Những hệ luỵ của bệnh đái tháo đường đến sức khoẻ, đặc biệt là tổn thương võng mạc
Theo báo cáo của Bệnh viện Nội tiết Trung ương, đái tháo đường là một trong những bệnh mạn tính, không lây nhiễm phổ biến nhất đang gia tăng nhanh chóng và trở thành một vấn đề sức khỏe đặc biệt quan tâm trên thế giới.
Đái tháo đường đang là một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu, làm gia tăng gánh nặng y tế, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe cộng đồng. Tuy nhiên, những hiểu biết về "kẻ giết người thầm lặng" này của người dân còn nhiều hạn chế.
Theo số liệu năm 2021 của Hiệp hội Phòng, chống đái tháo đường thế giới, trên toàn cầu cứ 10 người trưởng thành có hơn một người mắc đái tháo đường. Tại Việt Nam tỷ lệ này cũng đang gia tăng nhanh ở khắp các vùng miền, từ đô thị đến miền núi, từ trung du đến đồng bằng.
Đái tháo đường không chỉ làm gia tăng chi phí y tế mà còn làm giảm chất lượng cuộc sống, ảnh hưởng đến sức khỏe toàn thân, gây tàn phế, thậm chí tử vong do việc phát hiện chẩn đoán, điều trị muộn.
Tại mắt, bệnh võng mạc đái tháo đường đang ảnh hưởng đến 103 triệu dân trên thế giới, con số này có thể sẽ lên đến 161 triệu vào năm 2045, gây ra những gánh nặng to lớn đến kinh tế, xã hội do tác động chính đến nhóm dân số đang trong độ tuổi lao động.
Hiện nay, Việt Nam có khoảng 7 triệu người mắc đái tháo đường, hơn 55% trong số đó đã có những biến chứng trên các hệ cơ quan chính của hệ tuần hoàn: tim – mắt – não – thận. Cụ thể, biến chứng tim mạch chiếm 34%, mắt và thần kinh chiếm 39,5% và thận chiếm 24%. Bệnh lý võng mạc do đái đường gây ra đang là một trong những thách thức với các chuyên gia nhãn khoa Việt Nam.
Vì lẽ đó, ngày 20/9/2022, Bộ Y tế đã ban hành Quyết định số 2557/QĐ – BYT hướng dẫn quy trình kỹ thuật chụp ảnh đáy mắt không huỳnh quang phát hiện sớm bệnh võng mạc đái tháo đường; Quyết định số 2558/QĐ – BYT Ban hành tài liệu chuyên môn "hướng dẫn chẩn đoán, điều trị và quản lý bệnh võng mạc đái tháo đường". Theo đó, người bệnh đái tháo đường có cơ hội được sàng lọc và phát hiện sớm các tổn thương võng mạc thông qua hình ảnh chụp đáy mắt được gửi đến các bác sỹ Nhãn khoa đánh giá kết quả.
Ứng dụng trí tuệ nhân tạo AI trong sàng lọc và quản lý bệnh võng mạc đái tháo đường
Vừa qua Công ty TNHH Phát Triển (LLD) - đại diện cho Công ty Optain Australia tại Việt Nam đã đến Bệnh viện Mắt Trung ương và Bệnh viện Bạch Mai giới thiệu sản phẩm tích hợp ứng dụng công nghệ AI trong sàng lọc phát hiện sớm các tổn thương võng mạc và một số bệnh mạn tính có tổn thương vi mạch thông qua phần mềm chụp ảnh võng mạc.
Optain là công ty phần mềm và thiết bị y tế của Australia được thành lập vào năm 2019 hoạt động trên phạm vi toàn cầu. Công nghệ sàng lọc tổn thương võng mạc bằng AI là kết quả nghiên cứu sau hơn 1 thập kỷ được thực hiện bởi Giáo sư Mingguang He, nhà nghiên cứu hàng đầu tại Đại học Melbourne và Trung tâm Nghiên cứu Nhãn khoa ở Úc.
Optain sử dụng một công cụ camera với thuật toán AI hỗ trợ phân tích hình ảnh vi mạch võng mạc để đưa ra các báo cáo nhanh nhất nhằm phát hiện nguy cơ mắc các bệnh tăng nhãn áp (Glocom), thoái hóa hoàng điểm tuổi già, tân mạch và bệnh võng mạc tiểu đường với độ chính xác tới 95%. Trong lĩnh vực tim mạch, báo cáo cũng đưa ra các chỉ số cảnh báo phát hiện sớm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch thông qua phân tích trạng thái của hệ vi mạch võng mạc được ghi lại trong hình ảnh chụp đáy mắt.
Với vai trò nhãn khoa đầu ngành, nhằm tạo cơ hội để các bác sĩ mắt được cập nhật những kiến thức chuyên sâu, những tiến bộ mới nhất trong chẩn đoán và điều trị bệnh lý võng mạc đái tháo đường nâng cao chất lượng điều trị cho người bệnh, vừa qua tại Huế - Hội Nhãn khoa Việt Nam, Câu lạc bộ Dịch kính võng mạc Việt Nam đã phối hợp tổ chức Hội nghị dịch kính võng mạc lần thứ 12 với chủ đề sinh hoạt khoa học "Bệnh lý võng mạc đái tháo đường: Thách thức và cơ hội trong thực hành lâm sàng". Tại đây, các bác sỹ được tiếp cận với phương pháp chẩn đoán hình ảnh đa mô thức cũng như các biện pháp điều trị bệnh lý võng mạc đái tháo đường mới nhất. Ngoài laser, thuốc kháng VEGF thế hệ mới nhất, trí tuệ nhân tạo AI và công nghệ điều trị gen-tế bào gốc cũng lần đầu tiên được mang đến giới thiệu trong hội nghị lần này.