Trẻ dễ mắc Rotavirus khi trời lạnh, bác sĩ đưa ra lời khuyên gì?

Bệnh tiêu chảy cấp ở trẻ do Rotavirus rất phổ biến, chỉ đứng thứ hai sau nhiễm trùng hô hấp cấp tính ở trẻ em.

Rotavirus lây truyền qua con đường nào

Theo PGS.TS.BS Nguyễn Thị Vân Hồng, Nguyên Phó trưởng khoa Tiêu hóa, Bệnh viện Bạch Mai; Giảng viên Bộ môn Tiêu hóa - Trường Đại học Y Hà Nội, Rotavirus là virus lây truyền theo đường ăn uống thông thường có thể gây ra rối loạn vận động của đường tiêu hóa và thường dẫn đến triệu chứng tiêu chảy cấp. 

Khi gặp hiện tượng tiêu chảy cấp như vậy thường dẫn đến việc trẻ rối loạn nước điện giải nhanh. Nếu như không được chữa trị kịp thời, bệnh nhi thường diễn biến nặng hơn do rối loạn nước và điện giải.

Đường lây truyền của Rotavirus theo đường tiêu hóa thông thường. Khi trẻ tiếp xúc với các bề mặt có chứa virus sau đó đưa lên miệng, virus sẽ dễ dàng xâm nhập vào hệ thống tiêu hóa và gây bệnh. Rotavirus thường gây dịch tễ nhỏ ở trong trường học, bếp ăn tập thể… 

Hơn nữa, Rotavirus không thể tiêu diệt bởi các dung dịch xà phòng thông thường, mà chỉ có thể sử dụng các dung dịch diệt khuẩn có cồn.

Theo thống kê, 95% trẻ em bị nhiễm Rotavirus ít nhất 1 lần trước 5 tuổi. Ở miền Bắc, bệnh thường xảy ra vào mùa thu đông kéo dài tới mùa xuân (khi thời tiết mưa, lạnh, ẩm ướt). Ở miền Nam, bệnh xảy ra quanh năm, nhiều nhất là vào tháng 3, 9. 

Điều gì xảy ra khi trẻ nhiễm Rotavirus?

Mọi người đều có khả năng nhiễm Rotavirus. Tuy nhiên, trẻ em là đối tượng dễ mắc hơn đặc biệt là trẻ trong độ tuổi 6 tháng đến 2 tuổi.

Lượng nước trong cơ thể trẻ em thường lớn hơn so với người lớn, khi bị tiêu chảy cấp, sốt cao sẽ rất nhanh dẫn đến tình trạng rối loạn về điện giải, mất nước. Do vậy khi trẻ mắc Rotavirus, cha mẹ cần bù nước và điện giải. Khi trẻ được bù nước và điện giải kịp thời, những biến chứng nặng như rối loạn nước điện giải, biến chứng suy tạng khác do rối loạn nước điện giải sẽ không xảy ra.

Phân biệt tiêu chảy do Rotavirus với các nguyên nhân khác

Có rất nhiều căn nguyên dẫn đến tình trạng tiêu chảy như nhiễm khuẩn đường tiêu hóa, ngộ độc thức ăn, Rotavirus… Khi trẻ đau bụng, sốt, nôn, tiêu chảy, cha mẹ luôn phải để ý xem tình trạng sốt ở trẻ có đi kèm với các triệu chứng của nhiễm trùng không. Nếu trẻ sốt cao, môi khô, lưỡi bẩn là dấu hiệu của tình trạng nhiễm trùng do nhiễm khuẩn đường tiêu hóa, không phải do Rotavirus.

Đối với Rotavirus, thường gây ra tình trạng tiêu chảy cấp, số lần trẻ đi vệ sinh lên đến hàng chục lần kèm thêm trẻ sốt, mệt, không có khả năng tự uống, mắt trũng, da khô… Đây là dấu hiệu trẻ đã diễn biến nặng cần phải đưa thật nhanh đến cơ sở y tế. 

Lời khuyên của bác sĩ khi trẻ mắc Rotavirus

Lời khuyên của bác sĩ dành cho các bậc phụ huynh khi trẻ bị tiêu chảy là nên bình tĩnh, thận trọng đánh giá tình trạng của trẻ. Cha mẹ cần xem lại trẻ đã ăn những gì trong ngày, trẻ còn uống được nước hay không, số lần/số lượng tiêu chảy không quá nhiều có thể bù oresol tại nhà. Tình trạng bệnh nhẹ có thể tự khỏi sau 3-8 ngày.

Trong các trường hợp trẻ bị tiêu chảy do Rotavirus nói riêng và các bệnh lý khác nói chung, cha mẹ nên theo dõi thường xuyên tình trạng bệnh của con. Nếu có diễn biến bất thường hoặc tình trạng nặng hơn cần đưa ngay trẻ tới cơ sở y tế.  

PGS. Vân Hồng cũng khuyến cáo, nhiều trường hợp trẻ khi bị tiêu chảy, cha mẹ tự ý dùng các loại lá để chữa trị mà không bù nước điện giải làm cho trẻ không ngừng tiêu chảy, từ đó dẫn đến tình trạng rối loạn nước điện giải. Hoặc cha mẹ sử dụng các loại thuốc "truyền tay nhau" để điều trị cho trẻ nhưng không có giám sát, hướng dẫn của bác sĩ dẫn đến những nguy hiểm cho bệnh nhi. Tiêu chảy cấp do Rotavirus gây ra, do vậy không nên dùng kháng sinh vì kháng sinh không có tác dụng diệt virus.

Ngoài ra, cha mẹ có thể phòng ngừa cho trẻ bằng cách tiêm vaccine đầy đủ, vệ sinh nhà cửa bằng dung dịch Cloramin B, tăng cường vệ sinh tay chân. Đặc biệt khi trong nhà có trẻ mắc tiêu chảy do Rotavirus, cần vệ sinh bồn cầu ngay sau khi trẻ đi vệ sinh. 

Khi trẻ mắc Rotavirus, cần cho trẻ nghỉ ngơi tại nhà, không nên đến các nơi như trường học, khu vui chơi để tránh lây nhiễm cho các trẻ khác. 

Xem thêm video được quan tâm: