Tổng cục Đường bộ (Bộ GTVT) đã có văn bản yêu cầu VEC báo cáo sự việc bởi VECE làm như vậy là không có cơ sở và có dấu hiệu sai luật.
Căn cứ vào đâu?
Ông Nguyễn Văn Huyện - Tổng cục trưởng Tổng cục Đường bộ Việt Nam cho rằng, cả VEC và VECE đều không có thẩm quyền này. Khi có báo cáo của VEC, Tổng cục sẽ căn cứ vào các quy định Luật Giao thông để đối chiếu xem VEC có đủ thẩm quyền được cấm hay không; đối tượng bị cấm có đúng không... sau đó chúng tôi sẽ thông tin rộng rãi với báo chí. Bởi việc cấm phải có thẩm quyền và theo quy định của pháp luật. Có thể Tổng cục Đường bộ sẽ ra quyết định thu hồi quyết định của VEC từ chối phục vụ vĩnh viễn 2 ôtô.
Các đơn vị khai thác cao tốc thực hiện các biện pháp chống ùn tắc, trong đó nếu ách tắc do trạm thu phí sẽ bắt buộc phải xả trạm.
Trước đó, khoảng 18h20 ngày 10/2 (mùng 6 Tết), người điều khiển 2 phương tiện BKS 51A-55850, 51G-77256 và những người đi cùng không tuân thủ hiệu lệnh của nhân viên điều khiển giao thông, có hành động phá hoại tài sản, đe dọa đánh đuổi nhân viên, gây ùn tắc tại trạm, làm mất trật tự an ninh tại khu vực.
Đại diện Công ty VECE khẳng định, việc ùn ứ từ Km18 đến cầu Long Thành tại km12 hướng về TP.HCM trong ngày mùng 6 Tết hoàn toàn từ các sự cố khách quan trên, không phải do việc chậm trễ trong hoạt động thu phí gây ùn tắc tại trạm thu phí nên các yêu cầu liên quan đến việc xả trạm là không hợp lý và không đúng quy định hiện hành. Đồng thời cho rằng, họ là đơn vị thực hiện công tác khai thác và thu phí trên tuyến cao tốc HLD, gần 400 cán bộ công nhân viên VECE đang tuân thủ các quy định nghiêm ngặt của Bộ GTVT, của pháp luật hiện hành, nỗ lực để công tác thu phí được thực hiện minh bạch, hiệu quả, văn minh, đem lại lợi ích chung cho toàn xã hội. VECE mong muốn không phải vì các sự vụ ở các doanh nghiệp BOT khác mà việc thực thi pháp luật không được tôn trọng, người lao động chân chính bị ảnh hưởng tâm lý, bị đe dọa, bị khinh thường khi đang thực hiện nhiệm vụ chính đáng của mình.
Lý do từ chối phục vụ đối với 2 phương tiện này, Giám đốc VECE Nguyễn Viết Tân đã căn cứ theo Quyết định số 13/QĐ-VEC-HĐTV ngày 10/01/2019 về việc ban hành “Quy định từ chối phục vụ và phục vụ trở lại đối với các phương tiện vi phạm quy tắc giao thông khi tham gia trên các tuyến đường cao tốc do VEC quản lý, khai thác” nên VECE đã quyết định từ chối phục vụ vĩnh viễn đối với 2 phương tiện trên.
Nhiều ý kiến cho rằng, BOT là hoạt động kinh doanh đặc thù, có sự quản lý chặt chẽ của Nhà nước. Bởi vậy, những quy định nội bộ của đơn vị kinh doanh này cũng phải phù hợp với các quy định của pháp luật và phải được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cho phép, thông qua mới được áp dụng. Không thể tự đặt ra những quy định trái với các quy định pháp luật để cấm cản những phương tiện giao thông đi trên những tuyến đường của loại hình đầu tư kinh doanh này.
Nếu những lái xe ôtô có vi phạm các quy định pháp luật phải xử lý bằng pháp luật chứ không thể xử lý bằng quy chế nội bộ của đơn vị đầu tư BOT. Hơn nữa, trước nghỉ lễ, Tết, Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình đã có chỉ đạo các đơn vị khai thác cao tốc thực hiện các biện pháp chống ùn tắc, trong đó, nếu ách tắc do trạm thu phí sẽ bắt buộc phải xả trạm. Những quy định có tính chất nội bộ cũng không thể áp dụng rộng rãi với tất cả những người dân được.
Trái luật, vi phạm hiến pháp
Liên quan đến vụ việc trên, luật sư Phạm Huy Tuyến - Đoàn luật sư TP. Hà Nội cho rằng việc VECE từ chối phục vụ vĩnh viễn 2 xe ôtô là hoàn toàn không có cơ sở và trái luật, vi phạm hiến pháp.
Giải thích về vấn đề này, theo luật sư Tuyến, trong các quy định của Luật Giao thông đường bộ 2008 và Nghị định 46/2016/NĐ-CP quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ và đường sắt, không có bất cứ chế tài nào về việc cấm xe lưu hành trên đường cao tốc với lý do trước đó xe đã từng vi phạm trên hệ thống đường này. Đường cao tốc là đường công cộng, không phải thuộc sở hữu của chủ đầu tư mà chủ đầu tư chỉ có quyền khai thác trên đó. Việc cấm vận chuyển chỉ áp dụng đối với ngành vận tải hàng không theo Nghị định 92/2015/NĐ-CP về an ninh hàng không. Hiện không có văn bản pháp luật nào cấm phương tiện lưu thông trên đường khi phương tiện và người điều khiển phương tiện đáp ứng các quy định của pháp luật - luật sư Tuyến giải thích.
Đơn vị vận hành khi phát hiện các vi phạm nêu trên phải báo cho lực lượng chức năng để kịp thời xử lý. Trường hợp có dấu hiệu gây rối trật tự công công hoặc hủy họa tài sản thì các cơ quan chức năng sẽ xử lý theo luật định.
Theo hiến pháp, ở Việt Nam, mọi công dân đều có quyền tự do đi lại, tự do cư trú. Đây là một trong những quyền cơ bản của công dân đã được quy định rất cụ thể và có đủ cơ chế để bảm bảo thực hiện. Theo đó, việc cản trở, hạn chế quyền tự do đi lại của công dân chỉ được thực hiện trong những trường hợp đặc biệt do luật quy định.