Thông tin từ Cục Cảnh sát giao thông (CSGT, Bộ Công an), những tuyến cao tốc liên tục xảy ra tai nạn giao thông (TNGT) nghiêm trọng có 1 phần nguyên nhân là do chưa bảo đảm các tiêu chuẩn an toàn đường cao tốc ngay từ khi xây dựng như: Chưa có trạm dừng nghỉ cho lái xe; không có dải phân cách cứng; không có làn dừng xe khẩn cấp hoặc có nhưng chưa bảo đảm bề rộng tiêu chuẩn, không đảm bảo hệ thống chiếu sáng ban đêm, tầm nhìn hạn chế…
Đáng chú ý, ngay từ năm 2023, qua khảo sát, kiến nghị trên các tuyến cao tốc do Cục CSGT quản lý, đã phát hiện 132 mục bất hợp lý về tổ chức giao thông trên các tuyến đường này, trong đó nổi lên những bất hợp lý chưa được khắc phục dẫn đến các vụ TNGT đặc biệt nghiêm trọng.
Đến nay, ngành giao thông đã chỉ đạo khắc phục xong 77 mục; 21 mục đang thực hiện và hoàn thành trong năm 2024; 34 mục còn lại chưa thực hiện (trong đó có một số mục là nguyên nhân gây mất ATGT, TNGT thời gian qua).
Đặc biệt, sau khi xảy ra một số vụ TNGT đặc biệt nghiêm trọng (tuyến Cam Lộ - La Sơn, Nội Bài - Lào Cai), làm 7 người chết, 2 người bị thương, Cục CSGT đã tham mưu Bộ Công an chỉ đạo rà soát lại toàn bộ các kiến nghị chưa được khắc phục và các bất hợp lý phát sinh mới.
Cụ thể, các kiến nghị cần khắc phục như: Tổ chức giao thông trên các tuyến cao tốc xuất hiện tình trạng mở nhiều điểm cho phương tiện đi thẳng vào; tình trạng cắt rào, trèo lên đường cao tốc để đón xe; 1 số tuyến vừa khai thác hoạt động giao thông vừa thi công, thậm chí tháo dỡ hộ lan để phương tiện chở vật liệu đi từ cao tốc xuống đường gom, thi công đường gom gây bụi làm cản trở, che khuất tầm nhìn của lái xe...
Cá biệt, 1 số tuyến cao tốc bị ngập sâu do mưa, làm phương tiện không lưu thông được, gây ùn tắc giao thông kéo dài. Ngoài ra, còn có những tuyến đường trong quá trình khai thác, sử dụng bị xuống cấp, mặt đường hằn sâu, sập lún tiềm ẩn nguy cơ mất ATGT nhưng chậm trễ trong việc khắc phục, sửa chữa.
Được biết, lực lượng chức năng mới chỉ khắc phục được 74 kiến nghị, 58 kiến nghị chưa khắc phục và phát sinh mới 43 kiến nghị.
Theo thống kê, trong năm 2023 và 2 tháng đầu năm 2024, trên các tuyến đường bộ cao tốc xảy ra 267 vụ TNGT, làm chết 91 người, bị thương 172 người. Nguyên nhân chủ yếu gây ra TNGT là do ý thức của một bộ phận người tham gia giao thông chưa cao, không tuân thủ nguyên tắc khi tham gia giao thông. Bên cạnh đó, hạ tầng giao thông và hệ thống báo hiệu trên cao tốc chưa hoàn chỉnh, còn nhiều bất cập và thiếu đồng bộ.
Cũng trong năm 2023 và 2 tháng đầu năm 2024, trên các tuyến đường bộ cao tốc thuộc Cục CSGT quản lý, đã thực hiện kiểm soát 222.031 trường hợp, lập biên bản 32.927 trường hợp, phạt tiền 140 tỷ 559 triệu đồng; tước GPLX 16.708 trường hợp, tạm giữ 1.316 phương tiện. Các hành vi vi phạm chủ yếu là vi phạm tốc độ, nồng độ cồn, chạy xe ở làn khẩn cấp… Ngoài ra, đã phát hiện 155 vụ phạm pháp hình sự, bắt giữ 133 đối tượng.
Trong thời gian tới, Cục CSGT cho biết Nhà nước cần ưu tiên phát triển đồng bộ hạ tầng giao thông trên đường bộ cao tốc, đảm bảo đúng tiêu chuẩn mới đưa vào khai thác sử dụng. Đối với những đoạn tuyến cao tốc trong giai đoạn phân kỳ (chưa đạt chuẩn cao tốc) cần phải nhanh chóng hoàn thiện để đạt chuẩn; cần xây dựng quy định tiêu chuẩn cao tốc theo quy chuẩn.
Hiện nay, nước ta đang khai thác, sử dụng 9 tuyến cao tốc với chiều dài 1.708 km. Trong năm 2024, dự kiến hoàn thành xây dựng và đưa vào khai thác, sử dụng 2 đoạn tuyến, có chiều dài khoảng 137 km, gồm: Diễn Châu (Nghệ An) - Bãi Vọt (Hà Tĩnh) dài 36 km; Cam Lâm - Vĩnh Hảo (Bình Thuận) dài 91 km. Đến năm 2026 dự kiến đưa vào khai thác, sử dụng tổng số đường bộ cao tốc khoảng 3.000 km.
Tuy nhiên, quá trình các tuyến cao tốc đưa vào khai thác, sử dụng đã bộc lộ những tồn tại, bất cập trong quy hoạch, xây dựng, quản lý, bảo trì đường cao tốc gây ảnh hưởng đến ATGT, dẫn đến nhiều vụ TNGT đặc biệt nghiêm trọng.
Xem thêm video được quan tâm:
Bộ GTVT lên tiếng về nghi vấn cao tốc Cam Lộ - La Sơn thiếu an toàn.