Trong tiếng Nghệ "Truông" là danh từ để chỉ một đoạn đèo dốc chạy giữa hai vách núi hiểm trở. Truông Bồn là một đoạn đèo dốc như thế có chiều dài 5km, độ cao gần 70m trên dãy núi Thung Nưa có đỉnh cao nhất là 450m so với mực nước biển, nằm trên tuyến đường chiến lược 15A hay còn gọi là đường 30 (đi qua địa phận xã Mỹ Sơn, huyện Đô Lương, tỉnh Nghệ An).
Truông Bồn – một cung đường huyền thoại.
Trên tuyến đường chiến lược này, cung đường độc đạo Truông Bồn có vị trí đặc biệt quan trọng. Vị trí này là nơi kết nối các huyết mạch giao thông của ta từ hậu phương lớn miền Bắc chi viện sức người, sức của cho chiến trường miền Nam.
Hòng hủy diệt Truông Bồn, cắt đứt mạch máu giao thông của ta, đế quốc Mỹ đã điên cuồng đánh phá. Từ năm 1964 - 1968, chúng trút xuống mảnh đất anh hùng này 18.936 quả bom các loại và hàng chục nghìn quả tên lửa, tàn phá 211 thôn, làng dọc tuyến đường, sát hại nhiều người dân xã Mỹ Sơn, xã Nhân Sơn, huyện Đô Lương.
Bom đạn của đế quốc Mỹ đã phá hủy hàng trăm xe ô tô và hàng trăm khẩu pháo của bộ đội ta. Hàng nghìn cán bộ, chiến sĩ bộ đội, thanh niên xung phong, công nhân ngành giao thông, dân quân tự vệ bị thương. Có 1.240 cán bộ, chiến sĩ dũng cảm chiến đấu và anh dũng hy sinh. Trong số những người con ưu tú ấy, có 13 thanh niên xung phong (TNXP) Tiểu đội 2 - “Tiểu đội Thép” thuộc Đại đội 317, Đội 65, Tổng đội TNXP Nghệ An anh dũng hy sinh vào ngày 31/10/1968, chỉ ít giờ trước thời điểm Mỹ buộc phải tuyên bố ngừng ném bom miền Bắc.
Phần lớn những người hy sinh đã hoàn thành nhiệm vụ, có quyết định ra quân, có người có quyết định đi học, người đã định ngày cưới... Họ xung phong ra hiện trường cùng đơn vị làm nhiệm vụ với tinh thần "Một giờ còn ở đơn vị là một giờ còn ra hiện trường", "Đường chưa thông không tiếc máu xương".
Nhưng, bom đạn giặc Mỹ không thể khuất phục được ý chí và quyết tâm sắt đá của quân và dân ta: "Sống bám cầu, bám đường - Chết kiên cường dũng cảm", "Tim có thể ngừng đập - nhưng đường không thể tắc", "Tất cả cho tiền tuyến - Tất cả để đánh thắng giặc Mỹ xâm lược" là động lực mạnh mẽ thôi thúc các lực lượng quân và dân ta làm nên chiến thắng Truông Bồn.
Các lực lượng của quân và dân ta bắn rơi nhiều máy bay Mỹ, rà phá hàng ngàn quả bom nổ chậm các loại, đóng góp trên 2 triệu ngày công, đào đắp hàng triệu m3 đất đá, đưa 94 nghìn lượt xe quân sự vượt qua "Truông" an toàn.
Quân và dân ta vận chuyển và giải tỏa hàng triệu tấn hàng, cung cấp hàng chục triệu cây phi lao, cọc tre và các loại gỗ chống lầy - làm cầu cho xe qua. Huy động 4.500 xe đạp thồ, 4.500 xe ba gác, 4.500 xe đầu bò, 900 xe cút kít giải phóng hàng vượt qua "Truông" khi bị địch đánh phá phong tỏa.
Địa danh Truông Bồn và sự hy sinh anh dũng của 13 chiến sĩ thanh niên xung phong tại đây đại diện tiêu biểu cho 4,3 vạn thanh niên xung phong tỉnh Nghệ An và hàng chục vạn thanh niên xung phong trong cả nước đã cống hiến tuổi thanh xuân và máu xương cho hòa bình và thống nhất đất nước. Những hy sinh của các anh, chị trở thành một dấu son đáng nhớ, một huyền thoại về ý chí bất khuất, kiên cường của quân và dân ta trong công cuộc xây dựng và bảo vệ độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc.
Kỷ niệm 55 năm chiến thắng Truông Bồn (31/10/1968-31/10/2023), tối 29/10, tại Khu di tích quốc gia Truông Bồn diễn ra chương trình nghệ thuật "Truông Bồn - Dấu chân anh hùng".
Chương trình nghệ thuật đặc biệt này gồm 2 chương: Chương 1: Trang sử vinh danh; Chương 2: Lửa hồng tiếp bước tương lai, với sự tham gia của các nghệ sĩ Hồng Lựu, Ngọc Sơn, Phương Mỹ Chi, Quang Thắng, Phúc Bồ, …và hơn 150 người con Truông Bồn.
Đặc biệt, chương trình nghệ thuật "Truông Bồn - Dấu chân Anh hùng" sẽ có màn biểu diễn ánh sáng bằng drone kéo dài khoảng 10 phút, cùng với sự kết hợp giữa âm nhạc truyền thống và hiện đại sẽ mang lại cho người xem nhiều trải nghiệm mới.
Tại chương trình, Ban Tổ chức sẽ trao 14 sổ tiết kiệm tặng thân nhân 13 Anh hùng liệt sĩ thanh niên xung phong Truông Bồn và nhân chứng lịch sử Trần Thị Thông. Ban Tổ chức cũng sẽ trao ủng hộ 50 căn nhà tình nghĩa, trị giá 2,5 tỷ đồng để chung tay cùng tỉnh Nghệ An thực hiện nhiệm vụ an sinh xã hội.
Dự báo thời tiết hôm nay 28/10: Không khí lạnh kéo mưa lớn tràn về Bắc Bộ; TPHCM ngập sâu trong nước