Phát biểu khai mạc cuộc họp, GS.TS Nguyễn Thanh Long nhấn mạnh, tình hình bệnh bạch hầu đang có dấu hiệu gia tăng, đến thời điểm này, số mắc đã gấp 3 lần năm ngoái, đồng thời bày tỏ quan ngại bệnh có khả năng lan rộng do tỷ lệ miễn dịch cộng đồng ở những vùng có dịch rất thấp.
Đã có 63 ca bệnh bạch hầu tại 4 tỉnh Tây Nguyên
Báo cáo tại cuộc họp, ông Đặng Quang Tấn, Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) cho hay, từ đầu năm tới chiều nay, tại khu vực Tây Nguyên ghi nhận 63 ca dương tính với bạch hầu (tăng 10 ca so với ngày 6/7). Cụ thể, Đắk Lắk là tỉnh mới nhất ghi nhận ca mắc đầu tiên.
Tỉnh Đắk Nông có thêm 4 ca bệnh, nâng tổng số ca mắc ở đây lên 25 người; tỉnh Gia Lai có thêm 5 ca, tổng ở đây có 15 ca; riêng tỉnh Kon Tum vẫn giữ nguyên số ca mắc là 22. “Đa số các trường hợp mắc bệnh không được tiêm vắc xin phòng bệnh bạch hầu đủ mũi, đúng lịch. Tỷ lệ tiêm chủng đầy đủ có xác minh chỉ khoảng 6%” – ông Tấn nói.
GS.TS Nguyễn Thanh Long- Quyền Bộ trưởng Bộ Y tế phát biểu tại cuộc họp
Riêng về 3 trường hợp tử vong đều ở vùng sâu, vùng xa, là ca bệnh mới xuất hiện lần đầu tại các địa bàn đó do phát hiện muộn (có tới 16 năm tại đây không hề có ca bệnh). Bộ Y tế đã chỉ đạo Viện Vệ sinh dịch tễ Tây Nguyên, Sở Y tế, Trung tâm kiểm soát bệnh tật các địa phương này tăng cường giám sát chặt chẽ tình hình dịch bệnh, phát hiện sớm các ca mắc mới, lấy mẫu xét nghiệm các trường hợp tiếp xúc và các đối tượng nguy cơ để phát hiện sớm các trường hợp mắc mới và người lành mang trùng; Triển khai kịp thời các biện pháp xử lý triệt để ổ dịch.
Báo cáo tại cuộc họp, ông Nguyễn Trọng Khoa, Phó Cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh (Bộ Y tế) thông tin, Bộ Y tế đã tổ chức tập huấn điều trị bạch hầu kết hợp sốt xuất huyết, COVID-19 cho 4 tỉnh khu vực Tây Nguyên, chỉ đạo các cơ sở khám chữa bệnh tăng cường phát hiện sớm các trường hợp mắc bệnh, cách ly kịp thời, khoanh vùng triệt để ổ dịch… chuẩn bị sẵn các khu cách ly, buồng cách ly, phương tiện vật tư tiêu hao, thuốc men…
Tại cuộc họp, các chuyên gia về điều trị và dự phòng nên tổ chức cấp cứu tại chỗ để đảm bảo an toàn cho người bệnh, tránh việc chuyển viện các bệnh nhân gây nguy hiểm cho người bệnh. Đặc biệt, do biến chứng nguy hiểm nhất của bệnh là viêm cơ tim, suy tim, gây ngừng tim… do đó, trong điều trị cần chú trọng đến công tác hồi sức tim mạch.
"Triển khai ngay chiến dịch tiêm dự phòng bạch hầu trên diện rộng: Đây là việc cấp bách"
Kết luận cuộc họp, GS.TS Nguyễn Thanh Long, Quyền Bộ trưởng Bộ Y tế, nhận định tình hình bệnh bạch hầu có nhiều điểm khác biệt so với các năm trước đây. Diện mắc rộng hơn, nhiều địa bàn mắc hơn, đối tượng mắc rải rộng mọi lứa tuổi, không riêng ở trẻ em, đặc biệt, tỷ lệ tử vong do bệnh này đến thời điểm hiện nay khá cao.
GS.TS Nguyễn Thanh Long yêu cầu cần tập trung hết sức phòng chống bệnh bạch hầu như chúng ta đã từng cố gắng để phòng chống dịch COVID-19. Bạch hầu là bệnh lây qua đường hô hấp, qua giọt bắn, qua tiếp xúc trực tiếp người bệnh.
Bệnh này được Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đánh giá là bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, tỷ lệ tử vong 5-7%, có vùng tới 20%, chủ yếu do biến chứng của bệnh. Rất may, bệnh này có vacccine và thuốc điều trị đặc hiệu. Hiện bạch hầu nhạy cảm với kháng sinh điều trị thông thường. Do đó, Quyền Bộ trưởng yêu cầu các cơ quan tâp trung nỗ lực khống chế, kiểm soát bệnh một cách căn cơ.
GS Nguyễn Thanh Long giao Cục Y tế dự phòng phối hợp Chương trình Tiêm chủng mở rộng Quốc gia triển khai ngay chiến dịch tiêm dự phòng bạch hầu trên diện rộng, cho tất cả đối tượng từ 2 tháng tuổi trở lên. “Đây là việc cấp bách” – quyền Bộ trưởng nhấn mạnh. Với trẻ em từ 2-4 tháng tuổi tiêm rộng rãi vắc xin phòng bệnh và tiêm nhắc lại vắc xin 3 trong 1 đối với trẻ từ 18 -24 tháng, sau đó tiếp tục tiêm cho đến 5- 7 tuổi, còn với người lớn tiêm vắc xin Td (chứa thành phần uốn ván, bạch hầu).
GS.TS Nguyễn Thanh Long yêu cầu rà soát, lập danh sách những người dân trên địa bàn đã tiêm, chưa tiêm; tập huấn cán bộ. Việc này phải triển khai ngay và nhanh để đạt hiệu quả cao. Phải tiêm diện rộng mới giải quyết được bài toán bạch hầu.
Về vắc xin phòng bệnh, Việt Nam đảm bảo được, tuy nhiên hiện nay cần tiêm cho người dân ở vùng có dịch trước (4 tỉnh Tây Nguyên), sau đó tính tới các tỉnh có nguy cơ.
Khu vực ổ dịch bạch hầu ở Đăk Nông
GS.TS Nguyễn Thanh Long cũng yêu cầu cần phải triển khai ngay điều trị dự phòng với người có tiếp xúc mầm bệnh và những người trong khu vực có mầm bệnh. Ví dụ trong xã có người mắc thì lập tức trong xã mọi người phải uống thuốc dự phòng – cách an toàn, hiệu quả. Ngoài ra, cần khoanh vùng, dập dịch, thực hiện cách ly với tất cả những xã có người mắc (hạn chế ra vào, ra vào vùng dịch phải đeo khẩu trang, tránh tiếp xúc gần)…
Đặc biệt, Quyền Bộ trưởng yêu cầu Cục Y tế dự phòng phải giám sát việc này chặt chẽ. Trong trường hợp cần thiết, báo cáo Thủ tướng về việc xuất cấp khẩu trang với các địa phương này.
“Ngay từ bây giờ, cần tập trung cao độ cho điều trị” – Quyền Bộ trưởng nhấn mạnh trong đó, giao Bệnh viện Bạch Mai tiến hành đào tạo, tập huấn cho cán bộ 4 địa phương có dịch, phối hợp Bệnh viện Nhi Trung ương, Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương để thực hiện.
Giao Cục Quản lý Khám chữa bệnh thành lập ngay 4 tổ công tác của điều trị vào “nằm vùng” ở 4 địa phương có dịch. Các tổ này tập hợp các chuyên gia về truyền nhiễm, hồi sức và các lĩnh vực điều trị khác, vừa “cầm tay chỉ việc”, vừa hướng dẫn, tập huấn, giúp cán bộ y tế ở đấy điều trị bệnh nhân. Song song với đó, sử dụng hệ thống khám chữa bệnh từ xa để hỗ trợ chuyên môn cho các địa phương.
Quyền Bộ trưởng cũng yêu cầu rà soát lại tất cả các phác đồ điều trị, chuẩn bị đầy đủ cơ số thuốc men; Giao Vụ Kế hoạch Tài chính tổng hợp, báo cáo, đề xuất Thủ tướng Chính phủ xin bổ sung kinh phí cho chương trình Tiêm chủng mở rộng; đề xuất cấp kinh phí chống dịch cho 4 tỉnh có dịch từ nguồn dự trữ của Bộ Y tế. Đặc biệt, khởi động lại chương trình truy vết, xem lại toàn bộ yếu tố dịch tễ của khu vực này, cài BlueZone cho khu vực này.
