Theo BSCKII Nguyễn Tiến Thành - thành viên Hội Da liễu Việt Nam, thời gian gần đây bác sĩ đã tiếp nhận nhiều ca điều trị mụn trứng cá, chủ yếu là học sinh, sinh viên, trong đó khoảng 50% bị mụn nặng do tự điều trị bằng những phương pháp được tìm hiểu trên mạng.
Điển hình như trường hợp của em V.T.Q.M (21 tuổi, Hưng Yên) bị mụn trứng cá khắp mặt từ năm 15 tuổi tới nay. M. cho biết đã dùng nhiều loại thuốc trị mụn nhưng không đỡ.
M. chia sẻ, ai mách phương pháp trị mụn gì em đều thử, như rửa mặt bằng nước vo gạo, nước chanh, nước vôi pha loãng, nước lá trà xanh, chấm mụn bằng kem đánh răng… và đi ra spa nặn mụn hàng chục lần nhưng tình trạng mụn càng nặng hơn.
1 tháng trước, M. được người quen giới thiệu mua bộ sản phẩm bôi trị mụn với quảng cáo "hết sạch mụn sau 7 ngày", trị giá gần 20 triệu đồng nhưng chỉ sau 3 ngày bôi lọ kem này, M. đã xuất hiện tình trạng kích ứng, mặt sưng phù, các nốt mụn viêm chảy mủ. Thấy vậy, mẹ M. vội đưa em đi bệnh viện thăm khám.
Sau khi thăm khám cho bệnh nhân M., BS Tiến Thành kết luận M. bị mụn trứng cá mức độ nặng và viêm da tiếp xúc kích ứng do sử dụng sản phẩm bôi thoa không đúng cách.
Vì vậy, trường hợp của M. phải dừng ngay sản phẩm đang bôi, việc điều trị sẽ cần thời gian 2-3 tháng với việc phục hồi bằng chăm sóc tại chỗ kết hợp sử dụng laser màu, ánh sáng cường độ cao và những công nghệ laser năng lượng thấp… để ngăn ngừa khả năng để lại sẹo.
Không chữa mụn theo mách bảo, dùng sản phẩm không rõ nguồn gốc
Theo BS Tiến Thành, da mặt là một vùng da rất nhạy cảm và ảnh hưởng nhiều đến thẩm mỹ. Tuy nhiên, nhiều chị em nghe theo quảng cáo nên chọn mua mỹ phẩm trên mạng không rõ nguồn gốc. Trong số đó, không ít mỹ phẩm là kem trộn có chứa corticoid hoặc sản phẩm gây bong tróc được quảng cáo là triệt tiêu mụn, sáng da "thần tốc" khiến người dùng ưa chuộng.
Tuy nhiên chỉ sau một thời gian ngắn sử dụng, người bệnh sẽ xuất hiện nhiều trứng cá, da mỏng, giãn mạch dễ nổi mẩn ngứa, khi ngừng sử dụng sẽ bị sưng nề, xuất hiện mụn mủ, trứng cá bùng phát khắp mặt.
BS Tiến Thành cũng cho biết đã có hàng trăm bệnh nhân bị biến chứng do dùng thuốc trị mụn, làm trắng da không rõ nguồn gốc đến khám và điều trị. Những bệnh nhân đã dùng corticoid dài ngày khiến làn da bị tổn thương - nhiễm độc corticoid, da mỏng, ngứa, dễ kích ứng, da sạm…., việc điều trị vô cùng gian nan, mất nhiều thời gian.
Theo BS Tiến Thành, trứng cá là bệnh viêm da mạn tính, gặp trong hơn 90% dân số và ảnh hưởng nhiều đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Nguyên nhân chính gây bệnh trứng cá chủ yếu do 3 cơ chế chính: tăng tiết bã nhờn, sừng hóa cổ nang lông tuyến bã, vai trò vi khuẩn P.acnes vùng nang lông.
Mụn trứng cá gồm hai loại là tổn thương không viêm (đặc trưng là mụn đầu đen, đầu trắng), hoặc tổn thương viêm như các sẩn viêm, sẩn mủ, cục, chủ yếu vùng nhiều tuyến bã như mặt, ngực, lưng…
Mụn trứng cá không được điều trị đúng cách có thể gây ra những tổn thương nặng nề, mạn tính, mụn ở mặt tạo sẹo xấu, tăng hoặc giảm sắc tố ảnh hưởng tới thẩm mỹ và sự tự tin của người bệnh.
Mặc dù vậy, mụn trứng cá nói riêng và các bệnh da liễu nói chung ít gây nguy hiểm tính mạng, người bệnh thường chủ quan, hay tự điều trị, chỉ khi bệnh nặng mới tới các cơ sở y tế. Bệnh nhân thường trong tình trạng mụn rất nặng, bội nhiễm kèm theo những biến chứng nặng nề như nhiễm trùng, bội nhiễm, sẹo mụn, tăng hoặc giảm sắc tố da.
Hiện nay lan truyền trên mạng xã hội các mẹo dân gian như bôi kem đánh răng, đắp lá trầu không, thoa nước chanh,… để trị mụn là chưa chính xác. BS Tiến Thành khẳng định: "Hiện chưa có các chứng cứ khoa học nào chứng minh tác dụng của các mẹo này".
Chuyên gia da liễu khuyến cáo, để điều trị mụn tốt nhất nên đến khám và chữa trị ở bác sĩ chuyên khoa da liễu để có phương pháp cụ thể. Ngoài ra, chúng ta cũng cần quan tâm chăm sóc da đúng cách sẽ hỗ trợ tốt cho quá trình trị mụn, bằng cách rửa mặt 2 lần mỗi ngày vào buổi sáng và tối bằng nước muối loãng, nước muối sinh lý hoặc sữa rửa mặt dịu nhẹ, không chứa xà phòng; không nặn mụn, cạy mụn, sờ tay lên mặt...
"Cần nhớ, không tự ý bôi các thuốc trị mụn lên da. Việc làm này chỉ làm tăng gánh nặng cho da, đồng thời việc không dùng đúng thuốc trị cho từng loại mụn cũng dễ khiến mụn nổi nhiều hơn" - BS Tiến Thành khuyến cáo thêm.