Những lợi ích...
Probiotic là những vi khuẩn sống có lợi cho đường ruột, khi được sử dụng một lượng thích hợp sẽ có lợi cho sức khỏe con người. Bà Agnes Wong, một chuyên gia về dinh dưỡng tại Tổ chức các phòng khám đa khoa chăm sóc y tế quốc gia (NHGP, Singapore) cho biết, chế phẩm sinh học có thể được chỉ định sau khi đã dùng các kháng sinh nhằm giúp tái sinh sản vi khuẩn đường ruột cũng như làm cân bằng hệ thực vật của ruột. Chế phẩm này có thể làm giảm nguy cơ của bệnh truyền nhiễm vốn được hình thành một trong các căn bệnh viêm ruột, như viêm loét đại tràng và bệnh Crohn’s.
Chế phẩm sinh học cũng được chỉ định cho những người mắc bệnh tiêu chảy hoặc bị hội chứng ruột kích thích, táo bón. Ruột là nơi mà toàn bộ chất dinh dưỡng từ thực phẩm sẽ được hấp thụ. Khi ruột khỏe mạnh có nghĩa là chất dinh dưỡng sẽ được hấp thụ nhiều hơn. Bên cạnh đó, các chế phẩm sinh học có thể được áp dụng cho phụ nữ nhất là những người dễ bị nhiễm nấm men. Lactobacillus có thể giúp cho độ pH và mức độ nấm men luôn được giữ cân bằng trong âm đạo của họ. Ngoài ra, dùng chế phẩm sinh học cũng còn giúp cơ thể tránh các chứng rối loạn dị ứng như viêm da và viêm mũi... Bà Wong nói.
Các chế phẩm sinh học giúp cải thiện việc tiêu hóa từ những thực phẩm nhất định, đồng thời nó cũng là một hàng rào kiên cố chống lại các hóa chất gây hại từ thực phẩm mà chúng ta ăn uống hàng ngày. Một số chất hóa học dạng này có thể là các hydrocarbon và amin từ những thực phẩm có tiềm năng gây bệnh ung thư hoặc các acid béo chuỗi ngắn vốn hình thành từ sự phân hủy của các thực phẩm khó tiêu.
Hình ảnh lợi khuẩn Lactobacillus và Bifidobacterium - Hai chủng chế phẩm sinh học phổ biến nhất.
Lựa chọn chế phẩm sinh học phù hợp
Với rất nhiều chế phẩm sinh học hiện có mặt trên thị trường, làm thế nào để lựa chọn ra sản phẩm thích hợp? Một chế phẩm sinh học có độ bền cao thì không nhất thiết phải cung cấp những lợi ích tốt nhất. Các chế phẩm sinh học độ bền cao có hơn 10 tỷ CFU (các đơn vị quần xã sinh vật)/liều dùng.
Các nhà vi trùng học đã sử dụng CFU để mô tả về số lượng các vi sinh vật sống và hoạt động trong các mẫu vật chế phẩm sinh học phòng thí nghiệm. Chỉ có các sinh vật tồn tại mới được gọi là chế phẩm sinh học. Mức độ hiệu quả là rất rộng, nhưng nó phụ thuộc vào chủng chế phẩm sinh học.
Theo bà Reutens, chuyên gia dinh dưỡng hàng đầu, nhà sáng lập ra Công ty tư vấn Thể thao và Dinh dưỡng Aptima (gọi tắt là Công ty Aptima), có 2 chủng chế phẩm sinh học phổ biến nhất là Lactobacillus và Bifidobacterium. Chúng có mặt trong sữa chua và các món đồ uống có chứa sữa chua. Bên cạnh các tác dụng nâng cao khả năng tiêu hóa, những sản phẩm sữa chua này cũng là một nguồn dồi dào chất đạm, canxi, chất xơ và các chất chống ô xy hóa.
Những người không chịu được đường sữa (lactose) thì có thể sử dụng những nguồn chế phẩm sinh học không có sữa như rượu kefia (một loại đồ uống lên men), canh miso và món bánh đậu nành. Với những người thích ăn mặn, thì nên dùng món đỗ tương lên men (Natto), dưa cải muối (kimchi) và dưa cải Đức...
Trẻ em thường được khuyên dùng các liều chế phẩm sinh học từ 5 đến 10 tỷ CFU. Với người trưởng thành thì phải từ 10-20 tỷ CFU. 100ml đồ uống sữa chua có từ 5-10 tỷ CFU. 100g sữa chua sẽ có từ 1- 5 tỷ CFU.
Ngoài sữa chua, có các chế phẩm sinh học khác giúp chuyển hóa đường trong thức ăn giúp cơ thể phát triển. Tuy nhiên, nó cũng gây tiêu chảy và sinh hơi nếu dùng quá nhiều.
Bà Reutens cho biết, các sản phẩm chế phẩm sinh học được thẩm định chất lượng khá nghiêm ngặt, có bán ở các cửa hàng thực phẩm y tế. Còn những nguồn hàng rao bán trên mạng có thể không được kiểm chặt chẽ, nên cần thận trọng khi mua. Trẻ em bị mắc bệnh mạn tính hoặc bị tổn hại hệ miễn dịch không nên dùng chế phẩm sinh học. Các bậc cha mẹ nên tham khảo ý kiến từ các bác sĩ nhi khoa; phụ nữ mang thai và cho con bú mà lại vướng các căn bệnh chẳng hạn như giảm miễn dịch, người mới hồi phục sau mổ, hay có suy giảm đường ruột phải nên đi khám bác sĩ trước khi dùng chế phẩm sinh học.