Khi một đứa trẻ nói tiếng đầu tiên lúc mới 9 tháng tuổi, nó đã nắm vững một bước tiến phát triển tượng trưng cho hàng triệu năm tiến hoá. Thực tế tất cả mọi thứ mà con của bạn thực hiện trong vòng 2 năm đầu đời, mọi âm thanh – chuyển động – mọi nối kết tinh thần mà nó lĩnh hội được – đều được đặt trong bộ não của nó ở cấp độ thiên tài.
Tại sao những hoạt động tưởng chừng như rất đơn giản này cùng những thành tựu có vẻ quá đỗi bình thường lại nói rằng con trẻ của bạn là những thiên tài? Câu trả lời chính là nằm ở bộ não của trẻ, bởi mọi việc đã được lên kế hoạch ngay từ khi đứa trẻ lọt lòng, nhưng cũng từ khi trẻ em lớn dần lên và trưởng thành theo lẽ tự nhiên thì những khả năng đặc biệt vốn là thiên tài của trẻ đã mất dần đi.
Chỉ sử dụng tối đa 1% năng lực não bộ
Tất cả các tế bào trong bộ não của trẻ sơ sinh đều hoạt động hoàn toàn tách biệt với nhau. Khi bộ não phát triển, những tế bào này sẽ kết nối với nhau để hình thành những cây cầu thần kinh thực sự. Những kết nối này là những con đường để xác định rằng làm thế nào mà chúng ta có thể xử lý thông tin ở tương lai và làm cách nào mà chúng ta có thể xả bớt thông tin ra bên ngoài. Thời kỳ khiến cho các tế bào não học hỏi nhanh chóng nhất lại nằm trong ngưỡng từ lúc trẻ em chào đời cho đến khi nó đạt 3 tuổi. 6 tháng đầu sau khi chào đời, năng lực não bộ trẻ em đã đạt 50% so với tiềm năng của người lớn; năm trẻ lên 3 tuổi, năng lực não bộ đã đạt tới 80%. Tất nhiên sự học sẽ tiếp diễn từ 3 tuổi trở đi, nhưng nếu nền tảng thần kinh luôn cân bằng với việc học hỏi thì sự học sẽ luôn luôn thuận lợi, cho mãi đến cuối đời của mỗi cá nhân, càng học càng cảm thấy thú vị.
 Thần đồng âm nhạc Mozart lúc 6 tuổi. |
Trẻ em thần đồng: dựa vào môi trường và cách giáo dục
Khi trẻ em ở độ tuổi lên 4, đó cũng là ngưỡng tuổi mà trẻ em có thể cảm nhận đúng đắn về thể chất, tình cảm và năng lực nhận thức – những thói quen ăn uống tốt, cơ thể yêu thích vận động, thích chứng tỏ mình hay phản ứng với người khác. Tất cả những đặc tính này sẽ phát triển một cách bình thường và khoẻ mạnh ở trẻ em miễn là khuynh hướng tự nhiên của chúng sẽ không bị phá vỡ.
Chúng ta cần biết rằng nền tảng cho sự hình thành nên nhân cách của trẻ thực sự hoàn thiện khi trẻ em lên 4. Vào cuối thời kỳ 2 tuổi, trẻ em đã có thể tự phán đoán phương hướng, chúng cũng biết biểu lộ các cảm xúc buồn – giận – thương – yêu chẳng khác người lớn là mấy. Trong những môi trường kích thích, chúng ta nhận thấy rằng trẻ em đã học bơi trước khi chúng có thể tự bước đi, chúng ta cũng có thể nghe nói đến rằng từ độ tuổi thứ 2, trẻ em có thể học xuất sắc 5 ngoại ngữ cùng lúc; trẻ em từ năm 3 tuổi đã có thể chơi vĩ cầm. Những em bé sớm bộc lộ tư duy hoàn toàn không khác là mấy so với những em bé bình thường đồng trang lứa. Chúng chỉ đơn giản là được nuôi dưỡng theo một cách thức mà cho phép chúng có thể được lĩnh hội trọn vẹn các cảm xúc.
Nếu các bậc cha mẹ không mạnh dạn cho các bé tiếp xúc với ngôn ngữ trong 2 năm đầu đời thì khả năng ngôn ngữ của bé sẽ bị sút kém hoặc thui chột đi. Ngay từ năm bé lên 4 tuổi, các bậc cha mẹ có thể cho con rèn luyện các môn học, có thể giúp trẻ rèn luyện tư duy của bé. Trách nhiệm giáo dục của cha mẹ đối với con trẻ là rất nặng nề, dạy con không phải bằng quát tháo, bằng roi vọt mà chính là biết cách hướng dẫn, hành động của trẻ. Cha mẹ không nên nói về thành tích của mình trước con trẻ mà nên hướng cho chúng một phương pháp để chúng có thể lĩnh hội và vươn tới những gì mà thâm tâm chúng nghĩ là làm điều đó sẽ tốt và có ích.
Phan Bình
(Theo LiveScience)