Người mắc thiếu máu cơ tim không chỉ cần một chế độ ăn đầy đủ dưỡng chất tốt cho tim mạch. Việc xây dựng thực đơn đa dạng, khiến bữa ăn bổ dưỡng trở nên ngon hơn cũng là rất cần thiết. Bài viết sẽ cung cấp danh sách những thực phẩm tốt cho tim mạch vô cùng dễ tìm để làm đa dạng món ăn cho người bệnh thiếu máu cơ tim.
Bài viết có sử dụng lại một số tư vấn chuyên môn của ThS.BS Tạ Xuân Trường đã từng đăng tải trên báo Sức khỏe & Đời sống.
Danh sách thực phẩm tốt cho người thiếu máu cơ tim
1. Bột yến mạch
Người thiếu máu cơ tim có thể ăn kèm yến mạch với chuối hay chế biến các món cháo yến mạch, sữa yến mạch dùng cho các bữa ăn trong ngày. Chất xơ trong yến mạch giúp làm chậm hấp thu cholesterol, giảm cholesterol xấu trong máu nhưng không làm ảnh hưởng đến cholesterol tôt khác. Ngoài ra, trong bột yến mạch còn chứa rất nhiều omega-3, acid folate, kali giúp máu lưu thông tốt hơn, bảo vệ hệ tim mạch. Theo nghiên cứu, ăn khoảng 3 bát yến mạch mỗi ngày giúp giảm lượng cholesterol xuống khoảng 5mg/DL.
2. Dầu olive
Dầu olive chứa các loại chất béo bão hòa dạng đơn thể có tác dụng giảm nồng độ LDL và giảm nguy cơ tiến triển của các bệnh lý về tim mạch trong đó có bệnh thiếu máu cơ tim.
Dầu ô liu có thể được cung cấp trong khẩu phần ăn qua 2 dạng:
Dầu ô liu nguyên chất: Dầu ô liu nguyên chất phải được chiết xuất từ ô liu bằng phương pháp cơ học, không sử dụng thêm các dung môi hóa học khác. Hàm lượng acid béo tự do không được vượt quá 0,08%.
Hỗn hợp dầu ô liu tinh chế: Là dầu ô liu nguyên chất pha trộn cùng các chất phụ gia nhằm loại bỏ mùi hôi cũng như tạo hương vị và màu sắc hấp dẫn.
3. Quả bơ
Trong quả bơ có chưa carotenoid - một dạng sắc tố có khả năng chống oxy hóa, rất có ích cho sức khỏe tim mạch. Bên cạnh đó, hoạt chất folate có trong bơ có tác dụng phòng tránh tình trạng đột quỵ và nguy cơ mắc bệnh tim mạch. Ngoài ra, kali trong quả bơ giúp điều chỉnh huyết áp, cần thiết cho người thiếu máu cơ tim. Đặc biệt, chất béo lành tính có trong quả bơ giúp ức chế và kiểm soát cholesterol trong máu, tăng cảm giác no từ đó phòng ngừa được nhiều tác nhân xấu đến tim mạch.
Người mắc thiếu máu cơ tim nên ăn bơ kèm với cà rốt hoặc cải bó xôi để thúc đầy cơ thể hấp thụ các dưỡng chất.
4. Bông cải xanh và cải bó xôi
Hai loại rau này không chỉ giàu chất xơ mà còn giàu chất chống oxy hóa, vitamin, khoáng chất giúp điều chỉnh huyết áp tốt, kiểm soát cholesterol rất tốt cho người thiếu máu cơ tim.
Bông cải và cải bó xôi giúp giảm cholesterol và làm vững các thành mạch. Chất sulforaphane có trong bông cải xanh giúp ngăn chặn hoặc đảo ngược các tổn thương niêm mạc mạch máu. Lượng homocystein tăng cao, làm tăng nguy cơ mắc các bệnh mạch vành. Qua nghiên cứu, phức hợp vitamin B trong bông cải giúp sửa chữa, thậm chí đảo ngược ảnh hưởng của việc có quá nhiều homocystein trong cơ thể. Vì vậy, thêm bông cải xanh vào bữa ăn có thể giúp ngăn chặn các bệnh liên quan đến tim mạch.
5. Cà chua tốt cho người thiếu máu cơ tim
Theo nghiên cứu, cà chua giúp bảo vệ tim và giảm tỷ lệ tái phát bệnh tim. Lý do là chất lycopene có trong cà chua giúp ức chế cholesterol ở màng tế bào, giảm nồng độ cholesterol và nồng độ triglyceride trong máu giúp đẩy lùi các tác nhân xấu cho người thiếu máu cơ tim. Ngoài ra, chất chống oxy hóa - lycopen trong cà chua có khả năng tiêu diệt các gốc tự do, ức chế đột biến, ngăn cản tiến trình của bệnh ung thư.
Các nhà dinh dưỡng học khuyên mỗi ngày ăn một quả cà chua sống là đủ, nếu uống nước cà chua thì không quá 200ml/ngày. Tuy nhiên, không nên ăn cà chua lúc đói vì cà chua có lượng axit lớn, nếu ăn vào nó sẽ kết hợp với dịch chua trong dạ dày trở thành hợp chất không hoà tan làm áp lực trong dạ dày tăng cao, dễ dẫn tới đau dạ dày.
6. Tỏi
Thành phần chất allicin trong tỏi có phản ứng với các tế bào hồng cầu làm thư giãn các mạch máu, giúp lưu thông máu dễ dàng. Chúng giúp giảm huyết áp, giãn mạch, cải thiện tuần hoàn mạch vành và tăng lượng máu tới tim, chống đông máu. Ngoài ra, tỏi ức chế hoạt động của một số protein gây viêm, cải thiện mức cholesterol, bởi tỏi có thể giúp giảm sản xuất cholesterol của gan. Trong tỏi có lượng lớn chất chống oxy hóa có lợi cho mạch máu. Nên thêm tỏi vào bữa ăn hằng ngày để cải thiện sức khỏe tim mạch.
7. Các loại đậu, hạt (Các loại đậu xanh, đậu đen, đậu đỏ, đậu nành hay đậu ván,…)
Trong các loại hạt họ đậu chứa nhiều protein tốt cho tim và vitamin E giúp giảm nồng độ cholesterol xấu trong máu. Ngoài ra, chúng giàu axit béo omega-3, canxi và những chất xơ hòa tan rất thích hợp cho việc kiểm soát cholesterol, tăng cường dinh dưỡng cho người thiếu máu cơ tim.
8. Cá hồi
Cá hồi là nguồn thực phẩm giàu omega – 3, một loại acid béo giúp hỗ trợ điều trị các bệnh về tim mạch hiệu quả. Lượng omega-3 dồi dào có trong cá hồi giúp kiểm soát cholesterol và triglyceride trong máu, ổn định huyết áp. Triglyceride khi ở mức độ cao dễ gây nên các vấn đề tim mạch. Theo nghiên cứu, những người thường thêm cá hồi vào khẩu phần ăn ít có nguy cơ mắc bệnh tim mạch hơn so với những người ít ăn cá hồi. Đặc biệt thường xuyên sử dụng món ăn này giúp giảm đến 50% mức triglyceride trong máu.
9. Sữa chua
Sữa chua được biết đến với các công dụng tuyệt vời cho da và hệ tiêu hóa. Không dừng lại ở đó, sữa chua rất tốt cho sức khỏe người thiếu máu cơ tim, nhờ vào hàm lượng cao các vitamin, chất chống oxy hóa, chất xơ, lợi khuẩn probiotic. Sữa chua sẽ giúp phòng ngừa bệnh viêm nha chu, do đó sẽ làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim.
10. Dưa hấu
Dưa hấu là loại trái cây rất giàu chất xơ và chất chống oxy hóa. Ngoài ra, lycopen tìm thấy trong dưa hấu giúp làm giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch và ung thư. Loại trái cây này cũng cung cấp citrulline, giúp cải thiện mạch máu và cả bệnh tiểu đường.
11. Các loại quả mọng (dâu tây, nho, việt quất, mâm xôi…)
Các loại quả mọng như nho, việt quất, mâm xôi, dâu tây.. có khả năng tăng cường hàm lượng cholesterol tốt trong máu, giảm hàm lượng cholesterol xấu.
Theo nghiên cứu, những người thường xuyên ăn các loại quả mọng có thể giảm khoảng 30% nguy cơ nhồi máu cơ tim khi về già. Trong loại quả mọng này chứa chất chống oxy hóa anthocyanin. Chất này giúp cải thiện mỡ “tốt” HDL cholesterol và giảm hiện tượng viêm có liên quan đến bệnh tim mạch. Không những thế, những quả đỏ chua ngọt có tác dụng chống lại các tế bào ung thư và giữ cho nhịp tim ổn định.
12. Chocolate đen
Chocolate đen với tối thiểu 60-70% cacao trong thành phần có tác dụng ổn định huyết áp, chống viêm, kiểm soát cholesterol xấu, giảm tình trạng máu đông và các tác động xấu khác đối với người mắc thiếu máu cơ tim hoặc các bệnh lý tim mạch.
Thành phần cacao trong socola đen giàu chất chống oxy hóa chống lại sự tấn công của các gốc tự do. Ngoài ra, chất flavonoide có trong loại thực phẩm này giúp giảm lượng cholesterol xấu và khuyến khích việc sản sinh cholesterol tốt
Theo nghiên cứu, người ăn khoảng 63gram socola đen mỗi tuần giảm nguy cơ đột quỵ thấp hơn những người không ăn socola. Vì thế, người mắc thiếu máu cơ tim bổ sung socola đen vào thực đơn dinh dưỡng để cải thiện sức khỏe tim mạch.
13. Ngô (bắp)
Ngô là loại thực phẩm giàu chất xơ và các vitamin rất tốt trong việc tăng cường trí não, kiểm soát lượng đường trong máu, ngừa ung thư. Không chỉ vậy, ngô có hàm lượng chất chốg oxy hóa cao giúp ngăn chặn mảng xơ vữa hình thành ngay từ giai đoạn khởi phát.
Lượng homocysteine tăng cao có thể phá hủy các mao mạch, từ đó dẫn đến nhồi máu cơ tim, đột quỵ, vitamin B trong bắp ngô giúp làm giảm homocysteine ngắn chặn các tác động xấu đến hệ tim mạch. Người thiếu máu cơ tim nên ăn mỗi ngày một bắp ngô tương đương cung cấp 19% vitamin B cho cơ thể.
14. Quả chuối
Chuối chứa nhiều kali có tác dụng làm giảm nguy cơ tăng huyết áp và các bệnh lý về tim mạch. Qua các nghiên cứu cho thấy, bổ sung nhiều kali khiến mức huyết áp thấp hơn đáng kể và giảm nguy cơ đột quỵ. Kali giúp loại bỏ lượng natri thừa trong cơ thể gây áp lực cho tim qua nước tiểu, làm giảm tổn thương có thể gây ra trên tim. Thêm chuối vào thực đơn dinh dưỡng sẽ giúp người thiếu máu cơ tim phòng ngừa được các yếu tố nguy cơ tác động xấu đến tim mạch.
15. Nghệ
Curcumin trong củ nghệ có hoạt tính chống viêm, chống oxy hóa và giãn mạch. Ngoài ra, curumin có thể kiểm soát lượng cholesterol trong máu, ngăn ngừa bệnh tim, giảm nguy cơ mắc bệnh nhồi máu cơ tim, chứng phì đại tim, hồi phục chức năng tim.
Lưu ý trong xây dựng thực đơn cho người thiếu máu cơ tim
ThS. BS Tạ Xuân Trường khuyến cáo đối với người măc thiếu máu cơ tim: "Người dân nên bỏ hút thuốc lá và tránh khói thuốc lá thụ động. Hạn chế tối đa rượu, bia; tránh xa đồ ăn nhanh, thực phẩm nhiều chiên, rán nhiều dầu mỡ, nhiều muối và nhiều đường. Đồng thời, ăn tăng cường nhiều chất xơ, rau củ quả như ngũ cốc, các loại hạt, các loại đậu, trái cây, rau quả xanh..."
Ưu tiên thực phẩm giàu chất xơ và các loại vitamin.
Ưu tiên thực phẩm sạch, tươi sống, rõ nguồn gốc.
Hạn chế gia vị như muối, đường. Nên ăn thức ăn thanh nhạt.
Hạn chế tối đa mỡ động vật trong khẩu phần ăn. Hạn chế thực phẩm quá nóng hoặc quá lạnh. Ăn thành nhiều bữa nhỏ trong ngày giúp đốt cháy được chất béo dư thừa, kiểm soát được đường huyết và cân nặng. Trái cây và rau quả nên chiếm phần lớn khẩu phần, phần nhỏ còn lại là tinh bột, đạm và các loại chất béo tốt. Nên tự nấu ăn và ăn ở nhà để tự mình điều chỉnh được lượng muối và chất béo xấu có trong thực phẩm. Nên chế biến các món luộc, nướng và hấp thay vì chiên xào.
Trên đây là danh sách các loại thực phẩm tốt cho tim mạch và các lưu ý trong quá trình xây dựng thực đơn dinh dưỡng. Người thiếu máu cơ tim nên tuân thủ một chế độ ăn phù hợp để cung cấp đầy đủ dưỡng chất cần thiết hỗ trợ điều trị bệnh. Bên cạnh đó cũng nên giữ một thói quen sinh hoạt khoa học và lành mạnh để nâng cao sức khỏe tim mạch và chất lượng cuộc sống.
Xem thêm video đang được quan tâm
Lời khuyên dinh dưỡng cho bệnh nhân COVID-19 sau điều trị