Bệnh đau dạ dày dễ gặp vào dịp Tết
Vào dịp Tết ăn uống thất thường và nạp vào cơ thể những thứ "khó tiêu" khiến dạ dày phải liên tục làm việc để tiêu hóa. Từ đó kích thích dạ dày tiết ra nhiều acid hơn bình thường, gây tác động đến lớp niêm mạc dạ dày, viêm loét, ợ chua, đau bụng và buồn nôn.
Những bữa tiệc sum họp gia đình, bạn bè nên uống rượu, bia nhiều hơn ngày thường. Kèm theo đó là nhiều loại đồ ăn chứa chất béo (bánh chưng, giò, chả...), thực phẩm chua cay (hành muối, bò khô…) đều tạo điều kiện cho cơn đau dạ dày xuất hiện, nhất là với những người có tiền sử viêm loét dạ dày, viêm hang vị hoặc bệnh về dạ dày mạn tính.
Bên cạnh đó, tình trạng ăn uống giờ giấc thất thường vào dịp Tết như: thức khuya, ngủ không đủ giấc cũng tạo gánh nặng cho đường tiêu hóa, khiến dạ dày làm việc mệt nhọc… góp phần khiến tình trạng đau dạ dày xuất hiện và tiến triển.
Việc sử dụng các chất kích thích như thuốc lá, cà phê… gây ức chế sự tạo thành chất nhầy, đồng thời kích thích tiết ra nhiều acid dịch vị, làm tăng nguy cơ tổn thương niêm mạc dạ dày.
Phòng tránh viêm loét dạ dày vào dịp Tết
Để tránh những cơn đau dạ dày cấp tính khởi phát và bệnh đau dạ dày mạn tính tái phát dịp Tết, cần có chế độ ăn uống, nghỉ ngơi hợp lý, vừa đảm bảo sức khỏe, vui xuân trọn vẹn.
Nhìn chung thì chế độ ăn uống sẽ không gây ra viêm dạ dày mạn tính, nhưng nếu đang bị viêm dạ dày thì ăn một số loại thực phẩm sẽ làm cho các triệu chứng nặng hơn. Chúng bao gồm thực phẩm cay nóng, chiên và có tính acid cao.
Ngược lại, một số loại thức ăn và đồ uống có thể giúp kiểm soát chứng viêm dạ dày và giảm bớt các triệu chứng.
Một số thực phẩm người đau dạ dày nên ăn
- Đậu và các loại đậu; Trứng, lòng trắng trứng (luộc, hấp, xào); Hải sản (không chiên); Mật ong; Nghệ;
- Rau củ ít acid, giàu vitamin bao gồm: bí đỏ, bí xanh, khoai tây, khoai lang, cà rốt, bắp cải, cải xoăn, cải bó xôi…); Trái cây ít acid (việt quất, mâm xôi, dâu tây, chuối, táo ngọt);
- Gừng, nghệ; Sữa chua nguyên chất, ít béo, ít đường; Gia cầm nạc không da (gà, gà tây); Bánh mì nguyên hạt và mì ống; Yến mạch, lúa mạch.
- Món ăn dễ tiêu: Súp, cháo, khoai lang, khoai sọ luộc nhừ là những thức ăn mềm, dễ tiêu hóa và giàu tinh bột cũng rất tốt cho viêm loét dạ dày.
Chế độ ăn kiêng cho người viêm loét dạ dày
Mục tiêu của chế độ ăn kiêng viêm dạ dày là giảm viêm. Người bệnh có thể bắt đầu từ việc tránh thức ăn và đồ uống gây kích ứng dạ dày – những loại thực phẩm gây đầy hơi và buồn nôn ngay khi ăn như cà phê và trái cây có vị chua.
Đa số các ca bị viêm dạ dày có thể khỏi nhanh chóng sau khi điều trị. Tuy nhiên, một vài trường hợp viêm dạ dày mạn tính có thể tạo ra vết loét hoặc làm tăng nguy cơ ung thư. Vì vậy, bên cạnh việc điều trị bằng thuốc thì nên làm theo hướng dẫn của bác sĩ về những gì nên ăn và không nên ăn.
Các thực phẩm không nên ăn bao gồm:
- Hạn chế rượu bia, thực phẩm cay, giàu acid và giàu chất béo có thể làm trầm trọng thêm tình trạng viêm niêm mạc dạ dày.
Một số thực phẩm có thể gây kích ứng dạ dày mà nên tránh là cà phê và trà đặc; Nước tăng lực; Soda, nước giải khát có ga; Các loại nước ép trái cây;
- Các thực phẩm cay nóng, nhiều acid: Bao gồm sản phẩm nhiều chất béo; Sô cô la; Trái cây chua (cam, chanh, quýt) và rau (hành tây, giá đỗ, hẹ, cần tây); Đồ ăn chiên, nướng hoặc chế biến nhiều dầu mỡ; Đồ ăn cay; Tỏi (có thể sử dụng ít, nhưng cần chú ý phản ứng của cơ thể);
- Nước sốt, gia vị cay nóng. Các nước sốt mayonnaise, sốt kem; Khoai tây chiên, đồ ăn nhẹ đóng gói; Gia vị và rau thơm (ớt, bột ớt, mù tạt, tiêu đen); Cà chua và các sản phẩm từ cà chua (nước ép, nước sốt cà chua).
Ngoài ra, người đau dạ dày hạn chế ăn các loại thịt chế biến (lạp xưởng, xúc xích, thịt xông khói, giăm bông); Thịt đỏ, vịt, ngỗng...
Tóm lại: Khi bị viêm loét dạ dày, ngoài việc dùng thuốc, chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng. Người bệnh nên dùng những thức ăn có tính bọc niêm mạc dạ dày, thấm dịch vị như bánh mì. Không để đói, không ăn quá no.
Cần ăn nhiều bữa trong ngày, mỗi bữa cách nhau từ 2-3 giờ. Khi chế biến thức ăn cần nghiền, xay, băm nhỏ, nấu nhừ; tăng cường luộc, hấp, hạn chế xào, rán. Khi có biểu hiện viêm loét dạ dày, cách tốt nhất là nên khám bệnh tại các cơ sở y tế để được khám và điều trị càng sớm càng tốt.
Nguyên nhân gây viêm dạ dày có thể do vi khuẩn HP (Helicobacter pylori), sự suy yếu của niêm mạc dạ dày theo tuổi tác, tiêu thụ quá nhiều rượu, thuốc lá, caffein, sử dụng thường xuyên thuốc chống viêm không steroid (NSAID), căng thẳng mạn tính hoặc các vấn đề rối loạn tự miễn dịch khác.
Một số yếu tố nguy cơ không thể kiểm soát được, nhưng những yếu tố khác như lối sống, chế độ rèn luyện và ăn uống, có thể thay đổi được.
Ngoài việc tập luyện thì chế độ ăn uống không chỉ đóng vai trò quan trọng cho sức khỏe tổng thể nói chung, mà còn rất tốt cho hệ tiêu hóa nói riêng. Ăn theo chế độ ăn uống phù hợp với bệnh viêm dạ dày có thể giúp giảm các triệu chứng, điều tiết acid dạ dày, ngăn ngừa các mô bị tổn thương nhiều hơn và có thời gian để chữa lành.