Buổi chiều, QH thảo luận ở hội trường về dự án Luật Bảo vệ bí mật Nhà nước và dự án Luật Đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt. Như vậy, QH đã gần hoàn thành chương trình làm việc của Kỳ họp thứ 4, trong tuần làm việc cuối cùng này, nhiều dự án luật quan trọng đã được thông qua.
Xem xét, biểu quyết thông qua một số luật, nghị quyết
Chiều ngày 21/11, QH biểu quyết thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Cơ quan đại diện nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam ở nước ngoài. Biểu quyết thông qua Luật Thủy sản (sửa đổi). Biểu quyết thông qua Nghị quyết về việc lùi thời điểm triển khai áp dụng chương trình giáo dục phổ thông và sách giáo khoa mới tại Nghị quyết số 88/2014/QH13 ngày 28/11/2014 của QH về đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông (nếu không đề cập trong nghị quyết khác của QH).
Trước đó, chiều 20/11, nhất trí cao với Báo cáo của Ủy ban Thường vụ QH, QH đã biểu quyết thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Các tổ chức tín dụng. Đây được xem là đạo luật quan trọng tạo cơ sở pháp lý cho việc thực hiện các giải pháp của Đề án cơ cấu lại hệ thống các tổ chức tín dụng gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2016 - 2020 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Luật này có hiệu lực thi hành từ ngày 15/1/2018.
Trong chương trình làm việc tuần cuối cùng này, QH cũng xem xét, biểu quyết thông qua một số luật, nghị quyết: Luật Quản lý nợ công (sửa đổi); Luật Quy hoạch; Nghị quyết về dự án thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư Cảng hàng không quốc tế Long Thành; Nghị quyết về chủ trương đầu tư xây dựng một số đoạn đường bộ cao tốc trên tuyến Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017-2020; Nghị quyết về cơ chế, chính sách để phát triển TP. Hồ Chí Minh; Nghị quyết giám sát chuyên đề về việc thực hiện chính sách, pháp luật về cải cách tổ chức bộ máy hành chính nhà nước; Nghị quyết về chất vấn và trả lời chất vấn...
Các đại biểu Quốc hội bấm nút biểu quyết thông qua dự án Luật tại Quốc hội.
Ý kiến trái chiều về phòng, chống tham nhũng khu vực ngoài Nhà nước
Tiếp tục chương trình làm việc, sáng 21/11, QH thảo luận ở hội trường về dự án Luật Phòng, chống tham nhũng (sửa đổi). Tại phiên thảo luận, các đại biểu góp ý và đưa ra nhiều ý kiến, trong đó có những ý kiến trái chiều về phạm vi điều chỉnh Luật sang khu vực ngoài Nhà nước, quy định về các đối tượng kê khai tài sản, cơ chế thu hồi tài sản tham nhũng. Qua thảo luận, các đại biểu cho rằng, sau 10 năm thi hành Luật Phòng, chống tham nhũng, công tác phòng, chống tham nhũng đã đạt được nhiều kết quả tích cực, quan trọng. Tuy nhiên, tình hình tham nhũng vẫn diễn biến phức tạp. Công tác phát hiện, xử lý tham nhũng, thu hồi tài sản tham nhũng đạt kết quả còn thấp.
Tại phiên thảo luận, các đại biểu góp ý và đưa ra nhiều ý kiến khác nhau, trong đó có những ý kiến trái chiều về phạm vi điều chỉnh của Luật sang khu vực ngoài Nhà nước. Về phạm vi điều chỉnh, dự thảo Luật đã quy định về phòng, chống tham nhũng trong các tổ chức, doanh nghiệp trong khu vực ngoài Nhà nước. Theo đó, đối với doanh nghiệp, tổ chức kinh tế, dự thảo Luật quy định áp dụng bắt buộc một số chế định như: thực hiện công khai, minh bạch trong tổ chức và hoạt động, kiểm soát xung đột lợi ích, trách nhiệm của người đứng đầu, minh bạch và kiểm soát tài sản, thu nhập đối với công ty đại chúng, tổ chức tín dụng, quỹ đầu tư. Đối với tổ chức xã hội, dự thảo Luật quy định áp dụng bắt buộc một số chế định như: thực hiện công khai, minh bạch trong tổ chức và hoạt động, kiểm soát xung đột lợi ích, trách nhiệm của người đứng đầu, minh bạch và kiểm soát tài sản, thu nhập đối với tổ chức xã hội...
Tham gia ý kiến tại hội trường, đại biểu Lưu Bình Nhưỡng (Bến Tre) cho rằng, nếu phạm vi điều chỉnh được quy định như trong dự thảo Luật thì sẽ không đảm bảo tính khả thi khi triển khai thực hiện trong thực tế. Cụ thể, đại biểu Lưu Bình Nhưỡng hoàn toàn nhất trí việc cắt đứt được dây liên kết tham nhũng giữa khu vực Nhà nước và ngoài Nhà nước, cắt nguồn tham nhũng. “Nhưng không có nghĩa là sử dụng “con dao” duy nhất là Luật Phòng, chống tham nhũng để cắt sợi dây này. Mà cần có những quy định của các luật khác nhau. Chính vì vậy, tôi đề nghị cân nhắc vấn đề này” - đại biểu Nhưỡng đưa ý kiến.
Trong khi đó, nhiều đại biểu tán thành với việc mở rộng phạm vi điều chỉnh của dự thảo Luật sang khu vực ngoài Nhà nước và cho rằng việc này phù hợp với tình hình tham nhũng có sự liên kết giữa khu vực công và tư hiện nay, cũng phù hợp với các công ước quốc tế. Theo đó, đại biểu Hoàng Quang Hàm (Phú Thọ) thống nhất mở rộng phạm vi điều chỉnh của Luật sang khu vực tư. Đại biểu Hàm đánh giá đây là điểm nổi bật trong sửa đổi Luật, phù hợp với công ước quốc tế, các chủ trương của Đảng là từng bước mở rộng phòng chống tham nhũng ra khu vực ngoài Nhà nước. Nó thể hiện sự đổi mới tư duy trong bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người dân, cộng đồng khi phát triển kinh tế thị trường.
Do dự thảo Luật còn nhiều điểm chưa phù hợp, còn những ý kiến trái chiều, nhiều đại biểu QH đề nghị QH cần thảo luận về dự thảo Luật trong 3 kỳ họp.