Nữ phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh ngày 12.5 cho biết nỗ lực của Việt Nam trong việc tìm kiếm sự ủng hộ từ các nước khác trong vấn đề tranh chấp biển Đông sẽ thất bại, sau khi ASEAN bày tỏ quan ngại về hành động ngang ngược của Trung Quốc trên biển Đông.
Căng thẳng ở biển Đông leo thang sau khi Trung Quốc đưa giàn khoan Hải Dương-981 (Haiyang Shiyou-981) một cách phi pháp vào vùng biển Việt Nam và tàu Trung Quốc đã đâm vào tàu Việt Nam khu vực Bắc Kinh muốn đặt giàn khoan. Trung Quốc cũng điều máy bay quân sự và tàu hải quân mang tên lửa đến khu vực này.
Trong cuộc họp báo ngày 12.5, bà Hoa cho rằng: “Việt Nam đang nỗ lực kêu gọi các nước khác và gây áp lực với Trung Quốc, nhưng sẽ không đạt được mục tiêu của nước này”, theo Reuters.
“Chúng tôi kỳ vọng Việt Nam có thể nhận thấy tình hình một cách rõ ràng, bình tĩnh đối mặt với sự thật, và chấm dứt quấy rối Trung Quốc”, bà Hoa nói.
Tại Hội nghị thượng đỉnh ASEAN, diễn ra tại Myanmar ngày 11.5, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã nêu chi tiết vụ việc: “Từ ngày 1.5.2014 Trung Quốc ngang nhiên đưa giàn khoan nước sâu cùng hơn 80 tàu vũ trang, tàu quân sự và máy bay hộ tống đi vào vùng biển Việt Nam và đã hạ đặt giàn khoan này tại vị trí nằm sâu trên 80 hải lý trong thềm lục địa và vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam theo Công ước LHQ về luật Biển (UNCLOS) năm 1982”.
“Các tàu vũ trang hộ tống bảo vệ giàn khoan của Trung Quốc đã rất hung hăng bắn vòi nước có cường độ mạnh và đâm húc thẳng vào các tàu công vụ, tàu dân sự của Việt Nam, gây hư hại nhiều tàu và làm nhiều người bị thương. Hành động cực kỳ nguy hiểm này đã và đang đe dọa trực tiếp đến hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn hàng hải ở biển Đông”, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cho biết.
Các Ngoại trưởng ASEAN ngày 10.5 cũng đã ra tuyên bố, được coi “là sự ủng hộ đối với Việt Nam", nhằm bày tỏ quan ngại về các hành động ngang ngược của Trung Quốc trên biển Đông.
Tuy nhiên, bà Hoa cho rằng Trung Quốc và ASEAN “có khả năng và quyết tâm duy trì hòa bình và ổn định trong khu vực”.
Trung Quốc hồi tuần rồi còn lên án Mỹ làm gia tăng căng thẳng ở biển Đông bằng cách khuyến khích các quốc gia khác phản đối Trung Quốc, theo Reuters.
Cũng trong ngày 12.5, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry cho rằng Mỹ và các quốc gia khác cực kỳ quan ngại về hành vi “hung hăng” của Trung Quốc trên biển Đông.