Sau khi báo chí Indonesia, Trung Quốc và một số nước đưa tin về sự kiện cảnh sát Indonesia phát hiện, bắt giữ số lượng lớn gạo giả được làm từ bột khoai tây, nhựa PVC và một số hóa chất độc hại; vấn đề “gạo nhựa Trung Quốc” đã trở nên rất nóng trên dư luận quốc tế và trong nước Trung Quốc. Báo chí một số nước Đông nam Á đưa tin gạo nhựa Trung Quốc đã xuất hiện ở cả Ấn Độ, Singapore, Việt Nam. Ngày 25/5 đại diện hai nước đã có cuộc gặp gỡ ở Bắc Kinh về sự kiện gạo nhựa. Ông Tất Khắc Tân, Phó Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm xuất nhập khẩu thuộc Tổng cục Giám sát chất lượng Trung Quốc đã khẳng định ở Đại lục Trung Quốc không có gạo nhựa, yêu cầu phía Indonesia đưa ra chứng cứ cho thấy gạo mà họ thu giữ được sản xuất ở Trung Quốc.
Ngày 25/5, một số báo Indonesia và hãng VOA của Mỹ đưa tin ông Vương Thụ Văn, Thứ trưởng Bộ Thương mại Trung Quốc đã trao đổi với Bộ trưởng Mậu dịch Indonesia về vấn đề gạo giả, cam kết sẽ phối hợp với phía Indonesia điều tra. Báo chí Trung Quốc ngày 27/5 đã đưa lại thông tin này. Tuy nhiên, tình hình đang có những diễn biến mới. Tân Hoa xã ngày 28/5 đưa tin: Ngày 27/5, Bộ Thương mại Trung Quốc đã ra thông cáo, tuyên bố: từ năm 2008 đến nay Trung Quốc không xuất khẩu gạo sang Indonesia, việc gạo nhựa xuất hiện ở Indonesia không liên quan đến các công ty Trung Quốc. Người phát ngôn của bộ này khẳng định: “Theo quy định của WTO và những cam kết khi gia nhập WTO, Trung Quốc thực hiện chỉ cho các doanh nghiệp nhà nước xuất khẩu gạo và quản lý chặt chẽ hạn ngạch xuất khẩu gạo. Hiện nay chỉ có 2 công ty là Tập đoàn Lương thực Trung Quốc (Trung Lương) và Công ty XNK lương thực Cát Lâm được phép xuất gạo, phía Trung Quốc quan tâm sâu sắc đến sự kiện này, mong cơ quan hữu quan của Indonesia nhanh chóng điều tra làm rõ chân tướng sự việc, cơ quan liên quan hai nước tăng cường hợp tác trên vấn đề an toàn lương thực, thúc đẩy quan hệ thương mại hai bên phát triển lành mạnh”.
Gạo giả (bên phải) rất khó phân biệt với gạo thật.
Tuy nhiên, tờ “Nhật báo Indonesia – Trung Hoa” xuất bản bằng tiếng Hoa ở Indonesia lại bác bỏ điều này bằng cách viện dẫn số liệu xuất nhập khẩu của Trung Quốc cho thấy từ tháng 1 đến tháng 3 năm 2015, Trung Quốc đã xuất khẩu số lượng gạo trị giá 14 tỷ HKD sang Indonesia. Thông tin này càng khiến sự việc trở nên phức tạp.
Thu Thủy
(Tổng hợp từ Tân hoa xã và Đông Phương)
