Mọc răng là sự kiện quan trọng trong cuộc đời bé, được các mẹ đặc biệt quan tâm và lo lắng. Thông thường, bé bắt đầu nhú những chiếc răng đầu tiên khi được 6 - 7 tháng tuổi. Hàm răng tiếp tục được hoàn thiện cho đến khi bé được 2 - 3 tuổi. Các bà mẹ có thể tính số răng của con như sau: số răng = số tháng tuổi - 4. Khi mọc răng, hầu hết trẻ thường có các triệu chứng như: chảy nhiều nước dãi, biếng ăn, quấy khóc, khó ngủ, luôn mút ngón tay, rất thích cắn vật rắn, đôi khi có thể sốt nhẹ, lợi sưng đỏ ở vùng răng nhú lên, tiêu chảy.
Bắt đầu mọc răng khiến nướu trẻ sưng đau và hay quấy khóc.
Những dấu hiệu khi trẻ chuẩn bị mọc răng
Dãi dớt nhiều
Một trong những điều đầu tiên phụ huynh sẽ nhận thấy khi bé mọc răng là bé sẽ chảy quá nhiều dãi dớt. Bé 3 tháng tuổi mọc răng dãi dớt sẽ rất nhiều đến nỗi người lớn phải thường xuyên thay yếm dãi. Điều này được giải thích là do ngay cả khi chưa nhìn thấy được các chồi răng, các răng vẫn được hình thành dưới lợi và đẩy lợi lên, hoạt động này kích thích sản xuất nước bọt, vì vậy, việc dãi dớt chảy nhiều hơn là điều hoàn toàn bình thường.
Nướu sưng
Khi răng phát triển, nướu sẽ có hiện tượng sưng đỏ. Đó là do khi bị kích thích, nướu răng đỏ và sưng lên, đây cũng là một điều bình thường của quá trình mọc răng. Ngoài ra, bố mẹ cũng có thể thấy chấm màu trắng trên nướu hoặc có khe hở để cho răng mọc trong những ngày sắp tới. Bé sẽ bị sưng tấy nướu và có cảm giác khó chịu hoặc hơi sốt.
Dễ cáu
Hay cáu nhặng xị cũng là một trong những dấu hiệu chứng tỏ bé sắp mọc răng. Thời điểm mọc răng, nướu sưng đau, người khó chịu cũng làm cho bé dễ khóc và nổi cáu bất cứ lúc nào.
Khó ngủ
Một hiệu ứng phụ của nỗi đau mọc răng là rối loạn giấc ngủ. Cũng giống như người lớn, khi mọc răng, tâm trí trẻ cũng khác, chính vì vậy cũng dễ gây rối loạn đến giấc ngủ. Thông thường, bé khó ngủ hơn vì cơ thể khó chịu.
Biếng ăn
Khi mọc răng, bé sẽ có cảm giác khó chịu khi ăn vì bất kỳ thứ gì chạm vào miệng cũng làm cho bé “bực mình” vì đau đớn. Thời gian này, thức ăn bé dễ chấp nhận nhất có lẽ là bú mẹ.
Sốt nhẹ
Sốt nhẹ có thể là dấu hiệu đơn giản nhất để nhận ra trẻ mọc răng. Với tình huống này, cha mẹ không nên quá lo lắng, nhưng cũng nên để ý đến quá trình phát triển răng của bé cũng như những biểu hiện xung quanh để có thể xử lý những vấn đề liên quan.
Chăm sóc dinh dưỡng trong giai đoạn mọc răng
Các bà mẹ cần chú ý đặc biệt tới chế độ dinh dưỡng cho trẻ trong giai đoạn này. Một số thực phẩm như khoai tây nghiền, lòng đỏ trứng hay cháo ngũ cốc là những loại thức ăn rất tốt cho trẻ. Khi trẻ ở giai đoạn bắt đầu ăn dặm cũng là lúc trẻ mọc những chiếc răng đầu tiên, nếu bé biếng ăn, chỉ cần cho bú mẹ là đủ, có thể cho ăn cháo xay nhuyễn trộn lẫn sữa nếu mẹ thiếu sữa. Lúc mọc răng, trẻ thường hay ngứa lợi, vì vậy, trẻ thường hay cho bất kì vật gì vào miệng để cắn, bà mẹ nên cắt các loại rau củ quả như cà rốt, củ đậu, bí xanh... thành hình khối khác nhau cho trẻ chơi và nếu trẻ muốn cho vào miệng để cắn thì những đồ chơi này không ảnh hưởng đến răng của bé. Khi trẻ đã mọc răng hàm thì bà mẹ không nên cứ xay nhuyễn thức ăn mà nên băm, thái nhỏ để bé tập nhai, nên thường xuyên thay đổi món ăn để răng của trẻ quen với các thức ăn mới. Lúc này, trẻ sẽ rất hào hứng với việc người lớn đút cho trẻ ăn bằng cả thìa. Đây là thời kỳ người lớn cần tăng cường những thức ăn rắn cho trẻ, chẳng hạn như bánh mì mềm, cơm, rau, thịt... Tập cho bé biết nhai là vô cùng quan trọng, khi biết nhai, trẻ sẽ ăn được nhiều loại thức ăn khác nhau, trẻ sẽ ít mắc chứng biếng ăn do chỉ cho ăn một thức ăn xay nhuyễn, động tác nhai giúp trẻ tiết nước bọt nhiều hơn, nước bọt chính là men tiêu hoá chất bột đường giúp trẻ ăn ngon miệng. Một điều quan trọng là động tác nhai giúp phát triển xương hàm của trẻ, sau này cung hàm không bị hẹp để khi thay răng, trẻ không bị răng mọc lệch.
Khi trẻ trên 1 tuổi, nên cho trẻ uống nước bằng cốc, ăn sữa bằng cốc, hạn chế bú bình sẽ tốt hơn cho sự phát triển của răng.
ThS.BS. Lê Thị Hải