Từ đầu năm 2024 đến nay, trên địa bàn tỉnh Nghệ An xuất hiện một số loại dịch bệnh thú y, bao gồm dịch tả lợn châu Phi, viêm da nổi cục, lở mồm long móng, cúm gia cầm, dại chó, cũng như bệnh đốm trắng và hoại tử gan tụy cấp tính trên tôm nuôi.
Những dịch bệnh này cơ bản đã được xử lý kịp thời và khống chế trong phạm vi hẹp. Tuy nhiên, dịch tả lợn châu Phi đang có diễn biến phức tạp và nếu không có biện pháp phòng ngừa mạnh mẽ, nguy cơ lây lan và bùng phát trên diện rộng là hoàn toàn có thể xảy ra.
Tính đến tháng 10/2024, tổng đàn trâu bò của Nghệ An ước đạt trên 800.000 con, tổng đàn lợn hơn 1 triệu con và tổng đàn gia cầm lên tới hơn 37 triệu con. Với quy mô đàn vật nuôi lớn như vậy, Nghệ An đứng trong tốp đầu cả nước về số lượng gia súc, gia cầm. Tuy nhiên, sự phát triển này cũng đi kèm với nguy cơ cao, đặc biệt khi chăn nuôi nông hộ vẫn chiếm tỷ lệ lớn trong tổng thể.
Đến cuối tháng 10, ghi nhận tổng cộng 58 ổ dịch chưa qua 21 ngày, phân bố ở 15 huyện. Các cơ quan chức năng tiến hành tiêu hủy 4.797 con lợn với tổng trọng lượng 242.870 kg. Trong đó, huyện Anh Sơn có số lượng lợn bị tiêu hủy nhiều nhất với 2.180 con, tiếp theo là huyện Tương Dương với 1.025 con, huyện Quỳ Hợp 457 con, huyện Quế Phong 315 con và huyện Tân Kỳ 296 con.
Theo ghi nhận của PV, dịch tả lợn châu Phi tại Nghệ An bùng phát mạnh vào năm 2021, sau đó giảm nhẹ vào năm 2022, nhưng lại tăng trở lại trong năm 2023. Đối với bệnh viêm da nổi cục ở trâu bò, dịch đã bùng phát trên diện rộng vào năm 2021, nhưng những năm sau đó giảm đáng kể nhờ vào việc tiêm phòng vaccine hiệu quả. Các dịch bệnh khác xuất hiện rải rác và cơ bản được kiểm soát trong phạm vi hạn chế, không gây thiệt hại lớn cho người nuôi.
Đáng chú ý, dịch tả lợn châu Phi chủ yếu lây lan tại các hộ chăn nuôi nông hộ nhỏ lẻ, nơi không đảm bảo đầy đủ các yêu cầu về an toàn dịch bệnh.
Về mặt chủ quan, tỷ lệ tiêm phòng cho đàn lợn tại Nghệ An vẫn còn thấp. Một số địa phương vẫn còn tư tưởng chủ quan, lơ là trong công tác phòng chống dịch. Công tác giám sát chưa được thực hiện kịp thời, và quá trình chỉ đạo thiếu sự đồng bộ, dẫn đến hiệu quả công tác phòng dịch chưa cao.