Nghiên cứu trên được công bố tại Hội nghị Sản phụ khoa Việt - Pháp 2023 được Bệnh viện Phụ sản TW và Hội sản phụ khoa Việt Nam tổ chức ngày 14-15/8 ở Hà Nội.
Trong số 51 hồ sơ là trẻ vị thành niên có 27 trường hợp thai 3 tháng đầu, chiếm gần 53%, số còn lại là phá thai to trên 12 tuần. Độ tuổi trung bình của các "thai phụ nhí" trong nghiên cứu là 15,7; tuổi nhỏ nhất là 12 tuổi, lớn nhất là gần 18. Chỉ 3 trẻ vị thành niên (6%) sử dụng biện pháp tránh thai, điều này cho thấy trẻ thiếu kiến thức tránh thai.
Tác giả chính của nghiên cứu, BS Hà Duy Tiến, Bệnh viện Phụ sản Trung ương cho biết, tỷ lệ phá thai to trên 12 tuần vẫn ở mức cao, phản ánh việc trẻ thiếu kiến thức về sức khỏe sinh sản, phát hiện có thai muộn khi thai đã lớn hoặc do tâm lý lo sợ nên phân vân, chần chừ.
"Phá thai ở tuổi thai muộn làm tăng nguy cơ thất bại và các tai biến của thủ thuật, đặc biệt ở trẻ vị thành niên. Đa số đối tượng thuộc phạm vi nghiên cứu còn đang đi học, nên việc phá thai có thể ảnh hưởng lớn đến việc học, tương lai của trẻ"- nghiên cứu này cho hay.
Việc phá thai ở trẻ 12 tuổi cùng với thực tế độ tuổi quan hệ tình dục lần đầu giảm xuống cho thấy việc giáo dục giới tính cần thực hiện sớm hơn trước khi trẻ có thể có phát sinh quan hệ nam nữ. Nhóm nghiên cứu cho rằng giảm tỷ lệ mang thai ngoài ý muốn ở trẻ vị thành niên không chỉ dừng ở giáo dục giới tính, mà còn cần tuyên truyền tình dục an toàn, tăng khả năng tiếp cận dịch vụ chăm sóc sinh sản sớm và phá thai an toàn.
Các bác sĩ cho biết phá thai ở trẻ ở vị thành niên không chỉ ảnh hưởng đến sức khoẻ mà còn gây bất ổn về tâm lý. Trẻ dễ rơi vào tình trạng trầm cảm, bởi không thể chia sẻ được với ai. Thanh thiếu niên mang thai cũng đối mặt với nguy cơ mắc bệnh tâm thần cao hơn ở tuổi trưởng thành bất kể kết quả (do phá thai hoặc sinh con) của thai kỳ.
Liên quan đến việc này, trao đổi với báo chí bên lề Hội nghị sản phụ khoa Việt - Pháp 2023, PGS.TS Trần Danh Cường, Giám đốc Bệnh viện Phụ sản Trung ương cho rằng, việc tự phá thai gây ra những hệ quả nghiêm trọng cho sức khoẻ vị thành niên, thanh niên.
"Hiện quản lý dược ở nước ta 'đang có vấn đề', sử dụng đơn thuốc tràn lan, dẫn đến việc người dân có thể mua thuốc tự phá thai dễ dàng"- ông Cường nói và cho rằng những thuốc này đáng ra phải quản lý theo đơn của bác sĩ sản khoa. Các phương pháp phá thai hiện an toàn, từ nạo hút, uống thuốc phá thai nội khoa, nhưng cần phải qua cơ sở được Bộ Y tế cấp phép, như thế mới đảm bảo được chức năng sinh sản của phụ nữ.
Theo báo cáo công bố cuối năm 2022 của Vụ Sức khỏe Bà mẹ Trẻ em (Bộ Y tế), số ca mang thai tuổi vị thành niên (15-19 tuổi) chiếm 2,5-3% tổng số phụ nữ mang thai. Mỗi năm có thêm 3.000 ca phá thai ở tuổi vị thành niên tại các cơ sở y tế công lập. Thực tế có thể cao hơn rất nhiều do hơn 40% ca phá thai ở Việt Nam được thực hiện ở cơ sở tư nhân.