Cuối giờ sáng 23/11, sau khi các ĐBQH thảo luận về dự án Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi), Bộ trưởng Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội (LĐTB&XH) Đào Ngọc Dung đã có phát biểu giải trình, làm rõ các vấn đề ĐBQH nêu.
Liên quan đến việc trợ cấp hưu trí xã hội, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung cho hay, đây là vấn đề Chính phủ, Ban soạn thảo đã bám sát tinh thần Nghị quyết 28 để thảo luận, cân nhắc và trình Quốc hội. Đây là tầng đầu tiên trong hệ thống bảo hiểm xã hội (BHXH) đa tầng theo định hướng Nghị quyết 28.
Việc điều chỉnh giảm dần độ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội, trước mắt Chính phủ đề xuất với Quốc hội giảm từ 80 xuống 75, với phương án sẽ tiếp tục giảm dần, tiến tới tiệm cận tuổi nghỉ hưu. Việc điều chỉnh này sẽ tùy theo tình hình phát triển KT-XH và khả năng NSNN.
Bộ trưởng Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung giải trình, làm rõ các vấn đề ĐBQH nêu.
Bộ trưởng Bộ LĐTB&XH nói: "Điều chỉnh thời điểm nào, mức nào sẽ do Quốc hội và UBTVQH xem xét, quyết định".
Về vấn đề BHXH 1 lần, Bộ trưởng Bộ LĐTB&XH nhấn mạnh, đây là vấn đề lớn, quan trọng, nhạy cảm, vừa có tính chất chính trị - xã hội nhưng cũng có tính chất chuyên môn rất cao. Do đó, Ban soạn thảo và Chính phủ sẽ tiếp tục cân nhắc thấu đáo, nghiên cứu, lấy thêm ý kiến của các đối tượng thụ hưởng, của người sử dụng lao động.
Theo ông Đào Ngọc Dung, bên cạnh nguyên nhân chính của việc rút BHXH do người lao động khó khăn thì Bộ LĐTB&XH đã tổng kết các nguyên nhân khác. Ngoài ra, để đưa ra phương án BHXH 1 lần, cần hướng tới 2 mục tiêu cơ bản.
Thứ nhất, đáp ứng được nhu cầu chính đáng của người tham gia BHXH vẫn có quyền được rút BHXH.
Thứ hai, phải phấn đấu để giữ chân người lao động trong hệ thống đảm bảo an sinh xã hội và chăm lo cho người dân khi về già có lương hưu, đảm bảo cuộc sống. Hiện tại, khó có thể đưa ra một phương án tối ưu, phương án chỉ có ưu điểm mà sẽ đi theo phương án tiếp tục đề xuất, hoặc chọn phương án nhiều ưu điểm hơn.
Kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XV ngày 23/11.
Qua thảo luận và ý kiến của người lao động, tổ chức lao động vừa qua góp ý, ông Đào Ngọc Dung cho rằng, việc điều chỉnh hưởng BHXH sẽ tiếp tục theo hướng là người lao động có quyền về vấn đề này. Tuy nhiên, sẽ không phân biệt người đóng trước hay đóng sau sau khi luật có hiệu lực.
Về mặt kỹ thuật, thời gian thực hiện đóng sẽ phù hợp với cách thức quản lý BHXH hiện nay cũng như thông lệ quốc tế là ghi nhận theo thời gian và tiền lương làm căn cứ đóng, không phân biệt phần đóng của người lao động và người sử dụng lao động.
Về tỷ lệ đóng BHXH, ông Đào Ngọc Dung cho biết, mức đóng BHXH của các quốc gia rất khác nhau, thường phù hợp với bối cảnh, điều kiện phát triển KT-XH. Mức đóng hiện nay của nước ta là 27,5% tiền lương tháng, mức này là tương thích với các quốc gia trong khu vực.
Ông Đào Ngọc Dung lấy ví dụ, Trung Quốc hiện nay là 33%; Nhật Bản gần 30%; Malaysia 26,7%; Bồ Đào Nha là một nước rất tiên tiến về BHXH là 35%. Tại Malaysia 26,7%, thấp hơn Việt Nam 0,8%, tuy nhiên họ lại quy định người sử dụng lao động phải chịu trách nhiệm lo cho người lao động khi gặp rủi ro, tai nạn hoặc chế độ ốm đau, thai sản thì người sử dụng lao động phải trực tiếp chi trả cho người lao động.
