Lễ truy điệu nguyên Tổng Bí thư Đỗ Mười
Dự Lễ truy điệu tại Nhà Tang lễ Quốc gia, số 5 Trần Thánh Tông (Hà Nội) có các đồng chí: Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng; Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, Quyền Chủ tịch nước Đặng Thị Ngọc Thịnh…
Cùng dự có các đồng chí: nguyên Tổng Bí thư Nông Ðức Mạnh; nguyên Tổng Bí thư Lê Khả Phiêu; nguyên Chủ tịch nước Trần Đức Lương, Trương Tấn Sang; nguyên Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng; nguyên Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Văn An, Nguyễn Sinh Hùng; các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước, nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc, các bậc lão thành cách mạng, nhân sĩ, trí thức, đại diện các cơ quan, ban, ngành, tổ chức, đoàn thể, tôn giáo, đông đảo các tầng lớp nhân dân, cùng gia quyến nguyên Tổng Bí thư Đỗ Mười.
Đồng chí Thongloun Sisoulith, Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng và Đoàn đại biểu cấp cao Đảng, Nhà nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào đã dự Lễ truy điệu nguyên Tổng Bí thư Đỗ Mười.
Tại Hội trường Thống Nhất, TPHCM, các đồng chí; Nguyễn Thiện Nhân, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy TPHCM; lãnh đạo Thành ủy, HĐND, UBND, Ủy ban MTTQ Việt Nam TPHCM; đại diện các bộ, ban, ngành, đoàn thể và các địa phương khu vực phía Nam; các tầng lớp nhân dân TPHCM đã dự Lễ truy điệu nguyên Tổng Bí thư Đỗ Mười.
Phó Thủ tướng thường trực Trương Hoà Bình
![]() |
Đúng 9 giờ, Lễ truy điệu bắt đầu. Đồng chí Trương Hòa Bình, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ, Trưởng Ban Tổ chức Lễ tang nguyên Tổng Bí thư Đỗ Mười tuyên bố Lễ truy điệu:
"Để tỏ lòng tưởng nhớ nguyên Tổng Bí thư Đỗ Mười, trong những ngày qua, đã có 1.658 đoàn với số lượng khoảng 60.000 người đại diện các cơ quan đoàn thể địa phương, đơn vị lực lượng vũ trang nhân dân, nhân sĩ, trí thức, chức sắc, tôn giáo, các tổ chức cá nhân trong nước và quốc tế đã đến viếng đồng chí Đỗ Mười tại Hà Nội, TPHCM và quê nhà. Trong đó có 100 đoàn ngoại giao và tổ chức quốc tế. Một số đồng chí lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước do điều kiện không đến được đã gửi vòng hoa viếng, chia buồn cùng gia đình.
Các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước và nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước dự lễ truy điệu nguyên Tổng Bí thư Đỗ Mười
Trong niềm tiếc thương vô hạn, chúng ta tập trung ở đây hôm nay tiễn đưa đồng chí Đỗ Mười về nơi an nghỉ cuối cùng. Thay mặt ban tổ chức lễ tang, tôi xin tuyên bố Lễ truy điệu đồng chí Đỗ Mười bắt đầu".
Trong không khí trang nghiêm và xúc động, Quốc thiều Việt Nam được cử hành để tiễn biệt nguyên Tổng Bí thư Đỗ Mười.
![]() |
Tiếp đó, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đọc điếu văn tiễn biệt nguyên Tổng Bí thư Đỗ Mười về nơi an nghỉ cuối cùng.
"Thưa đồng bào, đồng chí và các bạn.
Thưa gia quyến đồng chí nguyên Tổng Bí thư Đỗ Mười.
Hôm nay, trong niềm xúc động và tiếc thương vô hạn BCH Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam, Quốc hội nước CHXHCN Việt Nam, Chủ tịch nước CNXHCN Việt Nam, Chính phủ nước CHXHCN , Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam, cùng đồng bào, đồng chí, bạn bè và gia đình tổ chức lễ truy điệu – nhà lãnh đạo xuất sắc có uy tín của nhân dân ta, người đảng viên cộng sản kiên trung về nơi an nghỉ cuối cùng.
Đồng chí mất đi là tổn thất to lớn với Đảng, Nhà nước và nhân dân, với gia quyến, để lại niềm tiếc thương với bạn bè quốc tế.
Đồng chí Đỗ Mười tên khai sinh là Nguyễn Duy Cống, sinh ngày 2/2/1917, tại xã Đông Mỹ, huyện Thanh Trì, thành phố Hà Nội.
Đồng chí sớm tham gia hoạt động cách mạng. Tháng 6/1939 được kết nạp và Đảng Cộng sản Đông Dương, nay là Đảng Cộng sản Việt Nam. Năm 1940 bị Pháp bắt và kết án 10 năm tù giam. Dù bị kẻ thù tra tấn dã man nhưng đồng chí vẫn kiên trung với cách mạng, không chịu khuất phục, cùng các chiến sĩ trong tù lên kế hoạch vượt ngục.
Trong 2 cuộc kháng chiến chống Mỹ và Pháp, đồng chí được giao nhiều trọng trách. Đồng chí trực tiếp chỉ đạo xây dựng đường ống dẫn dầu huyết mạch, góp phần vào đại thắng mùa xuân năm 1975, giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.
Sau hòa bình, đồng chí được Đảng và nhà nước giao phó nhiều trọng trách. Trong những năm 90, đồng chí đã đề xuất các bước chuyển, đề xướng chủ trương trao tặng danh hiệu Bà mẹ Việt Nam anh hùng. Trong bối cảnh đất nước bị bao vây về kinh tế, đồng chí đã có công bình thường hóa quan hệ của Việt Nam và các nước. Đồng chí chí triển khai nghiêm túc các chỉ đạo của Đảng.
Từ tháng 6/1991-12/1997, trên cương vị Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng, đồng chí đã cùng tập thể Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư nêu cao tinh thần kiên định, lãnh đạo, chỉ đạo toàn quân, toàn dân vượt qua nhiều thách thức, xây dựng và bảo vệ đất nước, hoàn thành tốt nhiệm vụ mà Đảng mà nhân dân giao phó.
Trên 80 năm hoạt động và phấn đấu không mệt mỏi vì sự nghiệp cách mạng của dân tộc và lý tưởng cộng sản cao đẹp, đồng chí Đỗ Mười đã có những đóng góp to lớn cho cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước và xây dựng Chủ nghĩa xã hội. Là một học trò xuất sắc của Chủ tịch Hồ Chí Minh, đồng chí suốt đời tận tụy với Đảng, với Tổ quốc, hết lòng hết sức phục vụ cách mạng, phục vụ nhân dân.
Là cán bộ lão thành cách mạng, được tôi luyện, trưởng thành qua các thời kỳ kháng chiến, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, đồng chí Đỗ Mười luôn giữ vững ý chí của người chiến sĩ cách mạng, trau dồi đạo đức cách mạng, tìm tòi sáng tạo, có bản lĩnh chính trị vững vàng, hành động quyết liệt trong mọi công việc.
Dù ở cương vị nào, đồng chí cũng mang hết nhiệt huyết đóng góp vào các vấn đề lớn của đất nước. Đồng chí kiên quyết đấu tranh chống chủ nghĩa cá nhân, quan liêu, xa rời quần chúng, tham nhũng. Đồng chí thể hiện rõ cần kiệm liêm chính chí công vô tư, sống giản dị khiêm tốn, đặt lợi ích của Đảng và nhân dân lên trên hết.
Cuộc đời hoạt động của đồng chí là tấm gương sáng để noi theo. Trong gia đình, đồng chí là người chồng, người cha, người ông, người cụ đức độ, giàu đức hy sinh và lòng nhân ái.
102 tuổi đời, 82 tuổi Đảng, đồng chí được Đảng và Nhà nước tặng thưởng Huân chương Sao vàng; Huy hiệu 80 năm tuổi Đảng và nhiều huân, huy chương cao quý khác của Việt Nam và quốc tế.
Chúng ta có mặt tại đây để bày tỏ lòng tiếc thương, tiễn đưa đồng chí về nơi an nghỉ cuối cùng. Chúng tôi sẽ ra sức phấn đấu, đi theo con đường cách mạng mà Đảng, Bác Hồ đi theo. Vĩnh biệt đồng chí, chúng tôi quyết tâm đoàn kết một lòng, ra sức phấn đấu cùng toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta tiếp tục đi theo con đường cách mạng vẻ vang mà Đảng, Bác Hồ kính yêu và nhân dân ta đã lựa chọn, kiên định Chủ nghĩa Marx-Lenin, tư tưởng Hồ Chí Minh, phát huy cao độ tinh thần yêu nước, ý chí tự lực tự cường, sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc; đẩy mạnh toàn diện, đồng bộ công cuộc đổi mới, xây dựng nước Việt Nam dân giàu nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh, vững bước đi lên CNXH.
Trong giờ phút tiếc thương và xúc động này, chúng ta trân trọng gửi đến gia quyến đồng chí Đỗ Mười lời chia buồn sâu sắc nhất trước nỗi đau thương mất mát không gì bù đắp được.
Xin kính cẩn nghiêng mình vĩnh biệt đồng chí Đỗ Mười kính mến của chúng ta".
Con trai nguyên Tổng bí thư Đỗ Mười - ông Nguyễn Duy Trung thay mặt gia đình bày tỏ lòng cảm ơn tới các lãnh đạo Đảng, Nhà nước, những người bạn quốc tế đã dành tình cảm, tới chia buồn cùng gia đình...
Tiếp đó, gia quyến nguyên Tổng Bí thư Đỗ Mười, các đồng chí lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước đã đi một vòng quanh linh cữu để tiễn biệt đồng chí lần cuối.
Ngày 6/10, Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Quốc hội, Chủ tịch nước, Chính phủ, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tổ chức trọng thể Lễ viếng đồng chí Đỗ Mười, nguyên Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam; nguyên Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng (nay là Thủ tướng Chính phủ) nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam; nguyên Cố vấn Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam.
Lễ viếng đồng chí Đỗ Mười được cử hành trong không khí trang nghiêm, xúc động. Quàn tại vị trí trang trọng nhất, chính giữa đài lễ, linh cữu đồng chí Đỗ Mười được phủ Quốc kỳ đỏ thắm.
Trước linh cữu của đồng chí Đỗ Mười là bàn thờ Tổ quốc, bên trên là Quốc kỳ viền dải băng đen, nổi bật dòng chữ “Vô cùng thương tiếc đồng chí Đỗ Mười nguyên Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam; nguyên Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng (nay là Thủ tướng Chính phủ) nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam; nguyên Cố vấn Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam” và di ảnh của đồng chí.
Trong niềm xúc động, tiếc thương sâu sắc, từ sáng sớm, các đoàn đại biểu Đảng, Nhà nước, Quốc hội, Chính phủ, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, cán bộ, chiến sĩ các lực lượng vũ trang cùng đông đảo cán bộ, đảng viên, các tầng lớp nhân dân Thủ đô và nhiều tỉnh, thành phố trong cả nước đã cùng tề tựu tại khu vực Nhà Tang lễ, dự Lễ viếng đồng chí Đỗ Mười; bày tỏ lòng biết ơn, sự kính trọng đối với nhà lãnh đạo đã cống hiến trọn đời mình cho sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc.
Đúng 7 giờ 00 phút, Lễ viếng được cử hành trọng thể trong nền nhạc trầm buồn "Hồn tử sĩ".
Trong niềm tiếc thương vô hạn, Đoàn Ban Chấp hành Trung ương Đảng do Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng dẫn đầu vào viếng đồng chí Đỗ Mười.
Xúc động ghi vào sổ tang, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng viết: "Vô cùng thương tiếc đồng chí Đỗ Mười - Nhà lãnh đạo xuất sắc, có uy tín lớn của Đảng, Nhà nước và nhân dân ta; Người đảng viên cộng sản rất mực kiên trung, suốt đời chiến đấu hy sinh vì lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, vì hạnh phúc của nhân dân; Người có nhiều công lao và cống hiến to lớn cho sự nghiệp đấu tranh, giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước và trong công cuộc đổi mới, xây dựng, bảo vệ Tổ quốc.
Đồng chí mất đi là một tổn thất to lớn đối với Đảng, Nhà nước và nhân dân ta, để lại niềm tiếc thương sâu sắc đối với đồng chí, đồng bào cả nước và bạn bè quốc tế.
Xin kính cẩn nghiêng mình trước anh linh Đồng chí. Nguyện mãi mãi học tập và noi theo tấm gương hết lòng vì nước, vì dân của Đồng chí.
Xin vĩnh biệt Bác Đỗ Mười kính mến! Xin gửi đến toàn thể gia quyến lời chia buồn sâu sắc nhất trước nỗi đau thương, mất mát vô cùng to lớn này”.
Đoàn Chủ tịch nước do đồng chí Đặng Thị Ngọc Thịnh, Ủy viên Trung ương Đảng, Quyền Chủ tịch nước làm Trưởng đoàn vào viếng đồng chí Đỗ Mười và chia buồn cùng gia quyến.
Đoàn Chính phủ do đồng chí Nguyễn Xuân Phúc, Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ làm Trưởng đoàn vào viếng và chia buồn cùng gia quyến đồng chí Đỗ Mười.
Đoàn Quốc hội do đồng chí Nguyễn Thị Kim Ngân, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội làm Trưởng đoàn vào viếng đồng chí Đỗ Mười và chia buồn cùng gia quyến.
Đoàn Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam do đồng chí Trần Thanh Mẫn, Bí thư Trung ương Đảng, Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam làm Trưởng đoàn, đã vào viếng và chia buồn cùng gia quyến.
Đồng chí Đỗ Mười sinh ngày 02/02/1917 tại xã Đông Mỹ, huyện Thanh Trì, thành phố Hà Nội; thường trú tại số nhà 11, phố Phạm Đình Hổ, phường Phạm Đình Hổ, quận Hai Bà Trưng, thành phố Hà Nội. Tham gia hoạt động cách mạng năm 1936; vào Đảng Cộng sản Việt Nam tháng 6/1939. Nguyên: Uỷ viên dự khuyết Ban Chấp hành Trung ương Đảng khoá II; Uỷ viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng các khoá III, IV, V, VI, VII, VIII; Uỷ viên dự khuyết Bộ Chính trị khoá IV; Uỷ viên Bộ Chính trị các khoá V, VI, VII, VIII; Thường trực Ban Bí thư khoá VI; Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng (nay là Thủ tướng Chính phủ) nước Cộng hoà Xã hội Chủ nghĩa Việt nam (từ tháng 6/1988 đến tháng 6/1991); Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng (từ tháng 6/1991 đến tháng 12/1997); Cố vấn Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam (từ năm 1997 đến năm 2000). Đại biểu Quốc hội các khoá II, IV, V, VI, VII, VIII và IX.
Sau một thời gian lâm bệnh nặng, mặc dù đã được Đảng, Nhà nước, tập thể các giáo sư, bác sĩ tận tình cứu chữa, gia đình hết lòng chăm sóc, nhưng do tuổi cao, bệnh nặng, đồng chí đã từ trần hồi 23 giờ 12 phút, ngày 01/10/2018 (tức ngày 22/8 năm Mậu Tuất), tại Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, Hà Nội.
Hơn 80 năm hoạt động cách mạng, đồng chí đã có nhiều đóng góp to lớn đối với sự nghiệp cách mạng vẻ vang của Đảng và dân tộc. Đồng chí được Đảng, Nhà nước tặng thưởng Huân chương Sao vàng, Huy hiệu 80 năm tuổi Đảng và nhiều huân, huy chương cao quý khác.
Đồng chí mất đi là một tổn thất to lớn đối với Đảng, Nhà nước và nhân dân ta.
Để tỏ lòng tưởng nhớ đồng chí Đỗ Mười, Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam, Quốc hội nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam, Chủ tịch nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam, Chính phủ nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam, Uỷ ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam quyết định tổ chức tang lễ đồng chí Đỗ Mười với nghi thức Quốc tang.
Lễ viếng đồng chí Đỗ Mười bắt đầu từ 7 giờ, ngày 06/10/2018 đến 07 giờ 30 phút, ngày 07/10/2018 tại Nhà Tang lễ quốc gia số 5 Trần Thánh Tông, Hà Nội.
Lễ truy điệu đồng chí Đỗ Mười tổ chức vào 9 giờ, ngày 07/10/2018, tại Nhà Tang lễ quốc gia số 5 Trần Thánh Tông, Hà Nội. Lễ an táng từ 13 giờ cùng ngày tại quê nhà, khu Ma Vang, thôn 1, xã Đông Mỹ, huyện Thanh Trì, thành phố Hà Nội.
Cùng thời gian này, tại Hội trường Thống Nhất Thành phố Hồ Chí Minh cũng tổ chức Lễ viếng, Lễ truy điệu đồng chí Đỗ Mười.
Đài Truyền hình Việt Nam và Đài Tiếng nói Việt Nam sẽ tường thuật trực tiếp Lễ viếng, Lễ truy điệu và Lễ an táng đồng chí Đỗ Mười tại Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh.
Trong hai ngày Quốc tang (ngày 06/10 và 07/10/2018), các công sở, các nơi công cộng treo cờ rủ và ngừng các hoạt động vui chơi giải trí./.