Loại virut mà Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho rằng là “nguy cơ lớn đối với sức khỏe của cộng đồng”.
Virut Nipah là gì?
Theo WHO, loại virut Nipah này thường được biết đến với khả năng lan truyền trong tự nhiên bởi loài dơi ăn quả (thuộc chi Pterospus), tuy nhiên nó có thể lây nhiễm trên cơ thể lợn, các gia súc, vật nuôi hay trên người (qua đường lây nhiễm từ người sang người). Virut Nipah gây ra các hậu quả nghiêm trọng cho người bệnh như chứng viêm não hay còn gọi là encephalityis. Các triệu chứng đặc trưng như đau đầu, sốt, chóng mặt, mất khả năng phát hiện phương hướng. Thậm chí người nhiễm virut này có thể nhanh chóng rơi vào trạng thái hôn mê trong vòng 48 tiếng kể từ khi xuất hiện các triệu chứng trên. Ngoài ra, virut Nipah còn gây nguy cơ tử vong đến 75% cho những người nhiễm bệnh.
Mới đây nhất, các trường hợp nhiễm virut Nepah được báo cáo xảy ra tại Kerala - một bang thuộc miền Nam Ấn Độ. Có chín người tử vong, 25 người nhập viện vì những triệu chứng tương tự với nhiễm virut Nepah. Những người này được cho đã ăn nhựa sống của cây chà là - vốn bị nhiễm độc virut từ loài dơi ăn hoa quả hoặc tiếp xúc với loại dơi này.
Theo Trung tâm Kiểm soát và Ngăn ngừa dịch bệnh Mỹ (CDC): Virut Nipah là một loại mầm bệnh mới được phát hiện lần đầu vào năm 1999 trong đợt bùng phát dịch tại những trang trại nuôi lợn ở Malaysia và Singapore. Thời điểm các bệnh nhân ở Kerala, Ấn Độ nhiễm virut chưa có thuốc chữa trị hiệu quả và vắc-xin phòng ngừa căn bệnh này do đó các chuyên gia chăm sóc y tế chỉ cố gắng tập trung vào nhiệm vụ phòng chống lây nhiễm.
Bởi sự nguy hiểm và lây lan của loại virut này, WHO đã đưa việc tìm ra vắc-xin ngăn ngừa virut Nipah là một trong những ưu tiên cấp bách hàng đầu.
Virut Nipah có thể gây ra các ca nhiễm trùng phổi như viêm phổi, gây co giật, hôn mê và viêm não do nhiễm trùng não.
Vắc-xin phòng ngừa virut Nepah
Các chuyên gia tại Trung tâm Nghiên cứu vắc-xin Jefferson ở Philadelphia, Mỹ đã tạo ra vắc-xin bằng cách sửa đổi, cải tiến một loại vắc-xin bệnh dại hiện có vì các loại virut này tương tự nhau về mặt vật lý. Vắc-xin mới này hoạt động bằng cách đào tạo cơ thể phản ứng, ngăn chặn virut gây bệnh trong hệ thần kinh. Và điểm tương đồng của hai loại vắc-xin này là thuốc tiêm có tác dụng chống lại nhiễm trùng. Việc chống nhiễm trùng đặc biệt quan trọng vì virut có thể gây ra các bệnh về phổi như viêm phủ và tích tụ chất lỏng trong phổi hoặc nhiễm trùng não do viêm não, co giật hoặc hôn mê.
TS. Matthias Schnell, trưởng nhóm nghiên cứu cho biết: “Chúng tôi đã thành công trong việc tạo ra một loại vắc-xin an toàn, hiệu quả chống lại virut Nipah, Hendra và bệnh dại. Vắc-xin này đã được tiến hành thí nghiệm trên chuột. Trong thời gian tới, chúng tôi sẽ tập trung thử nghiệm vắc-xin trên các loài khác nhau và thiết lập liều lượng chuẩn. Chúng tôi cũng đã sử dụng cùng một nền tảng vắc-xin để phát triển vắc-xin chống lại một số loại virut mới nổi khác bao gồm vắc-xin chống lại virut Ebola”.
Những con dơi chứa virut Nipah cũng được ghi nhận ở Campuchia, Ghana, Indonesia, Madagascar, Philippines và Thái Lan, cho thấy khả năng virut này có nguy cơ lây lan cho người dân ở khu vực này. Tổ chức WHO cho biết loại virut này là mối lo ngại đối với sức khỏe cộng đồng vì “nó lây nhiễm trên nhiều loại động vật và gây bệnh nặng thậm chí tử vong ở người”.
Do đó WHO đã liệt Nipah vào danh sách những căn bệnh nguy hiểm khác như Ebola, sốt Lassa, Zika, sốt xuất huyết Crimean - Congo và Rift... cần phải điều trị khẩn cấp.