Ngày 30/9, Sở Y tế TP.HCM cho biết, nếu như năm 2021 có 2.300 người có nguyện vọng nộp đơn đăng ký học điều dưỡng thì sang năm 2022 chỉ còn 781 người có nguyện vọng nộp đơn đơn đăng ký học điều dưỡng tại trường Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch (giảm 66%). Tình hình này đang trở nên phổ biến tại các trường có đào tạo chuyên ngành điều dưỡng.
Thực tế cho thấy, tình trạng thiếu hụt nguồn nhân lực điều dưỡng tại các bệnh viện sẽ càng trầm trọng hơn khi số nhân lực được tuyển dụng mới không đủ về số lượng lẫn chất lượng để bù đắp lại số đã nghỉ việc.
Sở Y tế TP.HCM nhận định, do đặc thù công việc của người điều dưỡng thường vất vả, áp lực công việc ngày càng cao, môi trường làm việc luôn có nguy cơ lây nhiễm bệnh cao, trong khi thu nhập thì thấp, không đảm bảo cuộc sống gia đình nên dẫn đến tình trạng bỏ nghề, chuyển nghề trong một bộ phận điều dưỡng, một số ít khác được bệnh viện tư tiếp nhận với mức lương cao hơn.
Bên cạnh đó, các điều dưỡng trung cấp đang gặp khó khăn trong việc học tập để nâng chuẩn trình độ lên cao đẳng, đại học theo quy định của Bộ Y tế. Mặt khác, kinh phí đào tạo cho chương trình cử nhân, cao đẳng điều dưỡng đều khá cao, mỗi năm học phải mất từ 35 – 40 triệu đồng, nhưng khi ra trường, công việc vất vả, lương thấp, không có chế độ ưu đãi nên càng ngày số lượng người nộp đơn vào các trường đào tạo điều dưỡng ngày càng giảm.
Trước tình hình biến động về nhân lực của hệ thống y tế công lập, TP.HCM đã hỗ trợ thu nhập tăng thêm cho nhân viên y tế theo Nghị quyết số 03/2018/NQ-HĐND của HĐND TP. Đồng thời cho phép ngành y tế bổ sung nhân lực chuyên môn (bác sĩ, điều dưỡng) đã nghỉ hưu có nhiều kinh nghiệm và có sức khỏe tốt cho hệ thống y tế cơ sở.
Thành phố cũng cho phép bổ sung chức danh bảo vệ, hộ lý cho các trạm y tế, triển khai "Chương trình thí điểm thực hành lâm sàng tại bệnh viện đa khoa gắn với trạm y tế dành cho bác sĩ y khoa mới tốt nghiệp để cấp chứng chỉ hành nghề với phạm vi hoạt động chuyên môn khám bệnh, chữa bệnh đa khoa", đảm bảo các trạm y tế được bổ sung từ 1 đến 2 bác sĩ thực hành tổng quát. Các bác sĩ đến thực hành tại các trạm y tế nhận được kinh phí hỗ trợ từ ngân sách Thành phố.
Riêng đối với nguy cơ thiếu hụt nhân lực điều dưỡng tại các bệnh viện công lập, ngành y tế TP.HCM đã kiến nghị UBND TP.HCM có cơ chế, chính sách giúp tăng thu nhập cho đội ngũ điều dưỡng. Trước mắt, ưu tiên giải quyết thu nhập tăng thêm theo Nghị quyết số 03 của HĐND cho tất cả điều dưỡng hiện đang công tác tại các cơ sở y tế công lập thuộc thành phố, bao gồm cả diện hợp đồng chuyên môn.
Sở Y tế kiến nghị UBND TP có văn bản đề xuất Bộ Y tế gia hạn thời gian cho phép tuyển dụng điều dưỡng, hộ sinh, kỹ thuật y trình độ trung cấp đến ngày 01/01/2026 và gia hạn thời gian chuẩn hóa trình độ cao đẳng đối với những trường hợp đã được tuyển dụng trình độ trung cấp đến ngày 31/12/2030. Đồng thời cho phép các trường thuộc khối ngành sức khỏe tiếp tục đào tạo điều dưỡng, hộ sinh, kỹ thuật y trình độ trung cấp để làm những công việc không đòi hỏi chuyên môn cao.
Ngày 29/9, lãnh đạo Sở Y tế TP.HCM đã có buổi gặp gỡ các chuyên gia điều dưỡng của Thành phố và lắng nghe những kiến nghị về các giải pháp trước nguy cơ thiếu hụt nhân lực điều dưỡng tại các bệnh viện công lập.
Theo bà Trần Thị Châu - Phó chủ tịch Hội Điều dưỡng Việt Nam, Chủ tịch Hội Điều dưỡng TP.HCM, cần có chính sách hỗ trợ học phí cho sinh viên ngành điều dưỡng để thu hút tuyển sinh, hỗ trợ kinh phí đào tạo, nâng cao năng lực, tay nghề của điều dưỡng đang công tác tại bệnh viện. Đồng thời các bệnh viện phải đặt hàng cho các trường tuyển sinh và đào tạo các nhóm nghề phù hợp với nhu cầu thực tế của bệnh viện.
Cùng đó, ThS.ĐD Võ Thuận Anh - Trưởng phòng Điều dưỡng Bệnh viện Bình Dân kiến nghị rằng: "Trong khi các bệnh viện đang thiếu điều dưỡng, cần gia hạn thời gian chuẩn hóa trình độ điều dưỡng từ trung cấp lên cao đẳng và đại học để điều dưỡng an tâm công tác đồng thời có chính sách hỗ trợ kinh phí cho các điều dưỡng chuẩn hóa trình độ chuyên môn".
"Đề xuất nhân viên y tế tại bệnh viện tiếp tục được thành phố hỗ trợ thu nhập tăng thêm theo Nghị quyết số 03/2018/NQ-HĐNDTP, đời sống của điều dưỡng còn khó khăn lắm, chủ yếu trông chờ vào nguồn thu nhập từ bệnh viện. Mong rằng hỗ trợ này của thành phố sẽ còn tiếp tục, không chỉ trong năm 2021 và 2022. Sự quan tâm này giúp người điều dưỡng tiếp tục gắn bó với nghề, tiếp tục cống hiến, góp phần không nhỏ trong công tác chăm sóc sức khỏe cho người dân thành phố" - ĐD CKI Trần Thị Hồng Huệ - Trưởng phòng Điều dưỡng Bệnh viện Nguyễn Tri Phương nói.