May mắn, người bệnh đã được các bác sĩ Bệnh viện An Bình xử trí cấp cứu kịp thời. Và được các bác sĩ Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM can thiệp mạch vành cấp cứu thành công.
Mới đây, Đơn vị Can thiệp Nội mạch Bệnh viện Đại học Y Dược (BV ĐHYD) vừa tiếp nhận trường hợp người bệnh B.H.B, 59t, quốc tịch Singapore được chuyển khẩn từ Bệnh viện An Bình. Khai thác bệnh sử, trước nhập viện 2 giờ, sau buổi ăn chiều, người bệnh lên cơn đau ngực dữ dội sau xương ức. Cơn đau kéo dài hơn 30 phút thì người bệnh được đưa đến cấp cứu tại BV An Bình. Người bệnh bất tỉnh kéo dài khoảng 3 phút trước khi đến BV. Nhập viện trong tình trạng hôn mê, mạch và huyết áp không đo được, điện tâm đồ cho thấy người bệnh bị rung thất – gần ngưng tim, các y bác sĩ BV An Bình đã nhanh chóng xử trí cấp cứu người bệnh bằng sốc điện, đặt nội khí quản để thở máy, dùng các thuốc điều trị rối loạn nhịp, các thuốc vận mạch để nâng huyết áp.
Sau 15 phút hồi sức tích cực, tim người bệnh đập lại, huyết áp có nhưng rất thấp, đo điện tâm đồ lúc sau này thấy có dấu hiệu nhồi máu cơ tim tối cấp thành dưới. Tình trạng của người bệnh rất nguy kịch, nếu không được can thiệp cấp cứu để tái thông mạch máu bị tắc thì gần như là khả năng tử vong rất là cao. Những tình huống có thể xảy ra là người bệnh sẽ bị tái phát lại rung thất, nghĩa là ngưng tim trở lại, đã bị rung thất thì nguy cơ sẽ bị rung thất lại lần nữa hay nhiều lần tái đi tái lại là rất cao; thứ hai là người bệnh có thể bị suy tim nặng – choáng tim (tuột huyết áp kéo dài) dẫn đến tử vong; và thứ ba là nếu người bệnh không được cấp cứu sớm sẽ bị vỡ tim, thủng tim.
Chính vì vậy, các y bác sĩ BV An Bình ngay lập tức thông báo với y bác sĩ can thiệp nội mạch của BV ĐHYD qua điện thoại, quyết định chiến lược điều trị tiếp theo là chuyển khẩn người bệnh qua BV ĐHYD để can thiệp mạch vành cấp cứu. 17h10’ cùng ngày, người bệnh được chuyển đến khoa Cấp cứu BV ĐHYD, thủ tục hành chính nhanh gọn, 17h25’ người bệnh được chuyển lên phòng DSA để được Can thiệp đặt stent cấp cứu mạch vành qua da, 17h45’ bắt đầu thủ thuật, đến 18h10’ người bệnh được nong bóng thành công. Chỉ trong thời gian cửa bóng là 60 phút từ khi nhập viện đến khi tái thông lại mạch máu bị tắc, người bệnh đã thoát khỏi tình trạng nguy kịch.
Thời gian cửa bóng là khoảng thời gian từ lúc người bệnh đến cửa bệnh viện cho đến khi được can thiệp bằng cách nong bằng bóng. Đây là một trong những thước đo thành công của can thiệp, vì đối với loại bệnh lý nguy hiểm này, thời gian chính là cơ tim, càng kéo dài thì cơ hội cho người bệnh càng mất dần, tỷ lệ tử vong sẽ tăng lên. Nếu người bệnh đến trễ quá 12 tiếng thì cơ hội can thiệp thành công sẽ không còn nữa. Thời gian cửa bóng được các hiệp hội Hoa Kỳ chấp nhận là dưới 90 phút. Trong một nghiên cứu tại 6 trung tâm tim mạch lớn phía Nam (Reperfusion Time Study) thì thời gian cửa bóng trung bình là 154 phút, trong đó trung tâm tim mạch BV ĐHYD có thời gian cửa bóng là 73 phút.
PGS TS BS. Trương Quang Bình – Phó Giám Đốc Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM, cho biết, nhồi máu cơ tim (NMCT) cấp là kết quả của sự tắc nghẽn đột ngột và hoàn toàn lưu lượng máu đến nuôi động mạch vành thường do huyết khối. Huyết khối thường được hình thành tại chỗ ở vị trí của mảng xơ vữa động mạch. Cơ chế hình thành cục huyết khối rất phức tạp và phụ thuộc vào tuổi và giới tính. Ở đàn ông và phụ nữ lớn tuổi thường do vỡ mãng xơ vữa trong khi ở phụ nữ trẻ thường do loét mảng xơ vữa. Những người có nhóm nguy cơ cao như lớn tuổi, giới nam, gia đình có người mắc bệnh sớm cần phải kiểm tra sức khỏe định kỳ, cũng như điều chỉnh các yếu tố nguy cơ khác như hút thuốc lá, lối sống thiếu vận động thể lực, yếu tố tâm lý (căng thẳng, stress), béo phì hay thừa cân, tăng huyết áp, rối loạn chuyển hóa lipid máu, đái tháo đường,…
Biểu hiện lâm sàng của nhồi máu cơ tim cấp là cơn đau thắt ngực cấp tính. Cụ thể như đau ngực sau xương ức hay ngực trái, có thể lan lên cằm – vai hoặc tay trái; thường xuất hiện khi nghỉ ngơi hoặc gắng sức rất nhẹ; cảm giác nghẹn – thắt chặt hay đè ép; đau ngực dữ dội (đau làm người bệnh không thể chịu nổi, đau muốn ngất, chưa bao giờ trải qua cơn đau như vậy, đau làm người bệnh không thể tiếp tục những công việc thường ngày, …); cơn đau kéo dài hơn 30 phút; cơn đau không giảm khi nghỉ ngơi hay ngậm dưới lưỡi bằng thuốc dãn mạch Nitroglycerin. Các triệu chứng đi kèm như người bệnh thường vã mồ hôi, khó thở, có thể có ngất. Một số trường hợp nặng, người bệnh có thể bị tụt huyết áp, choáng tim và đột tử.
Chính vì tính chất nguy hiểm của bệnh lý này mà khi người bệnh có các triệu chứng gợi ý như trên, đặc biệt là cơn đau ngực xuất hiện cấp tính dữ dội kéo dài hơn 10 – 20 phút không đỡ thì nên đến trung tâm y tế gần nhất để được chẩn đoán và điều trị kịp thời, tránh các biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra.
ThS BS. Trần Hòa – Trưởng đơn vị Can thiệp nội mạch nhận định: “Trong tình huống này, người bệnh đã rất may mắn vì đã đến BV An Bình sớm để được xử trí ban đầu tốt, cũng như được chuyển viện kịp thời đến BV ĐHYD với đầy đủ các phương tiện hỗ trợ như êkíp can thiệp nội mạch tay nghề cao, kinh nghiệm trong xử trí các tình huống cấp cứu, thủ tục hành chính tinh gọn giúp thời gian cửa bóng thấp nhất. Vấn đề thành công trong điều trị những bệnh này là người bệnh đến sớm, cũng như hợp tác liên bệnh viện đóng vai trò vô cùng quan trọng. Hiện tại, Trung tâm tim mạch BV ĐHYD đã liên kết với nhiều bệnh viện tại địa phương cũng như bố trí đội ngũ êkíp chuyên môn trực 24/7, trung bình mỗi ngày trung tâm tiếp nhận 1- 2 trường hợp chuyển viện cấp cứu”.
