Tránh thai nội tiết có thực sự tốt cho phụ nữ?

Trong bối cảnh phụ nữ ngày càng chủ động hơn trong việc chăm sóc sức khỏe sinh sản, các phương pháp tránh thai nội tiết như viên uống chứa Drospirenone hoặc dụng cụ tử cung nội tiết LNG-IUS đang ngày càng được quan tâm và sử dụng rộng rãi. Không chỉ mang lại hiệu quả tránh thai cao, hai phương pháp này còn có những lợi ích phụ trợ đáng kể, đặc biệt với các chị em gặp vấn đề về kinh nguyệt, mụn trứng cá hay rối loạn nội tiết. Tuy vậy, cũng như bất kỳ biện pháp y tế nào, chúng vẫn có những rủi ro cần được hiểu rõ trước khi sử dụng.

Công dụng của viên uống tránh thai Drospirenone và tác dụng phụ 

Drospirenone là một loại progestin thế hệ mới, thường được kết hợp với ethinylestradiol trong viên uống tránh thai hoặc dùng đơn thuần trong viên progestin-only. Không chỉ có tác dụng tránh thai, Drospirenone còn nổi bật nhờ khả năng kháng androgen và chống giữ nước.

Theo các nghiên cứu mới nhất được công bố trên Reproductive Biology and Endocrinology, Drospirenone giúp giảm tình trạng mụn trứng cá, giảm phù nề và hỗ trợ ổn định tâm trạng ở phụ nữ có rối loạn nhẹ sau sinh. Ngoài ra, viên thuốc này còn hỗ trợ điều hòa chu kỳ kinh nguyệt và giảm đau bụng kinh – những tác dụng được nhiều phụ nữ đánh giá cao khi sử dụng lâu dài.

Tuy nhiên, Drospirenone không hoàn toàn "vô hại". Một trong những cảnh báo quan trọng là nguy cơ tăng huyết khối tĩnh mạch sâu (VTE), đặc biệt trong 3–12 tháng đầu sử dụng, theo báo cáo của tổ chức Cochrane Review. Tỷ lệ biến cố này tuy không cao, nhưng ở những người có tiền sử hút thuốc, béo phì, hoặc bệnh tim mạch, nguy cơ có thể tăng gấp 2–3 lần so với người không sử dụng hormone.

Bên cạnh đó, một số người dùng có thể gặp tác dụng phụ như chảy máu không đều, đau đầu, tăng cân nhẹ hoặc thay đổi tâm trạng. Đa phần các triệu chứng này giảm dần sau vài tháng sử dụng, nhưng nếu kéo dài, cần được bác sĩ theo dõi chặt chẽ.

LNG-IUS – Phương pháp tránh thai tại chỗ, hiệu quả kéo dài

LNG-IUS (Levonorgestrel Intrauterine System) là một thiết bị nhỏ đặt vào tử cung, giải phóng hormone nội tiết levonorgestrel trong suốt 3–5 năm tùy loại. Đây được xem là một trong những phương pháp tránh thai nội tiết an toàn và lâu dài nhất hiện nay, thường được biết đến với tên thương mại như Mirena hoặc Jaydess.

Ưu điểm lớn nhất của LNG-IUS là tính tiện lợi và hiệu quả lâu dài, với tỷ lệ thất bại tránh thai <1% – tương đương với triệt sản nhưng vẫn có thể hồi phục khả năng sinh sản sau khi tháo ra. Ngoài ra, LNG-IUS còn giúp giảm đáng kể lượng máu kinh, đau bụng kinh, và được khuyến cáo sử dụng cho phụ nữ bị rong kinh hoặc u xơ tử cung nhỏ.

Một nghiên cứu tại Đan Mạch đăng trên tạp chí BMJ ghi nhận LNG-IUS là phương pháp duy nhất trong nhóm tránh thai nội tiết không làm tăng nguy cơ đột quỵ hoặc nhồi máu cơ tim, điều mà viên uống tránh thai kết hợp (như loại chứa Drospirenone) có thể gây ra ở nhóm nguy cơ cao.

Tuy nhiên, LNG-IUS vẫn có thể gây khó chịu trong vài tháng đầu. Khoảng 20–30% phụ nữ gặp tình trạng chảy máu đốm, rối loạn kinh nguyệt hoặc dịch tiết âm đạo nhiều. Một số báo cáo ghi nhận triệu chứng như đau lưng nhẹ, chuột rút hoặc thay đổi tâm trạng nhẹ trong giai đoạn đầu. Đa số các triệu chứng này thuyên giảm sau 3–6 tháng, và không ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể.

So sánh hai phương pháp: Đâu là lựa chọn phù hợp?

Lời khuyên của thầy thuốc

Việc lựa chọn phương pháp tránh thai nội tiết cần được cá nhân hóa. Phụ nữ có tiền sử bệnh tim mạch, thừa cân hoặc hút thuốc nên ưu tiên LNG-IUS để giảm nguy cơ huyết khối. Trong khi đó, phụ nữ trẻ có nhu cầu điều hòa kinh nguyệt hoặc giảm mụn có thể chọn viên uống chứa Drospirenone với sự theo dõi từ bác sĩ.

Để đảm bảo an toàn và hiệu quả, bác sĩ khuyến cáo:

• Khám phụ khoa trước khi sử dụng để đánh giá nguy cơ và chỉ định phù hợp.
• Theo dõi chặt chẽ trong 3–6 tháng đầu: Đây là thời điểm dễ gặp tác dụng phụ nhất.
• Không tự ý thay đổi hoặc ngừng sử dụng khi chưa có ý kiến chuyên môn.
• Tái khám định kỳ mỗi 6 tháng – 1 năm để kiểm tra hiệu quả và xử lý kịp thời biến chứng (nếu có).

Các phương pháp tránh thai nội tiết hiện đại như Drospirenone và LNG-IUS đã mở ra lựa chọn chủ động, hiệu quả và tiện lợi cho phụ nữ. Tuy nhiên, việc hiểu rõ cơ chế, ưu – nhược điểm và chỉ định phù hợp là điều cần thiết để đảm bảo sử dụng an toàn và tối ưu. Hãy tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa để chọn cho mình phương pháp phù hợp nhất với sức khỏe và lối sống cá nhân.

5 loại thuốc cần tránh khi sử dụng thuốc tránh thai

SKĐS - Dùng một số thuốc và thực phẩm bổ sung trong khi dùng thuốc tránh thai có thể làm giảm hiệu quả tránh thai của thuốc.