Không dạy trước chương trình lớp 1 cho trẻ lớp lá
Nhiều phụ huynh ở TP.HCM sốt ruột khi "con nhà người ta" 5 tuổi đã đọc thông, viết thạo. Họ nóng lòng vì "con người ta đã học trước cả rồi, con mình không học chương trình lớp 1 từ mầm non thì vào lớp 1 sẽ mất tự tin, không thể theo kịp bạn bè".
Với những lý do như vậy, nhiều cha mẹ tại TP.HCM đang đổ xô cho con đi luyện các lớp tiền tiểu học hoặc gửi con đến trung tâm để học trước chương trình lớp 1. Tuy nhiên, theo chuyên gia, việc dạy trước chương trình lớp 1 cho trẻ 5 tuổi lại có nhiều tác dụng ngược.
Mới đây, Phòng Giáo dục mầm non (Sở GD&ĐT TP.HCM) vừa đề nghị tất cả các trường mầm non trên địa bàn yêu cầu đảm bảo không dạy trước chương trình lớp 1 cho trẻ lớp lá.
Đơn vị này yêu cầu các trường đảm bảo thực hiện chương trình giáo dục mầm non để trẻ được chăm sóc, nuôi dưỡng, bảo vệ và giáo dục để phát triển toàn diện về thể chất, trí tuệ, tình cảm, thẩm mỹ. Trẻ cần được học tập an toàn, thân thiện, giàu cảm xúc, có ý nghĩa đối với sự phát triển trẻ em. Theo Phòng Giáo dục mầm non, đó là những tiền đề cần thiết để trẻ vào học tập tốt ở lớp 1, không phải là dạy trước chương trình lớp 1.
Nhiều địa phương cấm tổ chức dạy thêm, dạy trước trong hè
Năm ngoái, Hà Nội và một số địa phương đã ban hành kế hoạch tổ chức hoạt động hè cho học sinh, trong đó nhấn mạnh yêu cầu các nhà trường không tổ chức dạy thêm, dạy trước chương trình.
Cụ thể, Sở GD&ĐT Hà Nội yêu cầu các nhà trường không tổ chức dạy thêm, học thêm dưới bất kỳ hình thức nào; không tổ chức dạy trước chương trình, tổ chức ôn tập, luyện thi, kiểm tra, khảo sát để xếp lớp năm học 2023 - 2024.
Đối với cấp học Mầm non, căn cứ điều kiện thực tế và đơn xin học hè của cha mẹ trẻ, tinh thần tự nguyện của giáo viên đăng ký làm hè, cơ sở giáo dục mầm non xây dựng kế hoạch tổ chức hoạt động hè, báo cáo UBND xã, phường, thị trấn (đối với nhóm trẻ, lớp mẫu giáo độc lập) và Phòng GD&ĐT. Các cơ sở giáo dục mầm non chú trọng hoạt động dạy trẻ bảo vệ an toàn bản thân, kỹ năng tự phục vụ, vệ sinh phòng, chống dịch bệnh, hoạt động thể chất, vui chơi… Trẻ 5 tuổi cần được trang bị những nội dung giáo dục, kỹ năng cốt lõi, cần thiết để nhanh chóng thích nghi với giai đoạn chuyển tiếp chuẩn bị tâm thế vào lớp 1…
Sở GD&ĐT Bắc Giang cũng có văn bản chỉ đạo các trường học tuyệt đối không tổ chức dạy thêm, học thêm dưới bất kỳ hình thức nào cả trong và ngoài nhà trường, trừ học sinh lớp 9, lớp 12 ôn tập chuẩn bị thi tốt nghiệp. Trường học không được dạy trước chương trình. Riêng với cơ sở mầm non, các trường được tổ chức hoạt động hè trên cơ sở cha mẹ có nhu cầu gửi con, có đơn xin học hè.
Các Sở GD&ĐT Hoà Bình và Sở GD&ĐT Hải Phòng cũng yêu cầu trường học các cấp không tổ chức dạy hè, không dạy trước cho trẻ 5 tuổi chuẩn bị vào lớp 1 dưới mọi hình thức.
Dạy trước lớp 1 là phản khoa học
Theo TS. Thái Văn Tài - Vụ trưởng Vụ Giáo dục tiểu học (Bộ GD&ĐT, dạy học trước chương trình lớp 1 là phản khoa học, gây khó khăn trong việc tổ chức dạy học lớp 1 vì sẽ làm trẻ chủ quan, giảm hứng thú học tập khi vào học lớp 1, ảnh hưởng không tốt đến quá trình phát triển tâm sinh lý của trẻ, nhất là khi người dạy có phương pháp sư phạm không tốt.
Bộ GD&ĐT đã có những văn bản như Thông tư số 17 quy định về dạy thêm, học thêm; Chỉ thị số 2325/CT-BGDĐT về việc chấn chỉnh tình trạng dạy học trước chương trình lớp 1 của Bộ trưởng Bộ GD&ĐT, trong đó nêu rõ các yêu cầu với sở GD&ĐT, các đơn vị thuộc bộ.
Đối với sở GD&ĐT, Bộ GD&ĐT tiếp tục yêu cầu các sở chỉ đạo các phòng GD&ĐT, các trường tiểu học, các cơ sở giáo dục mầm non trên địa bàn phối hợp với chính quyền địa phương, các cơ quan truyền thông đẩy mạnh các hình thức tuyên truyền để cha mẹ học sinh và xã hội nhận thức đúng đắn về tác hại của việc dạy học trước chương trình lớp 1, không cho trẻ học trước chương trình lớp 1; nghiêm cấm giáo viên tổ chức hoặc tham gia dạy học trước chương trình lớp 1. Chỉ đạo các trường tiểu học thực hiện nghiêm túc quy định của chương trình lớp 1, nhất là về nội dung dạy học và chuẩn kiến thức, kỹ năng; đảm bảo dạy cho tất cả học sinh từ những bài học đầu tiên, không bỏ qua bất kỳ bài học nào.
Bộ GD&ĐT cũng yêu cầu các sở GD&ĐT có nhiệm vụ chỉ đạo các phòng GD&ĐT tăng cường quản lý các cơ sở giáo dục mầm non, các trường tiểu học và các cơ sở dạy thêm ngoài nhà trường, tuyệt đối không dạy học trước chương trình lớp 1.
Xử lý nghiêm trường hợp vi phạm dạy trước chương trình lớp 1
Bộ GD&ĐT yêu cầu các sở GD&ĐT tham mưu, phối hợp với chính quyền các cấp, các cơ quan liên quan tăng cường thanh tra, kiểm tra, xử lý nghiêm các cơ sở giáo dục, tổ chức, cá nhân vi phạm. Quy rõ trách nhiệm của cơ quan quản lý giáo dục, hiệu trưởng và giáo viên liên quan đến việc dạy học trước chương trình lớp 1. Hiệu trưởng nhà trường chịu trách nhiệm quản lý, kiểm tra, xử lý nghiêm và kịp thời theo thẩm quyền hoặc đề nghị cơ quan có thẩm quyền xử lý các sai phạm về dạy học trước chương trình lớp 1 theo quy định.
Chỉ thị số 2325/CT-BGDĐT của Bộ trưởng Bộ GD&ĐT cũng đã giao nhiệm vụ cho Thanh tra Bộ GD&ĐT chủ trì tổ chức thanh tra và hướng dẫn, chỉ đạo thanh tra giáo dục các cấp tiến hành thanh tra, kiểm tra, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm dạy trước chương trình lớp 1.