TP.HCM trong danh sách 21 tỉnh, thành có mức sinh thấp nhất nước
Vừa qua, Bộ Y tế đã ban hành Quyết định số 2019/QĐ-BYT về danh sách tỉnh, thành phố được phân chia theo các vùng mức sinh thấp, mức sinh cao và mức sinh thay thế. Danh sách tỉnh, thành phố theo vùng mức sinh được phê duyệt tại Quyết định 2019 thống nhất áp dụng trong giai đoạn 2020 - 2025, làm cơ sở để xây dựng các chính sách, chương trình, dự án, kế hoạch có liên quan đến thực hiện mục tiêu Chiến lược Dân số Việt Nam đến năm 2030.
Chăm sóc các bé sơ sinh tại Khoa Sơ sinh, Bệnh viện Từ Dũ (TP.HCM)
Theo danh sách trên, 21 tỉnh, thành có mức sinh thấp gồm: TP.HCM, Đồng Tháp, Hậu Giang, Bà Rịa - Vũng Tàu, Bình Dương, Khánh Hòa, Long An, Bạc Liêu, Tây Ninh, Sóc Trăng, Cà Mau, Đồng Nai, Bình Thuận, Tiền Giang, Cần Thơ, Vĩnh Long, An Giang, Bến Tre, Đà Nẵng, Quảng Ngãi và Kiên Giang.
Vùng mức sinh cao gồm 33 tỉnh, thành phố: Hà Tĩnh, Lai Châu, Quảng Trị, Yên Bái, Điện Biên, Nghệ An, Tuyên Quang, Ninh Bình, Sơn La, Bắc Ninh, Nam Định, Hà Giang, Bắc Giang, Thanh Hóa, Phú Thọ, Kon Tum, Hòa Bình, Đăk Nông, Cao Bằng, Quảng Bình, Lào Cai, Vĩnh Phúc, Gia Lai, Thái Nguyên, Hưng Yên, Đăk Lăk, Bắc Kạn, Lạng Sơn, Thái Bình, Hải Dương, Thừa Thiên Huế, Quảng Nam và Hà Nam.
Vùng mức sinh thay thế gồm 9 tỉnh, thành phố gồm: Quảng Ninh, Bình Định, Lâm Đồng, Ninh Thuận, Phú Yên, Trà Vinh, Hải Phòng, Hà Nội và Bình Phước.
Nhiều đề xuất về chính sách cho vùng có mức sinh thấp
Tại dự thảo luật Dân số do Bộ Y tế chủ trì soạn thảo (hiện đang lấy ý kiến đóng góp rộng rãi) có đề xuất về chính sách khuyến khích sinh đủ 2 con tại vùng có mức sinh thấp. Theo đề xuất, nhà nước hỗ trợ 1 lần bằng tiền ít nhất tương đương 1 lần mức lương tối thiểu vùng khi phụ nữ sinh con thứ nhất; ít nhất tương đương 2 lần mức lương tối thiểu vùng khi phụ nữ sinh con thứ hai (mức lương tối thiểu vùng hiện là 3,07 - 4,42 triệu đồng/tháng).
Cặp vợ chồng cam kết sinh đủ 2 con được nhà nước hỗ trợ cho con của họ học tại cơ sở giáo dục mầm non, giáo dục tiểu học công lập; miễn học phí khi theo học trung học cơ sở công lập. Cặp vợ chồng sinh đủ 2 con có cam kết không sinh thêm con được hưởng chính sách hỗ trợ về nhà ở xã hội theo quy định của pháp luật về nhà ở…
Theo Bộ Y tế, một trong các mục tiêu về công tác dân số là duy trì vững chắc mức sinh thay thế (bình quân mỗi phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ có 2,1 con); giảm 50% chênh lệch mức sinh giữa nông thôn và thành thị, miền núi và đồng bằng; 50% số tỉnh đạt mức sinh thay thế; khống chế có hiệu quả tốc độ gia tăng tỷ số giới tính khi sinh, tiến tới đưa tỷ số giới tính khi sinh trở lại mức cân bằng tự nhiên; đến năm 2030 tỷ số giới tính khi sinh dưới 109 bé trai/100 bé gái sinh ra sống…
Trước đó, để giải quyết tình trạng chênh lệch mức sinh giữa các vùng, miền, bảo đảm giữ vững mức sinh thay thế hiện nay, Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định số 588/QĐ-TTg phê duyệt "Chương trình điều chỉnh mức sinh phù hợp các vùng, đối tượng đến năm 2030".
Quyết định này đã đưa ra mục tiêu cụ thể: tăng 10% tổng tỉ suất sinh ở các tỉnh, thành phố có mức sinh thấp; giảm 10% tổng tỉ suất sinh ở các tỉnh, thành phố có mức sinh cao; duy trì kết quả ở những tỉnh, thành phố đã đạt mức sinh thay thế.
Như vậy, đối với địa phương có mức sinh cao cần tiếp tục áp dụng và nâng cao hiệu quả thực hiện các chính sách hỗ trợ, khuyến khích cộng đồng không có người sinh con thứ 3 trở lên; hỗ trợ người dân thực hiện các dịch vụ kế hoạch hóa gia đình.
Đối với địa phương đã đạt mức sinh thay thế và có mức sinh thấp, trước mắt cần rà soát, bãi bỏ các chính sách khuyến khích sinh con ít. Từng bước ban hành, thực hiện chính sách khuyến khích các cặp vợ chồng sinh đủ hai con.
Mức sinh ở TP.HCM thấp nghiêm trọng
Theo số liệu thống kê sơ bộ của Cục Thống kê TP.HCM năm 2019, tổng tỉ suất sinh của TP. HCM là 1,39 con. Dự báo mức sinh của TP có thể tiếp tục giảm sâu trong thời gian tới và tác động trực tiếp đến cơ cấu dân số của thành phố. Dự ước tỉ số giới tính khi sinh hiện nay là 106,4 bé trai/100 bé gái. Trước đó, số liệu năm 2018 cho thấy tổng tỉ suất sinh ở TP.HCM là 1,33 con/người phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ, ở mức rất thấp so với mức sinh thay thế của cả nước là 2,1 con.
