Ngày 12/1/2024, Sở Y tế TPHCM cho biết, TPHCM đã thông tim can thiệp xuyên tử cung cứu sống bào thai bị tim bẩm sinh rất nặng. Đây là ca can thiệp thứ hai của Việt Nam.
Sau 7 ngày kể từ trường hợp thông tim can thiệp bào thai đầu tiên thành công tại Việt Nam, sáng 12/1, cũng ê-kíp phẫu thuật cho ca thứ nhất đã tiến hành can thiệp bào thai và thông tim can thiệp cho trường hợp thứ hai.
Hình ảnh siêu âm của sản phụ sau can thiệp. Ảnh: Sở Y tế TPHCM.
Cụ thể, trong quá trình khám thai ở tuần thứ 21, thai phụ N.P.P.A. (27 tuổi, cư ngụ tại Quận 3, TPHCM) phát hiện bào thai có bất thường về tim. Các bác sĩ đã chẩn đoán bào thai bị hẹp van động mạch chủ tiến triển. Thai phụ đã được tiến hành chọc ối xét nghiệm di truyền Array nhưng chưa phát hiện bất thường.
Đến ngày 1/11/2023, lúc thai được 29 tuần đã được chẩn đoán diễn tiến hẹp van động mạch chủ nặng, đường kính van 2.6 mm, vận tốc máu qua van động mạch chủ 300cm/s, gây thiểu sản thất trái nặng hơn, trào ngược van 2 lá mức độ nặng. Nguy cơ tử vong rất cao ngay khi thai nhi được sinh ra.
Các chuyên gia bào thai và tim mạch trẻ em hội chẩn và nhận định đây trường hợp rất nguy hiểm, nếu không can thiệp bào thai khẩn hoặc can thiệp trễ sau 30 tuần tuổi thai để tiến hành nong van động mạch chủ thì khả năng rất cao bào thai sẽ tử vong trong bụng mẹ (tỉ lệ thai lưu > 50%) hoặc thai sẽ diễn tiến đến hội chứng thiểu sản thất trái và thành tim 1 thất (sau sinh trẻ phải phẫu thuật nhiều giai đoạn để đưa tạm về tuần hoàn 1 thất hoặc phải điều trị triệt để bằng ghép tim).
Sau hội chẩn, các chuyên gia thống nhất và chỉ định can thiệp tim mạch bào thai ở thời điểm này là phù hợp. Tuy nhiên, dự báo tư thế thai nhi sẽ không thuận lợi cho can thiệp thông tim vì có tình trạnh dư ối, thai nhi thay đổi ngôi liên tục, tư thế của bào thai thay đổi nhiều nên sẽ khó khi thực hiện thủ thuật. Ca can thiệp có rủi ro rất cao nên có thể sẽ không thành công.
Lãnh đạo Sở Y tế TPHCM tới chúc mừng ê-kip thực hiện ca can thiệp thứ 2. Ảnh: Sở Y tế.
Để khắc phục, thai phụ đã được gây tê tủy sống sau đó siêu âm kiểm tra lại tư thế của thai. Do tư thế thai không thuận lợi, buồng thất trái nằm sấp trong tư thế thai nhi nằm sấp nên ê-kíp phẫu thuật can thiệp bào thai phải dùng các công cụ và thủ thuật để xoay trở thai nhi về vị trí thích hợp nhất đó là thai nhi nằm ngửa, buồng tim tiếp xúc trực tiếp với thành trước tử cung. Kỹ thuật này kéo dài hơn 40 phút mới đạt được kết quả như mong đợi.
Các chuyên gia đã tiến hành tiêm thuốc vào đùi thai nhi để gây mê với Fentanyl, Rocumeron và Atropin.
Khi đưa được kim vào buồng thất trái, phát hiện thất trái nhỏ và dày do thiểu sản thất, nhóm chuyên gia thực hiện can thiệp của BV Từ Dũ đã mất 20 phút mới đưa được kim vào đúng vị trí. Sau đó, ê-kíp BV Nhi đồng 1 đã tiến hành nong van động mạch chủ.
Sau nong, kiểm tra dòng chảy qua van động mạch chủ lên tốt. Siêu âm kiểm tra sau thực hiện can thiệp: luồng thông PFO shunt phải – trái, vận tốc qua van động mạch chủ 180 cm/s, không ghi nhận hở chủ, nhịp tim thai 188 lần/phút, có tràn dịch màng ngoài tim nhẹ 4,5 mm. Sản phụ tiếp tục được theo dõi tại phòng mổ 15 phút sau và tình trạng tràn dịch màng ngoài tim thai ổn định. Ca phẫu thuật kết thúc thành công lúc 11h.
Lãnh đạo Sở Y tế TPHCM đã trực tiếp đến chúc mừng từng thành viên ê-kíp chuyên gia phẫu thuật của Bệnh viện Từ Dũ và Bệnh viện Nhi đồng 1.
Đến 13h chiều nay (12/1), ghi nhận tình trạng tràn dịch màng ngoài tim thai đã được kiểm soát tốt, nhịp tim thai bình thường, tình trạng sản phụ ổn định. Thai phụ sẽ được theo dõi thai kỳ dưới sự phối hợp chặt chẽ và nhịp nhàng của hai bệnh viện nhằm mục tiêu đem đến niềm hạnh phúc cho cả gia đình khi hai mẹ con chị P.A. có một thai kỳ khỏe mạnh, mẹ tròn con vuông.
