Tối ưu hóa điều trị u gan cho người cao tuổi

Tuy nhiên phương pháp hóa - tắc mạch khối u (TACE) được áp dụng điều trị u gan cho người lớn tuổi như một trong những phương pháp tối ưu.

Xuất viện sau một ngày điều trị

Bệnh nhân N.V.T, sinh năm 1919, người vừa được điều trị thành công là một trong những trường hợp điển hình. Nhập viện cấp cứu trong tình trạng đau bụng quanh rốn và hạ sườn phải kéo dài hơn một tuần, người bệnh được các bác sĩ thực hiện các xét nghiệm cận lâm sàng và chẩn đoán bị ung thư tế bào gan đa ổ, xơ gan, viêm gan C.

Do bệnh nhân đã lớn tuổi, lão suy, khối u 7cm khá to nên việc chẩn đoán, tư vấn trước thủ thuật được các bác sĩ BV. ĐH Y Dược TP.HCM cẩn trọng. Cân nhắc điều trị do tình trạng sức khỏe của bệnh nhân khá yếu, các bác sĩ đã lần đầu tiên thực hiện phương pháp hóa - tắc mạch khối u (TACE). Trong suốt 90 phút thực hiện thủ thuật, bệnh nhân vẫn tỉnh táo, có thể khả năng trao đổi với bác sĩ. Chỉ sau một ngày điều trị, ông T. đã được xuất viện.

“Cách đây 8 năm, con trai của tôi bị ung thư gan và đã điều trị thành công, đến bản thân tôi, khi hay tin có khối u trong gan, tôi cứ nghĩ mình không qua khỏi. Thật không ngờ mọi thứ lại trở nên dễ dàng. Giờ tôi thấy khỏe hơn nhiều”, bệnh nhân 100 tuổi nói.

BS. Nguyễn Quang Thái Dương - Phó trưởng khoa CĐHA thực hiện TACE cho người bệnh

Tương tự ông T., bệnh nhân Mai Thị H., 90 tuổi nhà ở TP.HCM nhập viện trong tình trạng đau bụng quằn quại, kết quả kiểm tra cho thấy bà H. bị mắc ung thư khối gan phải và viêm gan C. Sau khi làm các xét nghiệm cần thiết và cân nhắc sức khỏe của người bệnh, các bác sĩ quyết định thực hiện phương pháp TACE cho bệnh nhân. Ngay ngày hôm sau, với kết quả siêu âm bụng tốt, bà H. đã được xuất viện về nhà.

Trên đây chỉ là hai trong rất nhiều ca bệnh lớn tuổi bị u gan được điều trị thành công bằng phương pháp TACE. BS.Nguyễn Quang Thái Dương, Phó Trưởng khoa Chẩn đoán Hình ảnh BV. ĐH Y Dược TP.HCM cho biết, có nhiều yếu tố góp phần vào sự thành công của phương pháp TACE điều trị u gan cho người bệnh lớn tuổi và đây được xem như một kỹ thuật tối ưu cho nhóm bệnh nhân tuổi cao.

Tùy thể trạng và mức độ bệnh mà có nhiều phương pháp điều trị ung thư gan như ghép gan, phẫu thuật cắt khối u và đốt u… mang lại hiệu quả triệt để. Ngoài ra còn cóphương pháp TACE làcắt mạch máu nuôi dưỡng khối u, bơm thuốc diệt ung thư nhằm ngăn cản sự phát triển của u. Tùy giai đoạn bệnh, phương pháp này cho tỷ lệ 50% sống sau 2 năm.

Tâm lý bệnh nhân quyết định việc điều trị

Điều trị ung thư gan cho người cao tuổi dù phương pháp hiện đại đến mấy, song vẫn gặp khá nhiều khó khăn do thể trạng người bệnh kém, bệnh nhân hầu hết kèm theo các bệnh nền như tim mạch, tiểu đường, cơ xương khớp, lão suy. Đặc biệt bác sĩ còn phải đối diện với tâm lý “hài lòng về tuổi thọ, không chấp nhận rủi ro điều trị khi đã lớn tuổi” của người bệnh, người nhà người bệnh.

“Để việc điều trị hiệu quả, trước tiên người nhà nên tìm hiểu kỹ, trao đổi với các chuyên gia tại các trung tâm y tế uy tín về điều trị ung thư gan để tránh đánh mất cơ hội sống của chính người thân của mình. Sự đồng thuận về suy nghĩ, tâm lý của người bệnh, người nhà người bệnh sẽ là động lực to lớn giúp cho các bác sĩ, nhân viên y tế thực hiện thành công các phương pháp điều trị khối u gan”, BS. Dương nói.

Tâm lý thoải mái khiến người cao tuổi có thể vượt qua được bệnh tật

Theo thống kê, tần suất người bệnh trên 80 tuổi phát hiện ung thư gan khoảng 5 - 15% so với tổng số lượng người bệnh và nguyên nhân tử vong là do tuổi tác, thể trạng người bệnh, các bệnh lý khác đi kèm… Với xu hướng điều trị đa mô thức, phương pháp điều trị ung thư gan bao gồm phẫu thuật, ghép gan, huỷ u tại chỗ bằng sóng cao tần RFA, hóa - tắc mạch khối u (TACE) bằng nhiều chất liệu khác nhau, hoá trị trúng đích. Trong tương lai, BV. ĐH Y Dược TP.HCM sẽ triển khai kỹ thuật xạ trị tắc mạch bằng Yttrium 90.

Hiện nay, phẫu thuật cắt u gan, ghép gan là phương pháp được lựa chọn trong điều trị ung thư gan, nhưng việc phẫu thuật cho nhóm người bệnh trên 80 tuổi thường ít được chỉ định do có nhiều yếu tố nguy cơ. Tuy nhiên, với số lượng hơn 1.000 trường hợp u gan được hội chẩn và điều trị trong năm 2018 của Đơn vị Ung thư Gan Mật và Ghép gan BV. ĐH Y Dược TP.HCM đã minh chứng  các phương pháp xâm lấn tối thiểu như hủy u tại chỗ (u nhỏ hơn 3cm), hóa - tắc mạch (dành cho khối u có kích thước khác nhau) đã phát huy hiệu quả điều trị, tạo nhiều cơ hội và mang lại chất lượng sống tốt cho nhóm người bệnh trên 80 tuổi.

Cũng theo BS. Dương, ung thư gan là một trong năm loại bệnh thường gặp và có tỉ lệ tử vong cao trên thế giới. Theo Globocan 2018, số ca ung thư gan được phát hiện mới là 841.080 ca, tại Đông Nam Á là 89.010 ca và riêng tại Việt Nam là 25.335 ca, trong đó, người bệnh nam mắc bệnh là 19.568 ca. Tỷ lệ tử vong cao phụ thuộc vào nhiều yếu tố như phát hiện trong giai đoạn trễ, điều kiện tiếp cận dịch vụ y tế khác nhau ở mỗi khu vực, tập trung ở lứa tuổi 50 - 60 tuổi với tỷ lệ nam/nữ là 3 - 4/1.

Hầu hết ung thư đều khó nhận biết sớm. Ung thư gan cũng vậy. Khi bệnh nhân cảm thấy đau tức hoặc vàng da khối u gan đã lớn và xơ nặng. Biện pháp tầm soát hiệu quả nhất là dựa vào siêu âm, CT-Scan hoặc chụp MRI.

Việc tầm soát phát hiện ung thư gan ở giai đoạn sớm rất quan trọng, khi đó khối u kích thước nhỏ, có thể điều trị triệt để bằng các phương pháp ít xâm lấn mang lại hiệu quả cao, bệnh nhân có thể xuất viện ngay trong ngày, chi phí thấp, ít biến chứng.