Chiều 8/5, tại trụ sở của Tổ chức y tế thế giới (WHO) tại Việt Nam, WHO phối hợp với Bộ Y tế tổ chức cung cấp thông tin với báo chí liên quan đến công tác phòng chống dịch COVID-19 sau tuyên bố của WHO về việc COVID-19 không còn là tình trạng y tế công cộng khẩn cấp gây quan ngại toàn cầu cũng như các khuyến cáo cần thiết cho Việt Nam trong công tác phòng chống dịch thời gian tới.
TS. Angela Pratt - Trưởng đại diện WHO tại Việt Nam; GS.TS Phan Trọng Lân - Cục trưởng Cục Y tế dự phòng, TS Nguyễn Trọng Khoa - Phó Cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh, PGS.TS Dương Thị Hồng - Phó Viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ TW đồng trao đổi với báo chí.
"Tôi luôn giữ khẩu trang, điều này có nghĩa là COVID-19 không biến mất mà luôn ở bên cạnh mình"
Trả lời báo chí về việc "Với tuyên bố COVID-19 không còn là tình trạng y tế công cộng khẩn cấp gây quan ngại toàn câu (PHEIC), WHO khuyến nghị như thế nào về phân nhóm bệnh đối với COVID-19?", TS. Angela Pratt - Trưởng đại diện WHO tại Việt Nam nêu rõ: "Tôi luôn giữ khẩu trang bên mình, điều này có nghĩa là COVID-19 không biến mất mà luôn ở bên cạnh mình".
Trưởng đại diện WHO tại Việt Nam cũng lý giải thêm về lý do WHO tuyên bố COVID-19 không còn là tình trạng y tế công cộng khẩn cấp gây quan ngại toàn câu (PHEIC), theo đó hiện nay tình trạng thích ứng với COVID-19 đã tốt hơn, mức độ nghiêm trọng lây truyền của dịch bệnh đã giảm, tương tự số ca nhập viện, ca nặng cũng giảm.
COVID-19 đã không còn là sự kiện khẩn cấp. Tuy nhiên, đại diện WHO một lần nữa khẳng định WHO tuyên bố COVID-19 không còn là tình trạng y tế công cộng khẩn cấp gây quan ngại toàn cầu nhưng không có nghĩa là COVID-19 không còn là mối đe dọa hay COVID-19 ít nguy hiểm hơn. Đây là điều Tổng Giám đốc WHO cũng nhấn mạnh trong buổi họp báo mới đây.
COVID-19 không theo mùa, trong khi cúm mùa thường vào mùa đông
Trước câu hỏi, nếu chuyển bệnh COVID-19 từ nhóm A sang nhóm B thì liệu có nên coi COVID-19 như bệnh cúm mùa? Trưởng đại diện WHO đưa ra 2 luận điểm:
Thứ nhất, có điểm tương đồng giữa COVID-19 và cúm mùa
Thứ hai, tuy vậy COVID-19 không theo mùa, trong khi cúm mùa thường vào mùa đông. COVID-19 đã xuất hiện ở các nước, nhiều khu vực khác nhau.
Do đó, COVID-19 vẫn là căn bệnh vô cùng mới. Chúng ta mới chỉ có 4 năm làm quen với COVID-19. Các nhà khoa học vẫn đang tiếp tục nghiên cứu về COVID-19. Có thể nói rằng quá sớm để khẳng định COVID-19 giống như bệnh cúm mùa.
"Tôi xin khẳng định lại một lần nữa: WHO tuyên bố chấm dứt tình trạng y tế công cộng khẩn cấp toàn cầu nhưng không có nghĩa là chúng ta chấm dứt đại dịch COVID-19"- TS. Angela Pratt nói.
Khuyến nghị gì cho Việt Nam về phòng chống COVID-19?
Trả lời báo chí, TS. Angela Pratt cũng bày tỏ đánh giá cao các biện pháp ứng phó của Việt Nam với COVID-19. Ngay từ khi dịch bùng phát, Việt Nam đã có nhiều biện pháp ứng phó với COVID-19. Với tất cả các biện pháp phòng chống dịch đã triển khai đã giúp Việt Nam thành công trong phòng chống dịch. Ngay từ khoảng cuối năm 2021 đến nay, Việt Nam đã chuyển biện pháp ứng phó với COVID-19 để vừa phòng chống dịch, vừa phát triển kinh tế xã hội.
TS Angela Pratt cho rằng: "Đây không phải là lúc chúng ta nghỉ ngơi, số ca mắc vẫn tăng, vẫn có ca bệnh cần chăm sóc đặc biệt và vẫn có tử vong. Vì thế, dù miễn dịch trong cộng đồng do mắc phải và tiêm vaccine cao nhưng chungs ta vẫn phải cảnh giác và có biện pháp thích hợp".
Với Việt Nam, chúng tôi khuyến nghị, cụ thể:
Thứ nhất, chúng ta không bao giờ được ngơi nghỉ lơ là. Chúng ta cần duy trì năng lực của quốc gia, các thành tựu đã đạt được và chuẩn bị cho những sự kiện có thể xảy ra trong tương lai, tránh việc chúng ta có thể bị quá tải. Với Việt Nam, chúng tôi khuyến nghị hệ thống phòng ngừa luôn ứng phó khi tình hình có thay đổi.
Thứ hai, đưa tiêm phòng COVID-19 vào tiêm chủng quốc gia – tiêm chủng suốt đời. Việt Nam có chương trình tiêm vaccine phòng COVID-19 rất tốt. Chúng tôi vẫn khuyến nghị Việt Nam tăng cường việc tiêm các mũi tăng cường đặc biệt cho nhóm nguy cơ cao.
Thứ ba, chúng ta cần tiếp tục tăng cường tích hợp các hoạt động giám sát theo dõi các bệnh lý hô hấp, báo cáo về WHO. Việt Nam nên tập trung giám sát có trọng điểm, hết sức chặt chẽ với bất cứ sự xuất hiện của các biến thể mới. Dựa trên hệ thống dữ liệu, chúng ta chú ý số liệu về việc giảm số người tử vong hay giảm số ca nhập viện chăm sóc đặc biệt cho thấy tác động tổng thể. Đồng thời giám sát chặt chẽ thay đổi nào trong mức độ lây truyền, mức độ nặng của ca bệnh…
Thứ tư, Việt Nam cần luôn chuẩn bị sẵn sàng vaccine, các phương tiện chẩn đoán, điều trị, đảm bảo các chuỗi cung ứng về lâu dài và luôn sẵn có.
Thứ năm, vẫn tiếp tục truyền thông, luôn huy động sự tham gia của cộng đồng. Covid-19 đã không còn là tình trạng chưa từng có tiền lệ nhưng vẫn cần truyền thông để người dân hiểu và luôn cập nhật thông tin về bệnh.
Thứ sáu, Việt Nam thực chất đã dỡ bỏ hoàn toàn các biện pháp hạn chế đi lại từ tháng 3/2022 khi hướng tới quản lý bền vững COVID-19. Tuy nhiên, vẫn cần tiếp tục rà soát và cập nhật kế hoạch đáp ứng quốc gia và sẵn sàng, linh hoạt, và nếu cần thiết có thể tái thiết lập các biện pháp y tế công cộng và xã hội, dựa trên tình hình dịch và đánh giá nguy cơ.
Thứ bảy, Việt Nam vẫn cần tiếp tục các nghiên cứu để cải tiến vaccine và hiểu các tình trạng liên quan hậu COVID-19 hơn. Trong bối cảnh ca nhiễm vẫn tăng thì chúng ta vẫn cần giám sát chặt chẽ, có các biện pháp sẵn sàng- nâng cao năng lực chăm đặc biệt để đảm bảo khi số ca tăng lên, hệ thống y tế không bị quá tải.
"Một lần nữa WHO xin khẳng định WHO luôn đồng hành, cam kết với Bộ Y tế trong công cuộc phòng chống dịch COVID-19 tại Việt Nam"- TS. Angela Pratt nói.