Những ngày đầu xuân cũng là dịp diễn ra lễ hội ẩm thực đầy tính truyền thống và là dịp vui vẻ, quây quần cùng gia đình bạn bè sau cả năm dài bận rộn. Nhưng cũng chính trong những ngày này, chúng ta thường gặp những “trục trặc” về sức khỏe. Các ca đột quỵ, huyết áp, tim mạch, tiêu hóa, hô hấp và các bệnh mạn tính gia tăng. Làm thế nào có sức khỏe tốt để hưởng một mùa xuân mới trọn vẹn, bên cạnh việc giữ nếp sinh hoạt, ăn uống điều độ, bạn có thể tham khảo một số loại trà dược.
Trà dược dành cho người mắc bệnh đường tiêu hóa
Trà sinh khương đại táo: gừng tươi 20g, đại táo 10 quả, đường đỏ hoặc đường phèn lượng vừa đủ. Gừng tươi rửa sạch, thái vụn; đại táo bỏ hạt, thái vụn. Tất cả đem hãm nêm đường theo khẩu vị uống hằng ngày. Bài thuốc có tác dụng: tán phong hàn, ấm tỳ vị, ích khí bổ hư, đặc biệt tốt với những người tỳ vị hư yếu, dễ bị cảm lạnh, đau bụng, rối loạn tiêu hoá, lạnh tứ chi, huyết áp thấp, thận dương hư, dễ mắc các chứng bệnh đường hô hấp... Những người tăng huyết áp không nên dùng.
Tiểu hồi hương trà: tiểu hồi hương 10 -15g, đường ăn một lượng vừa phải. Tiểu hồi hương tán vỡ hãm với nước sôi nêm đường đủ dùng uống hằng ngày. Bài thuốc có tác dụng ôn trung tán hàn, hành khí chỉ thống, giảm đau, dùng cho người mắc chứng tỳ vị hư yếu, thường xuyên đau bụng đi ngoài, lạnh bụng, dễ mắc cảm cúm...
Trà xanh, sinh khương: trà xanh 30 - 50g, gừng tươi 5 -10g (thái lát). Tất cả rửa sạch, đun sôi nước sau đó cho trà và sinh khương vào đun tiếp 3-5 phút đem dùng. Bài này dùng cho những người ăn uống khó tiêu ậm ạch khó chịu, tỳ vị hư yếu... Người tăng huyết áp nếu sử dụng trà này nên bỏ gừng.
Trà dược cho người mắc bệnh đường hô hấp
Bách táo, ngư tinh, thảo trà: bách hợp 5-10g, đại táo 3 -5 quả, ngư tinh thảo khô 5 - 10g. Tất cả đem hãm 15 - 20 phút. Trà này có tác dụng nhuận phế, bổ hư, giảm ho tiêu đờm. Thích dụng cho những người viêm phổi phế quản, hen phế quản, viêm họng...
Câu kỷ, ngọc diệp trà: kỷ tử 5g, đại táo 3 quả bỏ hạt, râu ngô 5 -10g, lá dâu 5g. Tất cả sơ chế thái vụn đem hãm nước uống hằng ngày. Dược trà có tác dụng: mát can, nhuận phế, bổ thận khí, trừ phong, tiêu khát, lợi niệu. Thích dụng cho những người viêm gan, viêm đường tiết niệu, viêm phổi - phế quản, thận hư gây đau lưng mỏi gối…
Trà dược dành cho người bệnh tăng huyết áp, xơ vữa động mạch
Trà đan sâm khiếm thực: đan sâm 10 - 20g, tam thất 5 - 10g, khiếm thực 3 -5g, cỏ ngọt 3 - 5g. Tất cả đem hãm 15 - 20 phút đem dùng hằng ngày nhất là những ngày giá rét. Bài thuốc có tác dụng điều khí, thông huyết tiêu ứ, thúc đẩy lưu thông huyết mạch, an thần, dùng cho các trường hợp xơ vữa động mạch, mỡ máu, suy động tĩnh mạch, hồi hộp đánh trống ngực, thiếu máu cơ tim, nhồi máu cơ tim...
Thiên ma, cúc hoa trà: thiên ma 10g, cúc hoa 10g, hòe hoa 3 - 5g. Tất cả đem hãm dùng hằng ngày. Bài thuốc có tác dụng ích khí, bổ âm, an thần, hạ áp, thanh can sáng mắt, mạnh gân cốt. Bài này dùng cho những người âm hư hỏa vượng tăng huyết áp, hoa mắt chóng mặt, xơ vữa động mạch, thị lực giảm do biến chứng tăng huyết áp và tiểu đường...
Hà thủ ô, đan sâm cúc trà: hà thủ ô 20g, đan sâm 25g, cúc hoa 15g, đường phèn hay mật ong đủ dùng. Tất cả đem hãm 20 - 30 phút uống hằng ngày thay trà. Bài thuốc có tác dụng bổ can thận, hoạt huyết hoá ứ, an thần, hạ áp. Dùng cho những người thiểu năng mạch vành, thiếu máu cơ tim, xơ vữa động mạch, tăng huyết áp…
Trà dược dành cho người huyết áp thấp
Tô diệp, khương trà: tô diệp (lá tía tô) 5 -10g, gừng tươi 3g, đường đỏ đủ dùng. Tất cả thái vụn đem hãm với nước sôi nêm đường vừa đủ, dùng làm đồ uống trong những ngày giá rét. Bài thuốc có tác dụng ôn ấm trung tiêu, giải biểu tán hàn, điều hòa khí vị, dùng cho những người dễ cảm lạnh, đau đầu hoa mắt chóng mặt do huyết áp thấp, sợ lạnh, lạnh bụng, bụng trướng đau do lạnh, đại tiện lỏng nát...
Trà ngưu, nhị quế: ngưu tất 20 - 30g, nhục quế 5 - 10g, quế chi 5 - 10g. Tất cả cho vào bình hãm 20 - 30 phút dùng trong những ngày giá rét. Dùng cho những người gân cốt hư yếu, đau lưng mỏi gối, viêm đa khớp dạng thấp, cước khí, huyết áp thấp.
Lương y Chu Văn Tiến