Gần đây, Bệnh viện Nhi Trung ương tiếp nhận nhiều trẻ bị nhiễm khuẩn ngoài da do tắm các loại nước lá, nước chanh. Bệnh nhi nhập viện trong tình trạng sốt cao, da nổi mẩn từng đám, thậm chí có trường hợp bị nhiễm trùng, lở loét toàn thân. Nguyên nhân là do những ngày hè nắng nóng, trẻ hay mắc các bệnh về da như rôm sảy, mẩn ngứa, mụn nhọt…, rất nhiều bà mẹ truyền tai nhau kinh nghiệm tắm các loại lá cho con vì “vừa tốt, vừa có tác dụng diệt khuẩn lại không có hóa chất”.
Nhiều trẻ nhập viện
Mới sinh con đầu lòng được 9 tháng, mùa hè này ngày nào chị Xuân (Lạng Sơn) cũng đi chợ mua một bó lá về tắm cho con vì cho rằng tắm nước lá có thể trị sạch mụn nhọt. Nhưng mấy hôm sau, con chị bắt đầu sốt nhẹ, một số vùng da ở đùi, mông, bụng … xuất hiện mẩn đỏ, các mụn nước bắt đầu xuất hiện. Cho con vào viện, sau khi khám lâm sàng, các bác sĩ chẩn đoán con chị bị viêm da mẫn cảm.
Nhiều bà mẹ dùng các loại lá để tắm cho trẻ để trị mụn nhọt. Ảnh: minh họa
Con chị Vân (Ba Vì - Hà Nội) mới 5 tháng tuổi, mẹ chồng chị bảo, vào hè thời tiết nắng nóng nếu trẻ bị mụn kê thì dùng lá chè, kinh giới tắm cho bé. Nếu trẻ bị lở chốc, mụn nhọn thì dùng thêm nhọ nồi, cây hoa ngũ sắc, rau chân vịt, cây sài đất... tắm rất tốt. Thế là hàng ngày chị ra vườn tìm các loại lá về tắm cho bé phòng mụn nhọt rôm sảy... Tuy nhiên sau thời gian tắm trên người bé xuất hiện một số mụn tấy đỏ, nổi từng mảng ban như mề đay, bé có biểu hiện sốt, quấy khóc… Lo lắng, chị cho bé đi khám bác sĩ kết luận con chị bị viêm da dị ứng.
Nhà có điều kiện, lại nghe mọi người nói dùng nước dừa tắm cho trẻ sẽ rất tốt, giúp trắng da thế là hàng ngày chị Hằng (Thanh Hóa) lấy nước dừa nguyên chất để tắm cho con gái mới sinh. Sau mấy ngày da bé nổi những mụn li ti, cho là con bị nóng, chị vẫn tắm cho con đều đặn hằng ngày bằng nước dừa. Chỉ đến khi bé bỏ bú, quấy khóc, mụn trên da nổi nhiều hơn thì chị mới vội vàng đưa con đến bệnh viện.
Chanh cũng được nhiều bà mẹ lựa chọn để tắm cho con. Nhưng nếu pha lượng chanh quá nhiều thì khi cọ, chất axit trong chanh có thể làm bong, tróc da non của trẻ, gây xót, nhiễm trùng, thậm chí gây bỏng. Nhiều trẻ bị chàm sữa, ngoài việc tắm lá, người lớn còn giã tôm tươi hoặc nhai bã trầu xát vào, khiến da bé bị tổn thương nặng nề.
Chỉ là kinh nghiệm truyền miệng
Việc sử dụng các loại lá để tắm cho con mỗi khi thấy trẻ bị rôm sảy, mẩn ngứa có thể làm trẻ bị viêm da. Khi da trẻ bị trầy xước, nếu dùng lá để tắm sẽ càng làm cho làn da non nớt của trẻ bị ngứa, mẩn đỏ tăng lên. Đó là còn chưa kể đến nhiều loại lá cây mọc ở ngoài vườn, bờ bụi, ven đường, bờ ruộng bị nhiễm khuẩn, có thuốc bảo vệ thực vật rất khó rửa sạch, kể cả khi đun sôi vẫn không diệt hết mầm bệnh, sẽ gây nguy cơ nhiễm khuẩn rất cao cho bé.
Có những trẻ tắm nước lá nhưng không bị viêm da là do cơ địa của từng trẻ khác nhau, nhưng không phải trẻ nào cũng có thể tắm được nước lá và tuyệt đối không tắm khi trẻ đang mắc các bệnh ngoài da.
Việc tắm lá (tắm thuốc) trong Đông y cũng phải có chỉ định rõ ràng của thầy thuốc chuyên khoa y học cổ truyền hoặc những lương y có kinh nghiệm đối với từng bệnh hoặc đối tượng nào không được tắm. Đối với da bình thường, không nên tắm lá cho trẻ.
Biểu hiện nhiễm khuẩn da ở trẻ
Biểu hiện dễ thấy nhất của trẻ bị viêm da là sốt, một số vùng da hoặc toàn thân xuất hiện mẩn đỏ. Tuy nhiên, khi thấy hiện tượng này, nhiều người lại quan niệm sau khi tắm lá nếu mẩn đỏ “phát” ra ngoài da thì một vài ngày sau sẽ đỡ. Do đó, không ít trường hợp trẻ nhập viện trong tình trạng viêm nhiễm nặng, phải điều trị dài ngày. Cá biệt, có bệnh nhi bị viêm nhiễm ở vùng mặt, đầu, cổ, nơi tập trung nhiều mạch máu, gần hệ thần kinh, nhiễm trùng có thể gây viêm tắc tĩnh mạch não và để lại di chứng suốt đời.
Phòng bệnh viêm da ở trẻ nhỏ
Khi trẻ mắc các bệnh về da, nguyên nhân đầu tiên là do không giữ vệ sinh da cho con thật tốt. Ở trẻ em, do da mỏng, sức đề kháng yếu hơn, chưa thích ứng được với những thay đổi đột ngột của môi trường nên càng dễ bị vi khuẩn tấn công. Vì thế, để phòng các bệnh mụn nhọt, viêm da, nhiễm trùng da ngày hè, cha mẹ cần giữ việc giữ vệ sinh da cho bé là vô cùng quan trọng. Cần tắm rửa, vệ sinh thân thể sạch sẽ cho trẻ hàng ngày bằng xà phòng tắm, sữa tắm dành riêng cho trẻ. Nếu không có điều kiện, dùng nước lọc để tắm hằng ngày cho trẻ cũng rất an toàn. Mặc quần áo thoáng, sạch sẽ cho trẻ.
Khi cơ thể trẻ xuất hiện các nốt mẩn ngứa, mụn nhọt mẹ cần cắt móng tay cho con để hạn chế việc trẻ gãi gây trầy xước dẫn đến vi khuẩn có cơ hội xâm nhập, dễ dẫn tới nhiễm trùng da.
Đối với những trường hợp da trẻ bị mụn nhọt, mẩn ngứa khi phải bôi thuốc cho con, cha mẹ cần vệ sinh tay trước khi bôi thuốc, để phòng vi khuẩn có trong tay có thể xâm nhập qua các vết xước.
Khi phát hiện da trẻ có các biểu hiện bất thường, viêm nhiễm, bạn cần đưa bé đến gặp bác sĩ để được chữa trị phù hợp, tuyệt đối không nghe các kinh nghiệm truyền miệng để chữa bệnh cho con.
Bác sĩ Nhật Vy
