Thống kê hàng năm trên thế giới có khoảng 1,4 triệu trường hợp tử vong có liên quan đến bệnh viêm gan vi rút (chiếm khoảng 2,7% tổng số các trường hợp tử vong). Các bệnh lý về gan nguy hiểm là vậy song theo các chuyên gia, giai đoạn đầu của bệnh viêm gan rất khó phát hiện, người bệnh thường có biểu hiện chán ăn, mệt mỏi, không muốn ăn uống gì cả. Tiếp sau đó, gan có biểu hiệu to lên, người bệnh tiểu ít, nước tiểu sẫm màu vì chức năng gan suy giảm, biểu hiện ra ngoài như vàng mắt, vàng da, tùy từng triệu chứng cũng như tiến triển của nó thì viêm gan tiến tăng dần và giai đoạn cuối cùng lá gan có thể xơ gan to, cổ trướng, bụng có nhiều axit, dân gian thường nói đó là bệnh cổ trướng.
Hiện nay, một bệnh lý khá phổ biến nhưng ít được quan tâm hơn trong các bệnh lý về gan đó là bệnh gan nhiễm mỡ. Theo PGS.TS Trịnh Thị Ngọc, Nguyên Trưởng khoa Truyền nhiễm, BV Bạch Mai, gan nhiễm mỡ do rất nhiều nguyên nhân, nếu chúng ta không điều trị thì dần dần sẽ dẫn tới xơ gan, thậm chí là ung thư tế bào gan.
Gan nhiễm mỡ ngày cảng phổ biến trong các bệnh lý về gan. Ảnh minh họa.
Nhiều người nghĩ rằng cách điều trị gan nhiễm mỡ tốt nhất là dùng các loại thuốc hạ cholesterol, và chỉ cần mua các loại thuốc làm giảm bớt lượng cholesterol trong máu về dùng là sẽ khiến tình trạng sức khỏe ổn định hơn. Tuy nhiên, PGS. Ngọc khuyến cáo, muốn điều trị bệnh gan nhiễm mỡ hiệu quả thì cần xác định được rõ những nguyên nhân gây ra bệnh và phải giải quyết nguyên nhân gây nên gan nhiễm mỡ. Chẳng hạn, gan nhiễm mỡ do tiểu đường như thế nào, gan nhiễm mỡ do cholesterone tăng cao như thế nào?... Đặc biệt là chúng ta phải đi siêu âm gan và đo độ đàn hồi của gan FibroScan® để đánh giá đúng độ nhiễm mỡ của gan.
Theo các bác sĩ, đa số những bệnh nhân không liên quan đến việc tăng lượng cholesterol mà liên quan đến một thành phần khác triglycerides của mỡ. Vì vậy, các thuốc làm giảm cholesterol máu không chữa khỏi bệnh mà còn có nguy cơ làm men gan tăng và gây ra rất nhiều biến chứng nguy hiểm cho gan và sức khỏe bệnh nhân.
“Gan nhiễm mỡ không phụ thuộc vào người gầy hay người béo, già hay trẻ - tất nhiên thường là người béo hay bị gan nhiễm mỡ nhiều hơn. Trong từng trường hợp cụ thể, người dân nên đi khám để biết tình trạng bệnh của mình chính xác hơn”- PGS. Ngọc nói.
Không tự ý dùng thuốc hạ cholesterol vì bên cạnh tác dụng tốt thì có rất nhiều tác dụng phụ ảnh hưởng đến chức năng gan. Ảnh minh họa.
Đồng quan điểm, PGS.TS Nguyễn Tiến Quyết, Nguyên Giám đốc BV Việt Đức cho rằng, một trong những sai lầm nhiều người hay mắc phải đó là tự ý mua thuốc hạ cholesterol để điều trị gan nhiễm mỡ hoặc thậm chí không điều trị căn bệnh này.
“Bệnh gan nhiễm mỡ cần phải điều trị bởi các bác sĩ chuyên khoa. Điều trị cholesterol bằng uống các thuốc làm giảm cholesterol ngoài tác dụng tốt thì có rất nhiều tác dụng phụ ảnh hưởng đến chức năng gan. Cho nên nếu cứ bị tăng cholesterol mà nghĩ đến việc mua thuốc về uống để giảm cholesterol thì không được mà phải tìm đến bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn điều trị, kết hợp chế độ dinh dưỡng, tập luyện, uống thuốc điều trị đúng bệnh gan nhiễm mỡ”- PGS. Quyết nhấn mạnh.
Về chế độ dinh dưỡng với người bệnh gan nhiễm mỡ, chuyên gia dinh dưỡng TS. Từ Ngữ cho rằng, bên cạnh việc tuân thủ điều trị thì cần điều chỉnh chế độ ăn uống khoa học, hợp lý cho phù hợp với bệnh tình gan nhiễm mỡ mà mình mắc phải. Về dinh dưỡng cho gan, chúng ta cần lưu ý ăn hợp lý chất đạm, đường, béo, ngoài ra còn có vitamin và khoáng chất. Người bị gan nhiễm mỡ cần hạn chế lipid, mỡ, nên giảm mỡ động vật tăng dầu thực vật, chuyển sang mỡ dễ hấp thu hơn như ở trong cá. Các vitamin và khoáng chất rất quan trọng trong chuyển hóa, vitamin tan trong dầu mỡ như vitamin A, E, giúp phục hồi và đỡ bị rối loạn chuyển hóa thêm nữa từ các bệnh lý của gan hay tình trạng nhiễm mỡ của gan...
Dương Hải
