Tổng thống Nga Vladimir Putin (phải) và Tổng thống Mỹ Donald Trump trong nhiệm kỳ đầu tại cuộc gặp ở Helsinki, Phần Lan, ngày 16/7/2018. Ảnh tư liệu: THX/TTXVN
Theo tờ Kyiv Post, tuyên bố được đưa ra trong bối cảnh hai nhà lãnh đạo Mỹ - Nga dự kiến có cuộc gặp thượng đỉnh vào ngày 15/8 tại bang Alaska, Mỹ. Trước đó, ông Trump đã có cuộc điện đàm với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky và một số nhà lãnh đạo châu Âu nhằm thống nhất lập trường trước hội đàm với phía Nga. Các bên tham gia điện đàm đều đồng thuận rằng một lệnh ngừng bắn là điều kiện tiên quyết để tiến hành các vòng đàm phán tiếp theo.
“Tôi không muốn nói trước, nhưng nếu không đạt được thỏa thuận, sẽ có những hậu quả rất nghiêm trọng”, ông Trump nói với các phóng viên tại Trung tâm Kennedy, đồng thời xác nhận rằng cuộc gặp với Tổng thống Putin sắp tới sẽ là “cuộc gặp đầu tiên để đánh giá tình hình”.
Tổng thống Mỹ cho biết thêm khả năng tổ chức một cuộc gặp tiếp theo – mang tính xây dựng hơn – sẽ phụ thuộc vào kết quả của hội nghị ngày 15/8.
Ông Trump cũng khẳng định cuộc xung đột này sẽ không bao giờ xảy ra nếu ông còn đương nhiệm, đồng thời cho biết mục tiêu của ông hiện nay là “khắc phục” tình hình.
Bình luận về cuộc điện đàm với Tổng thống Zelensky và các lãnh đạo châu Âu, ông Trump cho biết đây là một cuộc trao đổi “rất tốt đẹp” và “thân thiện”, thậm chí đánh giá là “10 điểm”.
Ông cũng nhắc lại tuyên bố rằng trong nhiệm kỳ của mình, ông đã thúc đẩy các nước thành viên Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) tăng chi tiêu quốc phòng từ 2% lên 5% GDP – một mức mà ông cho là tương đương với “hàng nghìn tỷ USD năng lực quốc phòng”.
Ngoài ra, ông Trump còn tuyên bố rằng ông đã ngăn chặn 5 cuộc chiến trong 6 tháng qua và “xóa sổ” năng lực hạt nhân của Iran – những khẳng định từng bị nhiều tổ chức quốc tế và cơ quan tình báo bác bỏ.
Về phần mình, theo hãng tin RIA Novosti, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã bày tỏ lo ngại về cuộc gặp sắp tới giữa ông Trump và ông Putin. Ông cảnh báo rằng Kiev có thể sẽ không công nhận kết quả của hội nghị nếu không có sự tham gia trực tiếp của Ukraine.
Trang tin Novyny Live dẫn lời Tổng thống Zelensky nhấn mạnh rằng dù cuộc đàm phán giữa hai nhà lãnh đạo Mỹ - Nga có thể mang ý nghĩa quan trọng trong quan hệ song phương, thì không bên nào có thể giải quyết các vấn đề liên quan đến Ukraine mà không có sự hiện diện của Kiev.
Phát biểu trước báo giới cùng ngày, ông Zelensky cũng bày tỏ quan ngại rằng Nga có thể đưa ra những yêu sách cứng rắn và đạt được thỏa thuận với Mỹ, trong đó yêu cầu Ukraine phải nhượng lại một số vùng lãnh thổ – điều mà Kiev kiên quyết phản đối.
Tổng thống Ukraine cũng cho rằng việc tổ chức cuộc gặp thượng đỉnh Nga – Mỹ có thể khiến các biện pháp trừng phạt mới mà Washington đang cân nhắc bị trì hoãn, nếu Moskva không đạt tiến triển đáng kể trong việc chấm dứt xung đột. Ông cho biết thêm đã nhận được “tín hiệu” từ Đặc phái viên của Tổng thống Mỹ, ông Steve Witkoff, rằng Nga có thể đồng ý một lệnh ngừng bắn, song chưa rõ chi tiết cụ thể.
Trong một diễn biến liên quan, theo đài CBS News, Chính quyền của Tổng thống Trump đang tìm kiếm địa điểm để tổ chức một hội nghị thượng đỉnh ba bên giữa Mỹ, Nga và Ukraine, dự kiến diễn ra vào cuối tuần tới. Hai nguồn tin riêng biệt đã xác nhận thông tin này.
Trước đó, vào ngày 8/8, ông Trump thông báo mong muốn gặp Tổng thống Putin tại Alaska vào ngày 15/8. Sau đó, Trợ lý Tổng thống Nga, ông Yury Ushakov, đã xác nhận thời gian và địa điểm của hội nghị. Ông Ushakov cũng cho biết phía Điện Kremlin kỳ vọng cuộc gặp tiếp theo giữa hai nhà lãnh đạo sẽ được tổ chức trên lãnh thổ Nga.
