Từ một chàng thanh niên nặng 65kg, có thể chạy marathon 21km, sở hữu một công việc nhiều người mơ ước đó là bác sĩ răng hàm mặt, nhưng cuộc đời BS Đặng Thái Mạnh bất ngờ rẽ sang một hướng khác khi mang trong mình trọng bệnh. Chính những đồng nghiệp trong ngành y là những người cùng 'chiến đấu với bệnh tật' hồi sinh sự sống, giúp chàng bác sĩ trẻ viết tiếp ước mơ…
Chạy đua với thời gian, chuẩn bị đáp ứng quy trình khắt khe nhất để ghép phổi cứu người bệnh
Bác sĩ Đặng Thái Mạnh (28 tuổi, ở Phú Thọ Hòa, Tân Phú, TPHCM) là bác sĩ có thời gian công tác tại BV Răng Hàm Mặt Sài Gòn. Ít ai ngờ rằng, khi vừa đi làm được 3 năm, chàng bác sĩ chuyên ngành răng hàm bất ngờ phát hiện mang trong mình căn bệnh phổi quái ác. Từ một người khỏe mạnh, yêu thể thao, với nhiều ước mơ và hoài bão của tuổi trẻ, đến nay BS Đặng Thái Mạnh lại phải đối diện với sự sống mong manh.
Vào tháng 5/2021, Mạnh có dấu hiệu ho, hụt hơi gắng sức, phải điều trị nhiều bệnh với chẩn đoán mắc căn bệnh phổi quái ác. Cơ thể anh cứ yếu dần. Khoảng giữa năm 2023 anh bắt đầu bị sụt cân. Từ một chàng trai 65kg, có thể chạy marathon 21km, Mạnh bị sụt hàng chục cân. Đến đầu năm 2024, chàng thanh niên trẻ chỉ còn 50kg, mọi hoạt động thể dục thể thao như tập gym, bơi lội, đạp xe Mạnh phải ngừng hẳn… Thời điểm bệnh nặng nhất, chàng bác sĩ gầy gò, ốm yếu với vỏn vẹn 49kg, mỗi khi lên cầu thang anh không thể bước quá 4 bậc, chức năng phổi chỉ còn khoảng 20%, bệnh nhân phải thở oxy suốt 6 tháng trở lại đây.
Chia sẻ với phóng viên, TS.BS Nguyễn Bích Ngọc, Trưởng khoa Hô hấp, BV Phổi Trung ương, Trưởng nhóm điều phối phẫu thuật ghép phổi cho biết, đây là lần đầu tiên phổi hiến từ người cho chết não tại Hà Nội được điều phối thành công cho người bệnh tại TPHCM. Tất cả các ê kíp phải phối hợp nhịp nhàng, ăn khớp.
Một loạt các vấn đề được đặt ra như làm sao có chuyến bay có oxy đưa người bệnh ra Bắc, làm các xét nghiệm hòa hợp miễn dịch tương đồng (mất nhiều thời gian), hay tạng lấy ra ngoài cần tuân thủ quy trình ghép (về thời gian thiếu máu nóng, thiếu máu lạnh)… Nhờ có sự phối hợp và sự hỗ trợ của nhiều đơn vị, cá nhân, tất cả các vấn đề khó khăn nhất đều được giải quyết.
Cuộc phẫu thuật ghép phổi kéo dài xuyên đêm, suốt từ tối 27/11 kéo dài sang ngày 28/11. Trong quá trình phẫu thuật, bệnh nhân bị mất máu rất nhiều, các bác sĩ đã phải truyền tới 27 lít máu để cứu sống người bệnh.
TS.BS Nguyễn Bích Ngọc tâm sự: "Chúng tôi rất biết ơn những y bác sĩ, phẫu thuật viên, những người dù gặp khó khăn, thử thách thế nào trong cuộc mổ nhưng họ vẫn quyết tâm đến cùng với người bệnh. Cả bác sĩ và bệnh nhân đều là những con người phi thường, họ đã không bỏ cuộc để có ngày hôm nay."
Sau ca ghép phổi, bệnh nhân Mạnh còn gặp nhiều biến chứng như 2 lần bị phù phổi cấp, 1 lần phải chạy ECMO. 15 ngày thở máy cộng thêm hàng loạt những biến chứng đã xảy ra, các y bác sĩ vẫn từng chút một, điều chỉnh và ra những quyết định tốt nhất để cứu sống bệnh nhân.
TS.BSCC Đinh Văn Lượng- Giám đốc BV Phổi Trung ương cho biết, với ca bệnh này, "BV Phổi trung ương đã điều phối và thực hiện ghép thành công trong thời gian tiêu chuẩn, đánh dấu lần đầu tiên phổi hiến tại Hà Nội được điều phối thành công cho người bệnh tại thành phố Hồ Chí Minh, cùng với đó là sự phối hợp nhịp nhàng giữa các bệnh viện, giữa các chuyên gia trong việc lấy, vận chuyển, và thực hiện ghép. Điều này minh chứng cho năng lực điều phối, phối hợp tổ chức, tối ưu phương tiện kỹ thuật, con người giữa các đơn vị y tế trong việc thực hiện một kỹ thuật cao nhất trong y học...".
GS.TS.TTND. Lê Ngọc Thành – Hiệu trưởng ĐH Y Dược, Đại học Quốc gia Hà Nội, một trong những thành viên tham gia ca ghép phổi cho biết, các phẫu thuật viên ghép phổi là một trong những mắt xích rất nhỏ của cả hệ thống và quy trình ghép phổi. "Nếu không có những y bác sĩ theo dõi, chăm sóc trước và sau ghép, thì ca ghép phổi không thể thành công như ngày hôm nay, để chúng ta chứng kiến bệnh nhân đang hồi phục, khỏe mạnh từng ngày", GS.TS.TTND. Lê Ngọc Thành nói.
Gia đình là động lực lớn nhất giúp bác sĩ Mạnh vượt qua cơn bạo bệnh
BS Đặng Thái Mạnh xúc động nói lời cảm ơn các y bác sĩ, những người đã ngày đêm chăm sóc, từ thời điểm trước, trong và cả sau ca phẫu thuật. BS Mạnh mong muốn ngành y tế Việt Nam sẽ có những chính sách để ngày càng nhiều bệnh nhân có cơ hội được ghép tạng giống mình.
Khi được hỏi trải qua những khó khăn thử thách như vậy, có giây phút nào cảm thấy thất vọng, muốn bỏ cuộc hay không, Mạnh tâm sự: "Trước đây khi làm bác sĩ, em không nghĩ gì nhiều, nhưng đến khi phải 'đóng vai' làm bệnh nhân em thấy rất cực. Với em, không bao giờ có từ bỏ cuộc, một khi mình đã bước đi thì không có đường nào để lùi nữa".
Nhớ lại những ngày nằm ở phòng hồi sức sau mổ, giọng Mạnh trùng xuống: "Có những khoảnh khắc em cảm thấy nản trí. Đó là khi nằm ở phòng hồi sức tích cực chỉ có 1 mình, xung quanh toàn ống, dây dợ. Lúc đó em chỉ cảm thấy lo, nhịp tim lúc nào cũng tăng cao. Thời điểm nằm ở đó, em cảm thấy thời gian dài như vô tận, còn bây giờ được ra ngoài thấy thời gian trôi nhanh hơn".
Mạnh tâm sự, động lực để em có thể vượt qua được những thời khắc khó khăn đó chính là gia đình, và những mong ước được quay trở lại với công việc và cuộc sống ngày càng cháy bỏng.
TS.BSCC Đinh Văn Lượng cho biết: "Đây là ca ghép phổi thứ 3 thực hiện tại Bệnh viện Phổi Trung ương trong năm 2024, đây là một số lượng tiêm cận của các nước trong khu vực, và đạt ở mức thành công như các Trung tâm ghép phổi lớn trên thế giới."
"Thành công từ ca bệnh này cho thấy năng lực chuyên môn của các bệnh viện trung ương nói chung, bệnh viện phổi trung ương nói riêng đã lên một tầm cao mới, một chuẩn mực quốc tế, có thể nói ghép tạng phổi sẽ là một kỹ thuật thường quy tại BV Phổi TW, BV Phổi TW sẽ là một trung tâm ghép phổi vùng không chỉ là cơ hội cho các bệnh nhân trong nước mà còn là một địa chỉ với các bệnh nhân quốc tế.", TS.BSCC Đinh Văn Lượng nói.
Rồi đây, bác sĩ Mạnh sẽ trở lại với cuộc sống và những bệnh nhân của mình, trên khuôn mặt anh một nụ cười rạng rỡ và ánh mắt chất chứa đầy hy vọng. BS Mạnh biết rằng, phía trước còn nhiều thử thách, nhưng anh tin mình sẽ vượt qua. Bởi anh đã được tái sinh để sống một cuộc đời đầy ý nghĩa.
Nhân dịp này, Bệnh viện Phổi trung ương phối hợp cùng Trung tâm điều phối quốc gia về bộ phận cơ thể người, thành lập Chi hội Hội vận động hiến mô, bộ phận cơ thể người tại Bệnh viện Phổi Trung ương.
Việc thành lập Chi hội thể hiện tinh thần trách nhiệm của Bệnh viện Phổi Trung ương, chương trình chống lao quốc gia đối với việc phát triển mạng lưới hiến tặng mô, tạng trong cả nước, từ đó lan tỏa mạnh mẽ, sâu rộng ý nghĩa nhân văn tốt đẹp của việc đăng ký hiến mô, hiến tạng. Việc thành lập Chi hội còn giúp nâng cao nhận thức của cộng đồng, giúp có thêm nguồn tạng để triển khai ghép tim, gan, phổi và nhiều bộ phận cơ thể khác cứu giúp những bệnh nhân không may mắc bệnh nặng và góp phần phát triển ghép tạng từ người cho chết não trong thời gian tới.