nghiệm T3, T4, FT4, TSH vẫn bình thường chỉ cần theo dõi, khám theo định kỳ, chưa cần phải điều trị đặc hiệu chuyên khoa.
Khi đời sống sinh lý trở lại bình thường, tinh thần ổn định, qua thời kỳ mang thai, sinh nở và cho con bú…, đa số các trường hợp phình giáp sinh lý có chiều hướng thoái triển, kích thước của tuyến giáp nhỏ đi và phình giáp lan tỏa cũng dần dần biến mất.
Ở thời kỳ trung cổ nước Hy Lạp có tục lệ cổ truyền là dùng một sợi dây đo vòng cổ của người con gái trước và sau đêm tân hôn. Trong đại đa số các trường hợp, vòng cổ đo trong đêm tân hôn cũng rộng hơn vòng cổ đo trước đêm tân hôn.
Thật vậy, sau khi sinh con, hết thời kỳ cho con bú (cai sữa), phình giáp sinh lý của Thanh X đã biến mất từ bao giờ không rõ.
GS.TSKH. NGUYỄN KHÁNH DƯ
