Không ít tác phẩm văn học đã để lại dấu ấn đậm nét trong các ca khúc bất hủ của sao dòng nhạc grunge, điển hình là kiệt tác Scentless Apprentice.
Ngay thời phổ thông trung học, Cobain đã say mê đọc tiểu thuyết của S.E. Hinton, J.D. Salinger và William S. Burroughs (1914-1997). Đặc biệt, những tác phẩm của nhà văn Burroughs còn tạo ảnh hưởng lớn đến sự nghiệp của thủ lĩnh ban nhạc Nirvana, thậm chí thủ pháp lạ hóa trong viết văn của thần tượng đã được Cobain tận dụng trong sáng tác lời khá nhiều ca khúc.
Cobain cùng thần tượng Burroughs tại dinh thự nhà văn ở Lawrence.
Thực tế nhạc sĩ còn có cơ hội tham khảo ý kiến Burroughs trong thời gian thu âm và sản xuất đĩa đơn The “Priest” They Called Him, nhiều lần gặp gỡ nhà văn tại dinh thự của ông ở Lawrence. “Tôi rất thích tất cả nhà văn có tên bắt đầu bằng vần B” - Cobain nói vui trong cuộc trả lời phỏng vấn phóng viên tạp chí RIP, năm 1992. “Tôi thích nhất Burroughs, song cũng thích đọc Bukiwski và Beckett”.
Tuy nhiên, trong tất cả tác phẩm văn học Cobain ngưỡng mộ, chỉ có một tiểu thuyết trực tiếp để lại dấu ấn trong nhạc phẩm của ban nhạc Nirvana. Đó là Das Parfum, tiểu thuyết của nhà văn Đức Patrick Suskind xuất bản năm 1985. “Tôi đã đọc Das Parfum khoảng 10 lần và không thể ngừng suy nghĩ về nó. Nó giống như báu vật suốt ngày nằm trong túi áo tôi. Đơn giản, tôi không thể rời bỏ cuốn sách” - người nổi tiếng chia sẻ với phóng viên kênh truyền hình Canada “Much Music”, năm 1993. “Cuốn sách của Suskind xui khiến tôi không tin vào cái mũi của mình”.
Jan Baptysta Grenouille, nhân vật chính tiểu thuyết của Suskind được tạo hóa ban cho khứu giác phi thường, nhờ thế Grenouille khám phá thế giới độc nhất thông qua tri giác này. Tuy nhiên, bản thân người hùng dị ứng với hương vị. Thực tế trớ trêu xô đẩy Grenouille trở thành kẻ đứng bên lề cuộc sống. “Đơn giản, Grenouille luôn gắng sức tránh xa mọi người. Bản thân tôi cũng có thiên hướng tương tự” - Cobain lý giải. Biểu hiện cách ly cộng đồng như thế xuất hiện trong khá nhiều ca khúc của Cobain, những ca từ mô tả về nỗi dằn vặt trong tâm hồn cá thể chọn cuộc sống cô đơn.
Ca khúc Scientless Apprentice (Người thực hành mù khứu giác) trong đĩa hát In utero của Cobain được sáng tác trực tiếp dựa trên nền tảng tiểu thuyết của nhà văn Suskind.
Về cơ bản, tất cả lời bài hát đều lấy từ cốt truyện Das Parfum. Ở đây cần nhớ chi tiết, đó là phiên bản cuốn sách được bắt đầu bằng lời cầu nguyện của nhà văn Burroughs. Câu đầu tiên ca khúc bắt đầu bằng ca từ: “Khi đa số trẻ sơ sinh tỏa mùi bơ sữa, /Mùi của con chẳng giống đứa nào”. Lời ca khúc gắn với lời người mẹ bé Grenouille (nhân vật chính tiểu thuyết Das Parfum) than vãn, khi bà gắng trả lại tu viện đứa con đang gào khóc, bởi bà cho rằng, đứa trẻ đã bị quỷ ám. Chứng cứ, theo bà là thực tế: chân đứa trẻ không hề tỏa mùi bơ sữa, như những trẻ cùng lứa. Cobain hát tiếp: “Ta sinh ra không mùi vị, không tri giác,/ Ta sinh ra như kẻ thực hành mù khứu giác”. Grenouille bẩm sinh không có vị giác, cũng không có đầy đủ những tri giác như một người bình thường - chàng trai học kỹ năng nhận biết thực tế bao quanh dựa trên nền tảng không phải thị giác hoặc xúc giác, mà khứu giác.
Gây ấn tượng đặc biệt trong ca khúc Scentless Apprentice là điệp khúc, có thể tạm dịch “Bỏ đi - trốn chạy, trốn chạy, trốn chạy”. Những ca từ mô tả chính xác khát vọng của Grenouille, nhân vật bắt đầu né tránh tiếp xúc với đồng loại và cuối cùng chọn cuộc sống cô đơn, ẩn dật trong hang động. “Đã lâu Grenouille luôn nghĩ rằng, cuộc sống khiến hắn mệt mỏi. Và bất lực trước thực tế phũ phàng, Grenouille không có lựa chọn nào khác, ngoài chấp nhận đầu hàng. Nhưng giờ đây, hắn nhận ra rằng, thế giới không phải là thủ phạm làm hắn mệt mọi, thủ phạm là con người. Như vậy, Grenouille hoàn toàn có thể tồn tại với thế giới này - thế giới không có con người” - Suskind viết.
Thực tế thời gian ấy, tâm trạng của Cobain, thủ lĩnh ban nhạc Nirvana cũng y hệt Grenouille, nhân vật chính trong tiểu thuyết của Suskind. Suốt ngày bị săn lùng bởi báo giới, các tay săn ảnh cùng đám đông người hâm mộ, Cobain chỉ khao khát duy nhất giây phút thư thái ở nơi nào đó yên tĩnh, nơi những người không quen biết có thể mổ xẻ, bàn tán về sinh hoạt riêng tư của anh. Sợi dây gắn kết mật thiết giữa Cobain và Grenouille bộc lộ rõ nét ở đoạn cuối ca khúc, khi Cobain tự lột xác thành nhân vật chính trong tiểu thuyết của Suskind: “Tôi nằm dài trên mặt đất và nhấm nháp /Những hương vị tinh túy từ thiên nhiên tuyệt vời hơn mọi nước hoa” - Cobain hát to với cảm giác khôi hài cuồng loạn, sau đó bổ sung: “Không ai có thể đuổi tôi khỏi thế giới này /Tôi sẽ tự ra đi”.
Và ngày 5/4/1994, bế tắc sau thời gian dài nghiện ma túy, Kurt Cobain đã vĩnh viễn giã từ cuộc đời bằng mấy viên đạn súng ngắn tự bắn vào đầu mình.