Trường hợp thứ nhất là ông, N.V.D., 87 tuổi trú tại TP Việt Trì, Phú Thọ có tiền sử đái tháo đường, tăng huyết áp, rung nhĩ, có chỉ định điều trị thuốc chống đông máu, nhưng thời gian gần đây ông D. không uống thuốc.
Trước vào viện 2 giờ, ông D. đang tắm đột ngột xuất hiện tình trạng rối loạn ý thức, nói khó, méo miệng, liệt 1/2 người trái, được người nhà đưa vào BVĐK tỉnh Phú Thọ cấp cứu.
Ngay lập tức, tại Khoa Cấp cứu - Điều trị tích cực, Trung tâm Đột qụy, BVĐK tỉnh Phú Thọ, các bác sĩ đã thăm khám và chỉ định cận lâm sàng. Kết quả hình ảnh chụp CT-Scanner mạch máu não cho thấy, người bệnh tắc động mạch não giữa bên phải.
Các bác sĩ khuyến cáo, khi đã được bác sĩ kê đơn thuốc chống đông, người bệnh cần tuân thủ tuyệt đối phác đồ điều trị, không tự ý bỏ, dừng, tăng, hay giảm liều thuốc, vì có thể dẫn đến hiện tượng hình thành cục máu đông và gây tắc mạch toàn thân.
Người bệnh được chẩn đoán nhồi máu não cấp do tắc động mạch não giữa giờ thứ 2, có tăng huyết áp - đái tháo đường - rung nhĩ và chỉ định can thiệp tái thông. Sau can thiệp, sức khỏe người bệnh hồi phục tốt, bệnh nhân tỉnh táo, gọi hỏi biết, cử động được tay chân gần như bình thường.
Trường hợp thứ 2 là bệnh nhân D.T.N 42 tuổi trú tại Thị xã Phú Thọ, tỉnh Phú Thọ có tiền sử hẹp van tim, không duy trì thuốc chống đông.
Bệnh nhân N. vào viện trong tình trạng rối loạn ý thức, nói ngọng, liệt mặt, rối loạn vận nhãn mắt trái, liệt 1/2 người phải.
Sau khi thăm khám và chỉ định cận lâm sàng, người bệnh được chẩn đoán nhồi máu não do tắc động mạch thân nền giờ thứ 2 và chỉ định sử dụng thuốc tiêu huyết khối; tuy nhiên, tình trạng sức khỏe người bệnh không cải thiện; tiếp tục được chỉ định can thiệp mạch.
Sau 15 phút can thiệp, bệnh nhân khôi phục tốt, tình trạng liệt được cải thiện, vận động gần như bình thường. Hiện, sau 5 ngày điều trị, sức khỏe người bệnh hồi phục tốt, hết liệt, hết nói khó, tự đi lại và giao tiếp tốt.
Theo BSCKI. Nguyễn Anh Minh - Đơn vị Cấp cứu - điều trị tích cực, Trung tâm Đột qụy, BVĐK tỉnh Phú Thọ, thuốc chống đông máu có tác dụng ngăn chặn sự hình thành huyết khối. Thuốc được chỉ định trong phòng ngừa và điều trị các bệnh lý như đột quỵ rung tâm nhĩ, huyết khối tĩnh mạch sâu, tắc mạch phổi, …
Tuy nhiên, các thuốc chống đông máu đều là những thuốc kê đơn, người bệnh không được tự ý sử dụng mà phải được sự chỉ định và theo dõi chặt chẽ của các bác sĩ chuyên khoa. Khi đã được bác sĩ điều trị kê đơn thuốc chống đông, người bệnh cần tuân thủ tuyệt đối phác đồ điều trị, không tự ý bỏ, dừng, tăng, hay giảm liều thuốc; bởi, tự ý bỏ không uống thuốc có thể dẫn đến hiện tượng hình thành cục máu đông và gây tắc mạch toàn thân.
Ngoài ra, trong quá trình sử dụng thuốc chống đông, người bệnh cần lưu ý: Có nhiều loại thuốc có thể ảnh hưởng tới tác dụng của thuốc chống đông. Vì vậy không tự động uống hoặc ngừng bất cứ loại thuốc nào khác khi chưa có ý kiến của bác sĩ.
Khi đi khám các bệnh lý khác, hay phải nhổ răng, mua thuốc, cần thông báo rõ cho bác sĩ, nha sĩ, dược sĩ loại thuốc chống đông máu mình hiện đang sử dụng.
Nếu có biểu hiện nói khó, chóng mặt, đột ngột mất ý thức, vận động, cần đưa ngay người bệnh đến các cơ sở y tế có chuyên khoa đột quỵ để được xử trí kịp thời, tránh biến chứng đáng tiếc xảy ra.
Đối với người bệnh được chỉ định uống thuốc chống đông kháng vitamin K (như thuốc Sintrom, acenocoumarol): Chế độ ăn rau xanh nên ổn định, cân bằng giữa các bữa, vì các loại rau có lá xanh, rau họ đậu, rau họ cải (rau diếp, hành lá, rau dền, đậu nành, cải xoong, củ cải, ...) có chứa nhiều vitamin K sẽ làm giảm tác dụng của thuốc chống đông kháng vitamin K. Không nên uống trà xanh, rượu.
Người bệnh nên tập thể dục nhẹ nhàng, thường xuyên mỗi ngày ít nhất 30 phút như đi bộ, đạp xe, bơi... Không nên tập các môn thể dục có khả năng va đập sẽ tăng nguy cơ chảy máu.
Thêm một lưu ý, thuốc chống đông có tương tác với một số loại thuốc như aspirin, acetaminophen, thuốc chống nấm, thuốc chống rối loạn nhịp, những loại thuốc này có thể làm giảm hoặc tăng tác dụng của thuốc chống đông. Do vậy, trước khi sử dụng bất kỳ loại thuốc nào, chúng ta cần tham khảo ý kiến của bác sĩ.
