GS.TS Trần Văn Thuấn - Thứ trưởng Bộ Y tế, Chủ tịch Hội đồng Y khoa Quốc Gia vừa ban hành thông tư quy định về đơn thuốc và việc kê đơn thuốc hóa dược, sinh phẩm trong điều trị ngoại trú tại cơ sở khám bệnh, chữa bệnh. Thông tư này có hiệu lực từ ngày 1/7.
Theo Thông tư mới này, người bệnh mắc một số bệnh mạn tính thuộc danh mục cho phép sẽ được kê đơn thuốc ngoại trú trên 30 ngày, thay vì giới hạn tối đa 30 ngày như lâu nay.
Đây được coi là bước thay đổi mang tính đột phá, tháo gỡ những bất tiện kéo dài suốt nhiều năm qua, đặc biệt với người bệnh ở vùng sâu, vùng xa, người cao tuổi hoặc người gặp khó khăn trong việc đi lại.
Theo đó, danh mục bệnh, nhóm bệnh được áp dụng kê đơn thuốc ngoại trú trên 30 ngày do Bộ Y tế ban hành. Cụ thể, có 16 nhóm bệnh là các bệnh về nhiễm trùng, ký sinh trùng; bệnh của máu; bệnh tâm thần; bệnh nội tiết, dinh dưỡng và chuyển hóa,…
Theo quy định mới nhất của Bộ Y tế, từ hôm nay - 1/7, người bệnh mắc một số bệnh như ung thư vú, ung thư tuyến giáp, tiểu đường, tan máu bẩm sinh, bệnh gút… sẽ được áp dụng kê đơn thuốc ngoại trú trên 30 ngày, không quá 90 ngày.
Các bệnh mạn tính phổ biến được cấp thuốc trên 30 ngày như tăng huyết áp, đái tháo đường, hen phế quản, COPD, rối loạn lo âu, trầm cảm... cho đến viêm gan B mạn tính, HIV/AIDS, suy giáp, suy tuyến yên, Parkinson, Alzheimer, sa sút trí tuệ, các bệnh về máu và miễn dịch như Thalassemia, xơ cứng cột bên teo cơ, cũng như một số bệnh phụ khoa ở tuổi vị thành niên như rong kinh tuổi dậy thì. Danh mục này có tổng cộng 252 bệnh.
Trước đây, Thông tư 52/2017 quy định thời gian kê đơn thuốc ngoại trú tối đa là 30 ngày. Bên cạnh đó, thông tư cũng quy định việc kê đơn thuốc gây nghiện để giảm đau cho người bệnh ung thư. Người bệnh hoặc người đại diện của người bệnh viết cam kết về sử dụng thuốc gây nghiện.
Mỗi lần kê đơn thuốc tối đa ba mươi, phải ghi cụ thể 3 đợt điều trị liên tiếp trên 1 đơn, mỗi đợt không vượt quá 10 ngày (ghi rõ ngày bắt đầu và kết thúc của đợt điều trị).
Trường hợp người bệnh ung thư nằm tại nhà không thể đến khám tại cơ sở y tế, người bệnh phải có xác nhận cần tiếp tục điều trị giảm đau bằng thuốc gây nghiện của Trạm trưởng trạm y tế xã, phường, đặc khu nơi người bệnh cư trú, kèm theo tóm tắt bệnh án.
Chia sẻ với phóng viên báo Sức khoẻ và Đời sống về một số điểm mới tại Thông tư này, TS.BS Vương Ánh Dương - Phó Cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh, Bộ Y tế cho biết: Đối với bệnh thuộc Danh mục này, người kê đơn thuốc quyết định số ngày sử dụng của mỗi thuốc trong đơn thuốc căn cứ vào tình trạng lâm sàng, mức độ ổn định của người bệnh để kê đơn thuốc với số ngày sử dụng của mỗi thuốc tối đa không quá chín mươi (90) ngày.
Như vậy, trường hợp các tài liệu làm căn cứ kê đơn thuốc như tờ hướng dẫn sử dụng thuốc, hướng dẫn chẩn đoán và điều trị, dược thư quốc gia Việt Nam không có hướng dẫn về số ngày sử dụng thuốc, người kê đơn có căn cứ để quyết định kê đơn đến 90 ngày cho người bệnh phù hợp.
Bổ sung một số trường thông tin bắt buộc trong đơn thuốc như: Điểu chỉnh quy định về trường hợp người bệnh đi khám nhiều chuyên khoa trong 1 lượt khám: Bệnh viện tự quyết định người kê đơn, bảo đảm người bệnh chỉ có 01 đơn thuốc, tính an toàn (không bị trùng lặp, tương tác thuốc) và hiệu quả, hợp lý của đơn thuốc.
Bỏ mẫu sổ khám bệnh tại Thông tư, người bệnh đến khám bệnh tại cơ sở hoặc kết thúc điều trị nội trú được kê đơn vào đơn thuốc và quản lý bằng hồ sơ bệnh án phù hợp.
Cập nhật các quy định mới theo Luật Khám bệnh, chữa bệnh 2023 (như Việc kê đơn thuốc phải tuân thủ quy định về chuyên môn kỹ thuật do Bộ trưởng Bộ Y tế ban hành hoặc công nhận; Việc sử dụng thuốc trong khám bệnh, chữa bệnh phải bảo đảm các nguyên tắc: Chỉ định sử dụng thuốc khi thật sự cần thiết, đúng mục đích, an toàn, hợp lý và hiệu quả; Việc kê đơn thuốc phải phù hợp với chẩn đoán bệnh, tình trạng bệnh của người bệnh) và Luật dược sửa đổi, bổ sung năm 2024 (như quy định về xử lý thuốc gây nghiện, thuốc hướng thần, thuốc tiền chất đã bán/cấp cho người bệnh nhưng không sử dụng hết hoặc tử vong).
Người kê đơn cần ghi rõ số lượng sử dụng mỗi lần và số lần sử dụng trong ngày, số ngày sử dụng thuốc trong đơn thuốc cho người bệnh.
TS.BS Vương Ánh Dương cho hay: Không phải cứ thuộc danh mục bệnh là mặc nhiên sẽ được kê thuốc trên 30 ngày. Bác sĩ phải đánh giá kỹ tình trạng của từng bệnh nhân trước khi quyết định có thể là 30, 60 hoặc 90 ngày.
Thông tư cũng quy định rõ người kê đơn phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về đơn thuốc của mình, đảm bảo phù hợp với chẩn đoán, mức độ ổn định của bệnh và khả năng người bệnh tự theo dõi điều trị tại nhà.
Trong trường hợp thuốc chưa dùng hết nhưng bệnh diễn biến bất thường, hoặc người bệnh không thể tái khám đúng hẹn, bắt buộc phải quay lại cơ sở y tế để được bác sĩ đánh giá và điều chỉnh đơn thuốc nếu cần.
Với chính sách mới này, hy vọng hàng triệu bệnh nhân mạn tính sẽ giảm bớt gánh nặng di chuyển, tiết kiệm thời gian, chi phí, đồng thời vẫn duy trì được chất lượng chăm sóc sức khỏe lâu dài.
