Vắc-xin BCG thường được tiêm khi sinh hoặc trong thời thơ ấu để bảo vệ chống lại bệnh lao (TB), nhưng cũng có bằng chứng cho thấy nó bảo vệ chống lại các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp khác. Ngoài ra, nó là một phương pháp điều trị hiệu quả đối với một số dạng ung thư bàng quang.
Một nghiên cứu vào năm 2018 cho thấy vắc-xin có vẻ như “lập trình lại” các tế bào miễn dịch để tạo ra nhiều phân tử truyền tín hiệu miễn dịch hơn, từ đó tăng cường khả năng miễn dịch chống lại sự lây nhiễm virus. Mới đây các nhà khoa học còn phát hiện ra rằng việc tiêm phòng BCG bắt buộc đã hạn chế rất nhiều sự lây lan ban đầu của COVID-19 trong các quần thể được nghiên cứu.
Tiêm chủng là biện pháp phòng bệnh hiệu quả nhất cho trẻ.
Miễn dịch cộng đồng
Vắc-xin BCG lần đầu tiên được sử dụng vào khoảng 100 năm trước, khi bệnh lao là một mối đe dọa lớn đối với sức khỏe cộng đồng. Nhiều quốc gia, như Trung Quốc, Ireland và Pháp đã phổ biến tiêm chủng BCG, ít nhất là cho đến rất gần đây, trong khi những quốc gia khác không bao giờ bắt buộc tiêm chủng, bao gồm Hoa Kỳ, Ý và Lebanon.
Điều thú vị là, nghiên cứu mới này cho thấy COVID-19 lan truyền nhanh chóng ở các quốc gia chỉ bắt buộc tiêm BCG trong vòng 20 năm trở lại đây cũng như ở các quốc gia chưa bao giờ bắt buộc tiêm BCG. Điều này cho thấy rằng một phần lớn dân số phải được tiêm vắc-xin để ngăn ngừa COVID-19 khỏi lây lan dễ dàng. Hiệu ứng này được gọi là miễn dịch cộng đồng.
Tuy nhiên, những phát hiện này bổ sung thêm bằng chứng rằng việc tiêm chủng BCG rộng rãi cho người lớn và trẻ em có thể bảo vệ quần thể khỏi các đợt bùng phát COVID-19 trong tương lai. Tại Australia, một thử nghiệm lâm sàng đang được tiến hành để tìm hiểu xem liệu vắc-xin có bảo vệ nhân viên y tế trong bệnh viện khỏi sự lây nhiễm bệnh này hay không. Giả sử rằng các thử nghiệm như thế này chứng minh tính an toàn và hiệu quả của vắc-xin chống lại COVID-19, chúng ta vẫn phải trả lời câu hỏi liệu việc tiêm chủng trên diện rộng có nên bắt buộc hay không.
Các tác giả lưu ý rằng một số cá nhân có thể không muốn tiêm phòng nếu họ tin rằng họ sẽ được bảo vệ thông qua miễn dịch cộng đồng. Trong trường hợp chính phủ không bắt buộc tiêm phòng, việc đạt được miễn dịch cộng đồng sẽ phụ thuộc vào việc có đủ số người tiêm phòng vì lợi ích của cộng đồng.
Vẫn còn những câu hỏi mở…
Các tác giả nhấn mạnh rằng vẫn còn một số điểm không chắc chắn khác, ví dụ, chúng ta không biết liệu tiêm chủng BCG có bảo vệ người lớn chống lại COVID-19 hay không, và nếu có, sự bảo vệ kéo dài bao lâu. Ngoài ra, các nhà khoa học vẫn chưa điều tra xem BCG có thể có tác dụng phụ đối với những người đã bị nhiễm COVID-19? Cuối cùng, ngay cả trong số các quốc gia bắt buộc chủng ngừa BCG, nghiên cứu mới đã phát hiện ra sự dao động lớn về tỷ lệ lây lan COVID-19.
Theo các nhà nghiên cứu, BCG không phải là một thần dược chống COVID-19. Có thể có một số yếu tố xã hội ảnh hưởng đến tác động của nó và chúng ta cần nghiên cứu các yếu tố này trong tương lai. Tuy nhiên, nghiên cứu này vẫn là bằng chứng đầu tiên cho thấy lợi thế đáng kể của các chính sách tiêm BCG toàn cầu trong việc giảm sự lây lan của COVID-19, và cần điều tra kỹ lưỡng về giá trị của việc tiêm chủng BCG bắt buộc trong cuộc chiến chống lại COVID-19.
Các tác giả của nghiên cứu đề xuất, các nhà chức trách sẽ cần dữ liệu đáng tin cậy hơn các mối tương quan thể hiện trong nghiên cứu này trước khi họ có thể xem xét phân phối vắc-xin BCG hàng loạt để hạn chế COVID-19. Các nghiên cứu toàn diện hơn về mối liên hệ giữa chính sách BCG và COVID-19 sẽ phải tính đến các biến số phức tạp. Ví dụ, vắc-xin có hiệu quả cao và rất cần thiết để điều trị các dạng bệnh lao nặng ở trẻ em. Việc rất nhiều trẻ em trên khắp thế giới cần vắc-xin này nên được tính đến khi xem xét sử dụng vắc-xin cho mục đích khác.