Còn được gọi là đái tháo đường, bệnh tiểu đường là bệnh nội tiết mạn tính do thiếu hoặc không có nội tiết tố insulin của tuyến tụy gây nên. Nếu thiếu insulin, nồng độ glucose trong máu tăng cao bất thường gây ra đa niệu và khát nhiều.
Triệu chứng
Có hai thể bệnh tiểu đường chính:
Loại 1 (type 1):
• Do tụy tạng không tiết insulin, loại này thường xảy ra ở trẻ em và người dưới 35 tuổi.
• Các tế bào tiết insulin ở tụy bị hủy hoại do phản ứng miễn dịch sau khi bị nhiễm virus và sự sản xuất insulin bị ngừng hoàn toàn.
• Triệu chứng điển hình type 1 là tiểu nhiều, uống nhiều, đôi khi ăn nhiều, mờ mắt, dị cảm và sụt cân.
Loại 2 (type 2):
• Do tiết giảm insulin và đề kháng insulin. Loại này xuất hiện và phát triển từ từ, chủ yếu ở độ tuổi sau 40. Bệnh nhân thường có ít triệu chứng đôi khi chỉ phát hiện ra bệnh qua việc khám sức khỏe định kỳ.
• Tiểu nhiều, ăn nhiều, uống nhiều, sụt cân nhanh.
• Lượng nước tiểu thường từ 3-4lít hoặc hơn trong 24h. Nước trong, khi khô thường để lại vết bẩn hoặc mảng trắng.
Nguyên nhân
• Do di truyền theo gene trong gia đình. Tuy nhiên, loại type 1 chỉ có một số ít phát bệnh.
• Do béo phì.
• Một số bệnh như: viêm tuyến tụy, nhiễm độc tuyến giáp, nhiễm trùng, thuốc lợi tiểu, thai nghén... cũng góp phần gây ra bệnh tiểu đường.
Cách phòng chống
Để tránh bệnh tiểu đường, chế độ ăn uống cần đảm bảo theo các yếu tố sau:
• Đủ chất Đạm – Béo – Bột – Đường – Vitamin – Muối khoáng – Nước hợp lý.
• Hạn chế ăn nhiều đường.
• Không tăng đường máu nhiều sau ăn.
• Không làm hạ đường máu xa bữa ăn.
• Duy trì được hoạt động thể lực bình thường.
• Duy trì cân nặng lý tưởng hoặc giảm cân đến mức hợp lý.
• Không làm tăng các yếu tố nguy cơ như rối loạn mỡ máu, tăng huyết áp, suy thận...
• Tiểu đường là một trong năm bệnh không lây nhiễm có tốc độ gia tăng nhanh nhất thế giới.
• Ước tính số người bị đái tháo đường trên thế giới đến năm 2020 sẽ lên tới 300 triệu người.
• Tỷ lệ tiểu đường tăng nhanh ở các nước phát triển và đang phát triển, đặc biệt châu Á, châu Phi.
Lưu ý với bệnh nhân cao tuổi khi điều trị:
• Duy trì mức đường máu lúc đói dưới 8,3mmol/l, sau ăn dưới 12,2mmol/l.
• Bệnh nhân cao tuổi có thể dùng hầu hết các loại thuốc điều trị tiểu đường nhưng phải khám bệnh kỹ và kiểm tra gan, thận, tim... trước khi điều trị.
• Khi điều trị insuline, đôi khi chỉ cần tiềm 1 mũi/ngày là đủ.
