(Theo bộ thực đơn chuẩn cho học sinh tiểu học bán trú trên toàn quốc)
Ở lứa tuổi tiểu học, can thiệp dinh dưỡng đúng cách là hết sức quan trọng giúp trẻ phát triển toàn diện, cải thiện chiều cao và trí lực. Trên cơ sở đó Công ty Ajinomoto Việt Nam đã xây dựng và phát triển phần mềm với sự tư vấn chuyên môn của Viện Dinh dưỡng quốc gia - Bộ Y tế, và sự phối hợp triển khai của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Theo đó, ngày 15/12 tại Hà Nội, Bộ Giáo dục và Đào tạo, Viện Dinh dưỡng Quốc gia - Bộ Y tế và Công ty Ajinomoto Việt Nam đã phối hợp tổ chức Hội nghị triển khai Phần mềm Xây dựng Thực đơn Cân bằng Dinh dưỡng thuộc Dự án Bữa ăn Học đường cho Sở Giáo dục và Đào tạo các tỉnh thành trên quy mô toàn quốc. Tới tham dự hội nghị có TS Trương Đình Bắc, Phó cục trưởng Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế; TS Ngũ Duy Anh, Vụ trưởng Vụ Công tác học sinh - sinh viên, Bộ GD-ĐT; TS Nguyễn Thị Lâm, Phó viện trưởng Viện Dinh dưỡng quốc gia cùng lãnh đạo của nhiều cơ sở GD-ĐT.
Phần mềm Xây dựng Thực đơn Cân bằng Dinh dưỡng được nghiên cứu phát triển trong thời gian 3 năm từ đầu năm 2014 đến cuối năm 2016. Phần mềm sẽ được cung cấp miễn phí cho các trường tiểu học có bếp ăn bán trú trên toàn quốc qua website của Dự án Bữa ăn Học đường: www.buaanhocduong.com.vn từ tháng 01/2017. Sau đó, phần mềm sẽ được mở rộng cho các đối tượng khác. Phần mềm có những chức năng ưu việt như sau: Cung cấp cho nhà trường một ngân hàng thực đơn phong phú, gồm 120 thực đơn sẵn có với trên 360 món ăn không lặp lại cho bữa trưa đã được cân bằng dinh dưỡng theo nhu cầu lứa tuổi, đa dạng và ngon miệng, được phân chia theo 3 khu vực miền Bắc, Trung và Nam; Giúp các trường tạo thực đơn mới bằng cách kết hợp các món ăn có sẵn trong ngân hàng thực đơn để tạo ra thực đơn ngon miệng và cân bằng dinh dưỡng, các trường có thể tự tạo thực đơn mới bằng các nguyên liệu tự chọn phù hợp với địa phương và kiểm tra tính dinh dưỡng của các thực đơn nhà trường hiện đang sử dụng, giúp nhà trường tính toán và quản lý chi phí bữa ăn của học sinh. Phần mềm được đánh giá là công cụ hiện đại, thân thiện, dễ thao tác và sử dụng, giúp tin học hóa quá trình lên thực đơn và quản lý bữa ăn bán trú của các trường, giải quyết được bài toán về thời gian để toàn bộ các trường trên cả nước đều có thể cùng triển khai Dự án một cách đồng bộ và sớm nhất.
Theo TS Ngũ Duy Anh, trong những năm qua, việc triển khai thực hiện các nhiệm vụ được Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ giao về công tác dinh dưỡng học đường, Bộ GD-ĐT đã phối hợp chặt chẽ với Bộ Y tế ban hành nhiều tài liệu chuyên môn hướng dẫn về dinh dưỡng hợp lý. Từ năm 2015, Bộ GD-ĐT và Công ty Ajinomoto Việt Nam đã ký kết thỏa thuận hợp tác triển khai dự án Bữa ăn học đường thông qua phần mềm “Xây dựng thực đơn cân bằng dinh dưỡng” áp dụng đối với các trường tiểu học bán trú. Đây là phần mềm hỗ trợ nhà trường cho công tác lên thực đơn hằng ngày dành cho học sinh nhằm đảm bảo dinh dưỡng và hợp khẩu vị với học sinh các vùng miền trên toàn quốc. “Dự án Bữa ăn học đường là một dự án mới và rất có ý nghĩa cho xã hội, góp phần giải quyết các vấn đề của ngành giáo dục trong công tác tổ chức bữa ăn bán trú hiện nay”, TS Ngũ Duy Anh đánh giá.
Tổng giám đốc Công ty Ajinomoto Việt Nam, ông Hiroharu Motohashi cho biết, từ 2012, công ty đã phối hợp với những cơ quan chuyên môn dinh dưỡng hàng đầu tại VN đặc biệt Viện Dinh dưỡng quốc gia - Bộ Y tế và các sở giáo dục địa phương triển khai dự án Bữa ăn học đường tại một số thành phố lớn. Dự án không chỉ cung cấp cho học sinh tiểu học những thực đơn cân bằng dinh dưỡng và ngon miệng mà còn giáo dục các em về kiến thức dinh dưỡng, qua đó góp phần nâng cao nền tảng sức khỏe cho thế hệ tương lai của đất nước VN. Kết quả khảo sát tại Đà Nẵng (27 trường) và TP.HCM (42 trường) cho thấy: 97% học sinh đã ăn đa dạng thực phẩm, 59% học sinh đã ăn nhiều rau hơn. Việc này đảm bảo bữa ăn cân đối dinh dưỡng, bổ sung được vitamin và vi chất.
Cũng tại hội nghị, TS.BS Bùi Thị Nhung, Trưởng khoa Dinh dưỡng học đường và ngành nghề, Viện Dinh dưỡng quốc gia đã thông báo về thực trạng dinh dưỡng học đường đang đối mặt với gánh nặng kép dinh dưỡng: thiếu dinh dưỡng gây nhẹ cân thấp còi, cùng với gia tăng thừa cân béo phì ,... Điều tra tại 6 tỉnh thành do Viện Dinh dưỡng quốc gia tiến hành (năm 2011) cho thấy, tỷ lệ thiếu máu của trẻ em tiểu học là 11,8%; giới hạn vitamin A thấp gần 50%. Thiếu hụt vi chất và ít vận động thể lực ảnh hưởng tới phát triển chiều cao, trí lực của trẻ. Thừa cân báo phì ảnh hưởng xấu sức khỏe của trẻ. Đây là nguy cơ mắc bệnh đái tháo đường týp 2 ở trẻ em. Trẻ nhỏ nhất mắc đái tháo đường do liên quan chế độ ăn bất hợp lý là bệnh nhân 8,5 tuổi, cao 1,51 m; cân nặng 58,5 kg. TS.BS Nhung khuyến cáo, giai đoạn tiền dậy thì quan trọng cho cơ hội cải thiện chiều cao, thể lực khi trưởng thành, do đó cần được can thiệp dinh dưỡng đúng và đủ.
Đánh giá Phần mềm Xây dựng thực đơn cân bằng dinh dưỡng thuộc dự án Bữa ăn học đường, TS Trương Đình Bắc, Phó cục trưởng Cục Y tế dự phòng cho rằng, phần mềm đã xây dựng được các bữa ăn hợp khẩu vị, bộ thực đơn đa dạng và phong phú về thực phẩm, phù hợp với từng vùng miền, thuận lợi cho các trường tiểu học có bán trú thực hiện. Dự án còn hỗ trợ Áp phích minh họa về “3 phút thay đổi nhận thức” nhằm giáo dục học sinh kiến thức về dinh dưỡng, giúp học sinh hào hứng với mỗi bữa ăn và tập được thói quen ăn đa dạng thực phẩm hơn. Chúng tôi đánh giá cao Công ty Ajinomoto Việt Nam đã cùng Bộ GD-ĐT và Bộ Y tế triển khai dự án cũng như hỗ trợ hiệu quả hoạt động này” – TS Bắc nói.